Αναρτήθηκε από
Η ΛΑΤΡΕΙΑ ΜΑΣ
ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΑΓΙΑ & ΜΕΓΑΛΗ ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΣΤΗ
12. " Ο ΜΕΓΑΣ ΚΑΝΩΝ"
Στην συνέχεια των άρθρων μας για την ευλογημένη αυτή περίοδο
που διανύουμε, της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής, σας παραθέτουμε ακόμα μια ανάρτηση, το τελευταίο κατά σειράν άρθρο μας για την περίοδο της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής, με τίτλο "Ο Μέγας Κανών", το οποίο αφορά την ιστορία του υπέροχου αυτού Ύμνου της Εκκλησίας μας, την τεχνική σύσταση του, στοιχεία από τον βίο του συγγραφέως του, του Αγίου Ανδρέα Κρήτης, και άλλα πολλά.
Σήμερα με τον Μεγάλο Κανόνα έκλεισε η αφιέρωση με τα άρθρα μας για την ευλογημένη περίοδο της Σαρακοστής, όμως θα ακολουθήσουν σε καθημερινή βάση, και όσο με αφήνουν τα αυξημένα λειτουργικά μου καθήκοντα λόγω της περιόδου που διανύουμε, επαναλήψεις των άρθρων μας αυτών που είχαν τον γενικό τίτλο:
"Η λατρεία μας μέσα στην Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή", αλλά και νέα άρθρα πάντα με θέμα την Μεγάλη Τεσσαρακοστή.
(κάντε κλικ πάνω στους συνδέσμους και δείτε όλες αυτές τις δώδεκα προηγούμενες αναρτήσεις μας σχετικά με την Μεγάλη Τεσσαρακοστή...)
και σήμερα ανεβάζουμε το τελευταίο άρθρο με θέμα...
12. "Ο ΜΕΓΑΣ ΚΑΝΩΝ¨
"Ελέησον με ο Θεός, ελέησον με"
Στην αρχή της Μεγάλης Σαρακοστής, στα Μεγάλα Απόδειπνα των τεσσάρων πρώτων ημερών της Α΄ Εβδομάδας των Νηστειών ψάλλεται στις εκκλησιές χωρισμένος σε τέσσερα μέρη ο Μεγάλος Κανόνας και ολόκληρος την Πέμπτη της Ε΄ εβδομάδας των Νηστειών. Ψάλλεται δε σε ήχο πλ. β΄ που είναι ιδιαίτερα κατανυκτικός, εκφραστικός του πένθους και της συντριβής της καρδιάς.
Αυτόν τον πράγματι μέγιστο από όλους τους κανόνες, τον δημιούργησε και τον συνέγραψε άριστα και με τεχνητό τρόπο ο εν Αγίοις πατήρ ημών Ανδρέας ο αρχιεπίσκοπος Κρήτης, ο ονομαζόμενος και Ιεροσολυμίτης. Ο Άγιος Ανδρέας καταγόταν από τη Δαμασκό. Επί σαράντα χρόνια εκπαιδεύτηκε στα γράμματα και εξάσκησε την εγκύκλια εκπαίδευση, οπότε ήλθε στα Ιεροσόλυμα και έγινε μοναχός. Ζώντας όσια και θεοφιλώς, στην ήσυχη και ατάραχη βιοτή του άφησε στην Εκκλησία του Χριστού λόγους και εκκλησιαστικούς ύμνους κανόνων, περισσότερο όμως αναδείχτηκε με τη συγγραφή πανηγυρικών λόγων.
Μαζί με τα πολλά άλλα που έγραψε, συνέθεσε και τον Μεγάλο Κανόνα, που προξενεί πολύ μεγάλη κατάνυξη. Διότι επιλέγοντας και μαζεύοντας από όλη την ιστορία της Παλαιάς και της Καινής Διαθήκης, συνέθεσε τον ύμνο αυτό, από Αδάμ δηλαδή μέχρι και αυτήν την Ανάληψη του Χριστού και το κήρυγμα των Αποστόλων. Προτρέπει λοιπόν με αυτόν τον ύμνο κάθε ψυχή, να ζηλέψει μεν όσα καλά προσφέρει η ιστορία της Αγίας Γραφής και να τα μιμηθεί όσο είναι δυνατόν, όσα δε είναι πονηρά να τα αποφεύγει, ενώ πάντοτε να προστρέχει στον Θεό με μετάνοια, με δάκρυα και εξομολόγηση, με κάθε τι δηλαδή που ευχαριστεί τον Θεό.
Όμως είναι τόσο μεγάλος ο κανόνας αυτός σε μήκος και γραμμένος με τέτοιο μέλος, ώστε είναι ικανός να μαλακώσει και τη σκληρότερη ψυχή και να τη διεγείρει να ξεκινήσει να κάνει το καλό, με την προϋπόθεση όμως να ψάλλεται με συντετριμμένη καρδιά και προσοχή που αρμόζει. Συνέθεσε δε τον ύμνο αυτό, όταν και ο πατριάρχης Ιεροσολύμων, ο μέγας Σωφρόνιος, συνέγραψε τον βίο της Μαρίας της Αιγυπτίας. Διότι και αυτός ο βίος προσφέρει άπειρη κατάνυξη και δίνει πολλή παρηγοριά σ᾽αυτούς που έχουν φταίξει και αμαρτήσει, εάν βεβαίως θελήσουν να απομακρυνθούν από τις πονηρίες.
Τάχθηκαν δε κατά την ημέρα της Πέμπτης στην πέμπτη εβδομάδα των Νηστειών να ψάλλονται και να αναγιγνώσκονται για τον παρακάτω λόγο: επειδή δηλαδή η αγία Τεσσαρακοστή πλησιάζει προς το τέλος, για να μη γίνουν αμελέστεροι προς τους πνευματικούς αγώνες αυτοί που είναι ήδη ράθυμοι, και απομακρυνθούν εντελώς από τη σωφροσύνη σε όλα, ο μεν μέγιστος Ανδρέας, τρόπον τινά σαν αλείπτης πνευματικός γυμναστής, αναφέροντας την αρετή των μεγάλων ανδρών μέσα από τις ιστορίες του Μεγάλου Κανόνα, όπως και την εκτροπή από την άλλη των πονηρών, κάνει αυτούς τους ράθυμους, όπως θα έλεγε κανείς, γενναιότερους και υπομονετικούς, ώστε να προχωρούν με καλό τρόπο μπροστά και με ανδρεία.
Ο δε ιερός Σωφρόνιος, με τον σπουδαίο του λόγο για την οσία Μαρία, τους κάνει πάλι να γίνουν σώφρονες, και τους ξεσηκώνει προς τον Θεό, ώστε να να μην πέφτουν πια στην αμαρτία ούτε και να απελπίζονται, αν μερικοί βρέθηκαν να είναι αιχμαλωτισμένοι σε κάποια παραπτώματα. Διότι η διήγηση για την αγία Μαρία παρουσιάζει πόσο μεγάλη είναι η φιλανθρωπία και η συμπάθεια του Θεού σ᾽εκείνους που αποφασίζουν να μετανοήσουν από τις προηγούμενες αμαρτίες τους.
Λέγεται δε Μεγάλος Κανόνας, ίσως θα έλεγε κανείς και για τις ίδιες τις έννοιες που προβάλλει και τις σκέψεις που περιέχει: ο ποιητής του έχει γόνιμη σκέψη, καθώς τα συνέθεσε όλα άριστα. Αλλά λέγεται Μεγάλος και για τον λόγο ότι από όλους τους υπόλοιπους κανόνες, που έχουν τριάντα ή και λιγότερα τροπάρια, αυτός εκτείνεται σε διακόσια πενήντα τροπάρια, που το καθένα από αυτά αποστάζει άρρητη ηδονή.
Με άλλα λόγια ο Μέγας Κανών λειτουργεί ως φλόγα που μπορεί και φωτίζει και θερμαίνει ό,τι καλό βρίσκει μέσα μας, ενώ κατακαίει και εξαφανίζει ό,τι κακό σαν αγκάθι προεξέχει από τον ακατέργαστο ακόμη εαυτό μας. Ο Μέγας Κανών δηλαδή λειτουργεί ως ένα είδος βαπτίσματος: όπως το βάπτισμα μάς ενσωματώνει στον Χριστό καταργώντας την αναγκαστική ροπή προς το πονηρό και το κακό, το ίδιο – τηρουμένων των αναλογιών – γίνεται με το ποίημα αυτό. Κι είναι ευνόητο: το κείμενο αυτό είναι μία εμμελής παρουσίαση όλης σχεδόν της Αγίας Γραφής· ο γραπτός λόγος του Θεού που έχει γίνει τραγούδι. Κι όπως ο λόγος του Θεού είναι πράγματι "πυρ φωτίζον, αλλά και καταναλίσκον᾽" φωτιά δηλαδή που φωτίζει αλλά και που κατατρώει τα πάντα, έτσι και ο Μέγας Κανών.
Από την άποψη αυτή το εκτεταμένο αυτό εκκλησιαστικό ποίημα έχει μία μοναδική θέση στην Εκκλησία, που αναδεικνύει και την ιδιαίτερη χάρη και τον ξεχωριστό φωτισμό που έλαβε ο συντάκτης του από τον Κύριο και Θεό μας. Και τίποτε άλλο να μην είχε αφήσει ο άγιος Ανδρέας, το έργο αυτό ήταν ικανό να φανερώσει την αγιότητά του, αλλά και το μέγιστο ποιητικό του τάλαντο.
Η Ενορία μας, των Αγίων Θεοπατόρων Ιωακείμ και Άννης, των Ανθοκήπων της Νέας Ευκαρπίας, στην Δυτική Θεσσαλονίκη, άλλοτε τελεί Αγρυπνία επί τή ευκαιρία του Μεγάλου Κανόνος και άλλοτε τελεί την Ακολουθία του Μεγάλου Κανόνος κατά την διάρκεια του Όρθρου της Πέμπτης, που είναι και η ενδεδειγμένη θέση του κατά το Τυπικό μας.
Σας περιμένουμε λοιπόν στην Ενορία μας, των Αγίων Θεοπατόρων Ιωακείμ και Άννης, των Ανθοκήπων της Νέας Ευκαρπίας, την
Τετάρτη 29 Μαρτίου 2017 και ώρα 6.00 το απόγευμα στον Ναό μας, όπου θα τελεστεί το Μικρό Απόδειπνο και στο διατεταγμένο σημείο κατά το Τυπικό θα ψαλλεί ο Μεγάλος Κανόνας, ενώ καθ' όλη την διάρκεια της Ακολουθίας, οι πιστοί συμμετέχοντες της όμορφης αυτής προσευχής μας, θα μπορούν να προσκυνούν τα Ιερά Λείψανα των Αγίων μας, των Θεοπατόρων Ιωακείμ και Άννης, που θησαυρίζονται στον Ναό μας και σκορπίζουν την ευλογία τους στην γειτονιά των Ανθοκήπων, αλλά και στα άτεκνα ζευγάρια που προσφεύγουν παρακλητικά στην χάρη τους για να τους λύσουν τα οδυνηρά δεσμά της ατεκνίας τους και με τις πρεσβείες τους στον Εγγονό τους Χριστό και δια μέσω της Παναγίας κόρης τους να τους δώσει το πολυπόθητο αγαθό και από Θεού δώρο της τεκνοποιΐας.
...και η Ανάστασις ζυγώνει!!!
Δεν υπάρχουν σχόλια
Δημοσίευση σχολίου