Η ΑΓΙΑ ΥΠΟΜΟΝΗ.

Η Αγία Υπομονή, 

η μητέρα του τελευταίου αυτοκράτορα του Βυζαντίου.

Η Ελένη Δραγάση, σύζυγος του Μανουήλ Β' Παλαιολόγου, γνωστή και ως η Ελένη η Παλαιολογίνα ήταν κόρη του Κωνσταντίνου Δραγάση, ενός ηγεμόνα της Σερβίας Καταγόταν από βασιλική και ευλογημένη οικογένεια.

Στους προγόνους της συγκαταλέγονται άνθρωποι που αγίασαν (όπως ο όσιος Συμεών ο Μυροβλύτης Σέρβος βασιλέας και κτήτορας της Ιεράς Μονής Χιλανδαρίου του Αγίου Όρους).

Γεννήθηκε και ανατράφηκε μέσα σε μία ορθόδοξη χριστιανική οικογένεια η οποία ήταν πλήρως επηρεασμένη από την Βυζαντινή κουλτούρα αλλά και τα Βυζαντινά ιδεώδη.

Στα 19 της χρόνια περίπου παντρεύτηκε τον Μανουήλ Β' Παλαιολόγο (τέλη του 1390), λίγους μήνες πριν γίνει Αυτοκράτορας. Μια καινούρια πόρτα άνοιξε διάπλατα στην ζωή της.

Μια νέα αρχή που από ότι φάνηκε ήθελε πολύ υπομονή, συνέπεια και ευστροφία γεμάτη με εξευτελιστικούς χαρακτηρισμούς στην από κοινού προσπάθεια της με τον σύζυγο της και αυτοκράτορα να βρουν τρόπους σωτηρίας καθώς και συμμάχους για την εκπεσούσα αυτοκρατορία η οποία ψυχορραγούσε.

Η Ελένη απεδείχθη εξαιρετικός άνθρωπος που συγκέντρωνε πολλές αρετές και μια πρωτοφανή και πηγαία ψυχική δύναμη.

Έδειξε ότι είχε απόλυτη συναίσθηση τόσο της θέσης της και των περιστάσεων, όσο και του ρόλου που αυτές της υπαγόρευαν, σε όλα τα επίπεδα.

Αγαπούσε το λαό και καθημερινά το αποδείκνυε. Ήταν η μάνα του λαού της που αφουγκραζόταν κάθε τους δυσκολία και προσπαθούσε πάντοτε με πολύ προσευχή και παρηγοριά να τους ενισχύσει.

Για 35 συναπτά χρόνια στάθηκε δίπλα στο σύζυγό της και αυτοκράτορα της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας σε κάθε δυσκολία με υπομονή και επιμονή.

Μαζί απέκτησαν 8 παιδιά, 6 αγόρια και 2 κορίτσια, τα οποία όμως πέθαναν σε μικρή ηλικία. Από τα αγόρια τα δύο ανέβηκαν στον αυτοκρατορικό θρόνο, ο πρώτος ο Ιωάννης Η΄ και ο δεύτερος ο θρυλικότατος και σε όλα τα πέρατα της γης γνωστός ο Κωνσταντίνος ΙΑ' ο Παλαιολόγος ο τελευταίος αυτοκράτορας της θρυλικής και μακροβιότερης αυτοκρατορίας του κόσμου, αυτής της Βυζαντινής.

Τα υπόλοιπα παιδιά τους, ο Θεόδωρος, ο Δημήτριος και ο Θωμάς διετέλεσαν δεσπότες του Μυστρά, και ο Ανδρόνικος της Θεσσαλονίκης. Τα γαλούχησε μέσα στο χριστιανικό πνεύμα της υπακοής και της ενάρετης ζωής.

Ήταν αυτή που γεμάτη πραότητα κατάφερε να τερματίσει τις συγκρούσεις που ταλάντευαν την αυτοκρατορική οικογένεια ως προς την εξουσία για περίπου έναν αιώνα.

Ιδιαίτερη ήταν η αγάπη αυτής αλλά και ολόκληρης της οικογένειας για τα Μοναστήρια. Εκεί αναπαυόταν και γέμιζε η ψυχή της, αντλούσε δύναμη και κουράγιο για τη συνέχεια.

Ο σύζυγός της Μανουήλ Β' Παλαιολόγος αφού παρέδωσε τον θρόνο στον πρωτότοκο Ιωάννη, δύο μήνες πριν τον θάνατό του (29 Μαρτίου 1425), απεσύρθη στην Μονή του Παντοκράτορος στην Κωνσταντινούπολη, όπου εκάρη μοναχός με το όνομα Ματθαίος.

Η ίδια, μετά το θάνατο του συζύγου της έγινε μοναχή (1425) στη Μονή της κυράς Μάρθας, με το όνομα Υπομονή (χαρακτηριστικό όνομα για την υπομονή που επέδειξε σε όλη της την ζωή).

Και τρία από τα παιδιά τους επίσης έγιναν μοναχοί, ο Θεόδωρος και ο Ανδρόνικος (μοναχός Ακάκιος) στη Μονή του Παντοκράτορος, και ο Δημήτριος (μοναχός Δαυίδ) στο Διδυμότειχο.

Στην Κωνσταντινούπολη είχε συνδεθεί με την Ιερά Μονή του Τιμίου Προδρόμου της Πέτρας, όπου φυλαγόταν το ιερό λείψανο του οσίου Παταπίου του θαυματουργού (πολλές και η μέχρι σήμερα εμφανίσεις της εκεί όπου φυλάσσεσαι το σκήνωμά του στο Λουτράκι και στις γύρω περιοχές), στον οποίο η αγία Υπομονή (δηλαδή η αυτοκράτειρα Ελένη) έτρεφε ιδιαίτερη ευλάβεια.

Με την συμβολή της αγίας ιδρύθηκε στη Μονή γηροκομείο με την επωνυμία «Η ελπίς των απηλπισμένων».

Ο Θεός την πήρε πριν ζήσει τις τελευταίες τραγικές στιγμές της Αυτοκρατορίας. Την κάλεσε κοντά Του στις 13 Μαρτίου 1450, έχοντας διανύσει 35 χρόνια ως Αυτοκρατόρισσα και 25 ως ταπεινή μοναχή όλα εν πλήρη υπομονή.

Κωνσταντίνος, υιός Ελένης, ήταν αυτός που ίδρυσε την πόλη των πόλεων, την Κωνσταντινούπολη και Κωνσταντίνος, υιός Ελένης έπεσε μαχόμενος υπέρ της Βασιλευούσης πόλεως αυτής. Τραγική ειρωνείας; Σύμπτωσης; Η γεγραμμένο;

Μια γυναίκα κόρη Σέρβου ηγεμόνος, μια γυναίκα αυτοκράτειρα, μια γυναίκα μητέρα του τελευταίου αυτοκράτορα της πολυπόθητης και αξιοζήλευτης ανά τον κόσμο αυτοκρατορίας, μια γυναίκα ντυμένη με αγγελικόν σχήμα, μια γυναίκα οπλισμένη με ΥΠΟΜΟΝΗ κατά βίον, πράξιν αλλά και μοναχικό όνομα. Μια γυναίκα που μέσω της υπομονής αυτής εκτήσατο την ψυχήν της.

Εικόνα της ευρίσκεται στην Ιερά Μονή Οσίου Παταπίου στο Λουτράκι Κορινθίας και η Εκκλησία μας τιμά στο Συναξάρι της την μνήμη της Οσίας Υπομονής, την 29η Μαΐου, ημέρα μνήμης και επετείου της αποφράδας ημέρας της Αλώσεως της Κωνσταντινουπόλεως από τους Τούρκους στις 29 Μαΐου του 1453, αλλά επίσης την τιμά την μνήμη της και στις 13 Μαρτίου, ημέρα της κοιμήσεως της.

Ένα σύγχρονο θαύμα της Αγίας Υπομονής

Μικρό Παρεκκλήσιον, Ιερά Εικόνα και Λείψανα της Αγ. Υπομονής

βρίσκονται μέσα στον Ι. Καθεδρικό του Τιμίου Προδρόμου

στην Ι. Μ. Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως

στην Δυτική Θεσσαλονίκη.

Είναι αρκετές οι εμφανίσεις της αγίας Υπομονής τα τελευταία χρόνια σε ευσεβείς και μη χριστιανούς. Επιλεκτικά καταχωρούμε ένα συμβάν που περιγράφει την θαυμαστή εμφάνιση της και θεραπεία κάποιου ασθενή.

«Η αγία Υπομονή εμφανίσθηκε ως μοναχή σε κάτοικο των Αθηνών που εργαζόταν σε ταξί. Το σταμάτησε και ζήτησε να κατευθυνθεί προς το Λουτράκι. Ο ταξιτζής είχε καρκίνο του δέρματος στα χέρια του και βρισκόταν σε μεγάλη απελπισία. Καθ' οδόν η μοναχή που φορούσε ένα κουκούλι με κόκκινο σταυρό τον ρώτησε: «Γιατί είσαι μελαγχολικός;» και εκείνος δεν δίστασε να ομολογήσει όλη την αλήθεια. Μετά τον ρώτησε αν θέλει να τον σταυρώσει για να γίνει καλά και εκείνος δέχθηκε. Σε λίγο όμως τον έπιασε υπνηλία και παρακάλεσε την μοναχή να σταθούν λίγο για να μην σκοτωθούν. 

Είχαν φθάσει κοντά στα διόδια και εύκολα θα έβρισκαν άλλο ταξί αν εκείνη βιαζόταν. Κάθισε στην άκρη του δρόμου και τον πήρε ο ύπνος. Όταν ξύπνησε διαπίστωσε ότι τα χέρια του είχαν γίνει καλά, αλλά η μοναχή είχε εξαφανιστεί. Ρώτησε τους ανθρώπους των διοδίων μήπως είδανε καμιά μοναχή εκεί κοντά, αλλά κανείς δεν την είχε δει. Τότε συγκλονισμένος γύρισε στο ταξί του και κατάλαβε ότι κάποια αγία ήταν κι' έγινε άφαντη. Κατευθύνθηκε μετά στον γιατρό του και του διηγήθηκε το περιστατικό. Την στιγμή εκείνη έπεσε το μάτι του σε μια εικόνα που ήταν κρεμασμένη στον τοίχο του ιατρείου. Πετάχτηκε απ' το κάθισμά του και φώναξε: «Αυτή ήταν». Σημειωτέον ότι η εικόνα ήταν της αγίας Υπομονής. Έτσι έμαθε ποια ήταν εκείνη που τον θεράπευσε και τον γλύτωσε και απ' την απελπισία. Το κουκούλι με τον κόκκινο σταυρό έδειχνε την καταγωγή πριν γίνει αυτοκρατόρισσα του Βυζαντίου και με αυτό το μοναχικό σχήμα τελείωσε και την επίγεια ζωή της. Εκ των υστέρων γίνηκε γνωστό ότι η ημέρα που γίνηκε το θαύμα ήταν 13 Μαρτίου, ημέρα που η αγία γιορτάζει».

«Καλές υπομονές».