Είδησις:
Η Ενορία μας, των Αγίων Θεοπατόρων Ιωακείμ και Άννης, των Ανθοκήπων της Νέας Ευκαρπίας, στην Δυτική Θεσσαλονίκη, στο παρελθόν και προ κορωνοϊού, άλλοτε τελούσε Αγρυπνία επί τή ευκαιρία του Μεγάλου Κανόνος και άλλοτε τελούσε την Ακολουθία του Μεγάλου Κανόνος κατά την διάρκεια του Όρθρου της Πέμπτης, που είναι και η ενδεδειγμένη θέση του κατά το Τυπικό της Εκκλησίας μας. Άλλοτε πάλι έψαλλε την Ακολουθία αυτή το απόγευμα της παραμονής της Πέμπτης του Μεγάλου Κανόνος κατά την διάρκεια του Μικρού Αποδείπνου της Τετάρτης,
την οποία περίπτωση θα προτιμήσουμε φέτος, λόγω της πανδημίας και με κλειστές, ή "μισάνοιχτες" τις πόρτες του Ναού για τους πιστούς, ο οποίος όμως και θα ανοίξει κανονικά από τις 6.00 έως τις 7.30 το απόγευμα, για όποιον θέλει να προσκυνήσει και να ανάψει το κεράκι του τηρώντας βέβαια όλα τα προβλεπόμενα μέτρα ασφαλείας, τα οποία και "λιγωθήκαμε" να τα ακούμε και να σας τα λέμε σε κάθε ευκαιρία, αμέτρητες φορές και από διαφορετικά χείλη καθημερινά και αδιαλείπτως και φυσικά κατανοώντας τα πλήρως εδώ που φθάσαμε.
Ο Μέγας Κανών στην Ενορία μας, των Αγίων Θεοπατόρων Ιωακείμ και Άννης, των Ανθοκήπων της Νέας Ευκαρπίας, θα τελεσθεί, την Τετάρτη 14η Απριλίου 2021, το απόγευμα από τις 6.00 μ.μ. έως τις 7.30 μ.μ.
Φέτος, όπως και πέρυσι τέτοια εποχή, τίποτε δεν θυμίζει προηγούμενες χρονιές, και κανένα σενάριο επιστημονικής φαντασίας δεν θα μπορούσε να αποτυπώσει τον νέο τρόπο ζωής των ανθρώπων, αλλά πολύ περισσότερο τον νέο...αλλά εντελώς προσωρινό, τρόπο Λατρείας των χριστιανών, που χωρίς Θεία Λειτουργία, Θεία Ευχαριστία, χωρίς Θεία Κοινωνία, χωρίς την εκκλησιά της γειτονιάς τους, πιθανότατα χωρίς Πάσχα και Ανάσταση, και την ασχήμια των ημερών να πλανάται στον αέρα, καλούνται, όχι να ζήσουν αλλά να επιβιώσουν όπως-όπως, ενώ σχεδόν όλοι "νοσούν" πραγματικά, σωματικά και ψυχικά, μέσα στα σπίτια τους, με το οξυγόνο τους όλο και να λιγοστεύει, αποφεύγοντας ο ένας τον άλλον, όσο περισσότερο μπορούν, ως οι "λεπροί" του 21ου αιώνα και κρατώντας την ανάσα τους μέχρι να περάσει το κακό.
Και ενώ οι χριστιανοί προσεύχονται μόνοι από τα σπίτια τους, αλλά όχι αβοήθητοι, αφού ο ιερέας τους γονατιστός στο Θυσιαστήριο του, συνεχίζει να προσεύχεται για αυτούς καθημερινά, πρωΐ-βράδυ, μέσα στην εκκλησιά τους, μια εκκλησιά που έχτισαν και τέλεσαν τα Θυρανοίξια της τον Οκτώβριο του 2019, με τόσες θυσίες και μόχθο, αλλά δεν πρόλαβαν ακόμα να την χαρούν πραγματικά, ο καιρός περνά και ο ορίζοντας αρχίζει να προβάλει, σαν το ξημέρωμα μετά την νύχτα, σαν την Ανάσταση μετά την Σαρακοστή, σαν την Λαμπρή μετά την Μεγάλη Εβδομάδα και τα Πάθη του Κυρίου μας. Πρώτα ο Θεός, όταν θα ανοίξουν και πάλι οι εκκλησιές του λαού, πανηγύρι θα κάνουμε εδώ στην γειτονιά των Ανθοκήπων της Νέας Ευκαρπίας, ορθάνοιχτα θα ανοίξουν οι πόρτες του ολοκαίνουργιου Ιερού Ναού μας για να σας υποδεχθεί και πάλι... όχι από την πίσω πόρτα πια, αλλά φανερά, σχεδόν κραυγαλέα και με ενθουσιασμό. Μέχρι τότε όμως, ας είμαστε προσεκτικοί, ας φοράμε την μάσκα μέσα στην εκκλησιά μας για να κρατάμε ασφαλείς τους συνανθρώπους μας, για λίγο ακόμα, ας πλένουμε τα χέρια μας και ας κρατούμε τις αποστάσεις μεταξύ, όσο το δυνατόν περισσότερο, μέχρι να αγκαλιαστούμε και να φιληθούμε ξανά, όπως κάναμε πάντα!!!
Παρακάτω θα διαβάσετε ένα άρθρο ενημερωτικό για τον Μεγάλο Κανόνα, ενώ αύριο θα ανεβάσουμε στην ιστοσελίδα μας και ένα ακόμα άρθρο που έχει σχέση με τον Μεγάλο Κανόνα, μια ανάρτηση αφιερωμένη στον Άγιο Ανδρέα Κρήτης που είναι και ο συγγραφέας του.
Η ΛΑΤΡΕΙΑ ΜΑΣ ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΑΓΙΑ & ΜΕΓΑΛΗ ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΣΤΗ
9. " Ο ΜΕΓΑΣ ΚΑΝΩΝ"
Στην συνέχεια των άρθρων μας για την ευλογημένη αυτή περίοδο που διανύουμε, της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής, σας παραθέτουμε ακόμα μια ανάρτηση, την τελευταία κατά σειρά, με ένα άρθρο μας για την περίοδο της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής, με τίτλο "Ο Μέγας Κανών", το οποίο αφορά την ιστορία του υπέροχου αυτού Ύμνου της Εκκλησίας μας, την τεχνική σύσταση του, στοιχεία από τον βίο του συγγραφέως του, του Αγίου Ανδρέα Κρήτης, και άλλα πολλά.Στην συνέχεια της προσπάθειας μας αυτής, για την κατήχηση των χριστιανών, των ενοριτών μας αρχικά, αλλά και των προσκυνητών της εκκλησιάς μας, μα και των αναγνωστών και φίλων μας, διαδικτυακών και μή, και την γνωριμία των πιστών με αυτήν την όμορφη, κατανυκτική και ευλογημένη περίοδο της Σαρακοστής, θα ακολουθήσουν σε καθημερινή βάση, και επαναλήψεις των άρθρων μας αυτών που είχαν τον γενικό τίτλο:
"Η λατρεία μας μέσα στην Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή",
αλλά και νέα άρθρα πάντα με θέμα την Μεγάλη Σαρακοστή.
Ήδη σε προηγούμενες αναρτήσεις ανεβάσαμε στην ιστοσελίδα μας...
(κάντε κλικ πάνω στους συνδέσμους και δείτε όλες αυτές τις δώδεκα προηγούμενες αναρτήσεις μας σχετικά με την Μεγάλη Τεσσαρακοστή...)
1. "Η ΚΑΘΑΡΑ ΔΕΥΤΕΡΑ"
2."ΤΟ ΜΕΓΑ ΑΠΟΔΕΙΠΝΟ",
3."Η ΠΡΟΗΓΙΑΣΜΕΝΗ ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ",
4. "Ο ΑΚΑΘΙΣΤΟΣ ΥΜΝΟΣ" ή "ΟΙ ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ"
5. "ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΘΕΟΔΩΡΟΙ"
6. "Η ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ"
7. "Η ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΣΤΑΥΡΟΠΡΟΣΚΥΝΗΣΕΩΣ"
8. "Ο ΚΑΤΑΝΥΚΤΙΚΟΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΣ"
σήμερα σας παραθέτουμε το άρθρο μας με τίτλο:
9. "Ο ΜΕΓΑΣ ΚΑΝΩΝ¨
ενώ ήδη έχουμε δημοσιεύσει σε παλαιότερες αναρτήσεις μας:
10. "ΤΟ ΙΕΡΟ ΕΥΧΕΛΑΙΟ"
11."ΤΑ ΟΠΛΑ ΤΗΣ ΣΑΡΑΚΟΣΤΗΣ" (μέρος 1ον)
12."ΤΑ ΟΠΛΑ ΤΗΣ ΣΑΡΑΚΟΣΤΗΣ" (μέρος 2ον)
και σήμερα ανεβάζουμε το τελευταίο άρθρο με θέμα...
"Η λατρεία μας μέσα στην Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή",
αλλά και νέα άρθρα πάντα με θέμα την Μεγάλη Σαρακοστή.
Ήδη σε προηγούμενες αναρτήσεις ανεβάσαμε στην ιστοσελίδα μας...
(κάντε κλικ πάνω στους συνδέσμους και δείτε όλες αυτές τις δώδεκα προηγούμενες αναρτήσεις μας σχετικά με την Μεγάλη Τεσσαρακοστή...)
1. "Η ΚΑΘΑΡΑ ΔΕΥΤΕΡΑ"
2."ΤΟ ΜΕΓΑ ΑΠΟΔΕΙΠΝΟ",
3."Η ΠΡΟΗΓΙΑΣΜΕΝΗ ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ",
4. "Ο ΑΚΑΘΙΣΤΟΣ ΥΜΝΟΣ" ή "ΟΙ ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ"
5. "ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΘΕΟΔΩΡΟΙ"
6. "Η ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ"
7. "Η ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΣΤΑΥΡΟΠΡΟΣΚΥΝΗΣΕΩΣ"
8. "Ο ΚΑΤΑΝΥΚΤΙΚΟΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΣ"
σήμερα σας παραθέτουμε το άρθρο μας με τίτλο:
9. "Ο ΜΕΓΑΣ ΚΑΝΩΝ¨
ενώ ήδη έχουμε δημοσιεύσει σε παλαιότερες αναρτήσεις μας:
10. "ΤΟ ΙΕΡΟ ΕΥΧΕΛΑΙΟ"
11."ΤΑ ΟΠΛΑ ΤΗΣ ΣΑΡΑΚΟΣΤΗΣ" (μέρος 1ον)
12."ΤΑ ΟΠΛΑ ΤΗΣ ΣΑΡΑΚΟΣΤΗΣ" (μέρος 2ον)
και σήμερα ανεβάζουμε το τελευταίο άρθρο με θέμα...
"Ο ΜΕΓΑΣ ΚΑΝΩΝ"
"Ελέησον με ο Θεός, ελέησον με"
Στην αρχή της Μεγάλης Σαρακοστής, στα Μεγάλα Απόδειπνα των τεσσάρων πρώτων ημερών της Α΄ Εβδομάδας των Νηστειών ψάλλεται στις εκκλησιές χωρισμένος σε τέσσερα μέρη ο Μεγάλος Κανόνας και ολόκληρος την Πέμπτη της Ε΄ εβδομάδας των Νηστειών. Ψάλλεται δε σε ήχο πλ. β΄ που είναι ιδιαίτερα κατανυκτικός, εκφραστικός του πένθους και της συντριβής της καρδιάς.
Αυτόν τον πράγματι μέγιστο από όλους τους κανόνες, τον δημιούργησε και τον συνέγραψε άριστα και με τεχνητό τρόπο ο εν Αγίοις πατήρ ημών Ανδρέας ο αρχιεπίσκοπος Κρήτης, ο ονομαζόμενος και Ιεροσολυμίτης. Ο Άγιος Ανδρέας καταγόταν από τη Δαμασκό. Επί σαράντα χρόνια εκπαιδεύτηκε στα γράμματα και εξάσκησε την εγκύκλια εκπαίδευση, οπότε ήλθε στα Ιεροσόλυμα και έγινε μοναχός. Ζώντας όσια και θεοφιλώς, στην ήσυχη και ατάραχη βιοτή του άφησε στην Εκκλησία του Χριστού λόγους και εκκλησιαστικούς ύμνους κανόνων, περισσότερο όμως αναδείχτηκε με τη συγγραφή πανηγυρικών λόγων.
Μαζί με τα πολλά άλλα που έγραψε, συνέθεσε και τον Μεγάλο Κανόνα, που προξενεί πολύ μεγάλη κατάνυξη. Διότι επιλέγοντας και μαζεύοντας από όλη την ιστορία της Παλαιάς και της Καινής Διαθήκης, συνέθεσε τον ύμνο αυτό, από τον Αδάμ δηλαδή μέχρι και αυτήν την Ανάληψη του Χριστού και το κήρυγμα των Αποστόλων. Προτρέπει λοιπόν με αυτόν τον ύμνο κάθε ψυχή, να ζηλέψει μεν όσα καλά προσφέρει η ιστορία της Αγίας Γραφής και να τα μιμηθεί όσο είναι δυνατόν, όσα δε είναι πονηρά να τα αποφεύγει, ενώ πάντοτε να προστρέχει στον Θεό με μετάνοια, με δάκρυα και εξομολόγηση, με κάθε τι δηλαδή που ευχαριστεί τον Θεό.
Όμως είναι τόσο μεγάλος ο κανόνας αυτός σε μήκος και γραμμένος με τέτοιο μέλος, ώστε είναι ικανός να μαλακώσει και τη σκληρότερη ψυχή και να τη διεγείρει να ξεκινήσει να κάνει το καλό, με την προϋπόθεση όμως να ψάλλεται με συντετριμμένη καρδιά και προσοχή που αρμόζει. Συνέθεσε δε τον ύμνο αυτό, όταν και ο πατριάρχης Ιεροσολύμων, ο μέγας Σωφρόνιος, συνέγραψε τον βίο της Μαρίας της Αιγυπτίας, που θα βρούμε σε επόμενες αναρτήσεις της ιστοσελίδας μας. Διότι και αυτός ο βίος προσφέρει άπειρη κατάνυξη και δίνει πολλή παρηγοριά σ᾽αυτούς που έχουν φταίξει και αμαρτήσει, εάν βεβαίως θελήσουν να απομακρυνθούν από τις πονηρίες.
Τάχθηκαν δε κατά την ημέρα της Πέμπτης στην πέμπτη εβδομάδα των Νηστειών να ψάλλονται και να αναγιγνώσκονται για τον παρακάτω λόγο: επειδή δηλαδή η αγία Τεσσαρακοστή πλησιάζει προς το τέλος, για να μη γίνουν αμελέστεροι προς τους πνευματικούς αγώνες αυτοί που είναι ήδη ράθυμοι, και απομακρυνθούν εντελώς από τη σωφροσύνη σε όλα, ο μεν μέγιστος Ανδρέας, τρόπον τινά σαν αλείπτης πνευματικός γυμναστής, αναφέροντας την αρετή των μεγάλων ανδρών μέσα από τις ιστορίες του Μεγάλου Κανόνα, όπως και την εκτροπή από την άλλη των πονηρών, κάνει αυτούς τους ράθυμους, όπως θα έλεγε κανείς, γενναιότερους και υπομονετικούς, ώστε να προχωρούν με καλό τρόπο μπροστά και με ανδρεία.
Ο δε ιερός Σωφρόνιος, με τον σπουδαίο του λόγο για την οσία Μαρία, τους κάνει πάλι να γίνουν σώφρονες, και τους ξεσηκώνει προς τον Θεό, ώστε να να μην πέφτουν πια στην αμαρτία ούτε και να απελπίζονται, αν μερικοί βρέθηκαν να είναι αιχμαλωτισμένοι σε κάποια παραπτώματα. Διότι η διήγηση για την αγία Μαρία παρουσιάζει πόσο μεγάλη είναι η φιλανθρωπία και η συμπάθεια του Θεού σ᾽εκείνους που αποφασίζουν να μετανοήσουν από τις προηγούμενες αμαρτίες τους.
Λέγεται δε Μεγάλος Κανόνας, ίσως θα έλεγε κανείς και για τις ίδιες τις έννοιες που προβάλλει και τις σκέψεις που περιέχει: ο ποιητής του έχει γόνιμη σκέψη, καθώς τα συνέθεσε όλα άριστα. Αλλά λέγεται Μεγάλος και για τον λόγο ότι από όλους τους υπόλοιπους κανόνες, που έχουν τριάντα ή και λιγότερα τροπάρια, αυτός εκτείνεται σε διακόσια πενήντα τροπάρια, που το καθένα από αυτά αποστάζει άρρητη ηδονή.
Σωστά λοιπόν και πρεπόντως ο Μέγας αυτός Κανόνας, ο οποίος περικλείει μεγάλη κατάνυξη, τάχθηκε να ψάλλεται στη Μεγάλη Σαρακοστή. Αυτόν τον άριστο και μέγιστο κανόνα, όπως και τον λόγο της οσίας Μαρίας, ο ίδιος Πατήρ ημών Ανδρέας, πρώτος τους έφερε στην Κωνσταντινούπολη, όταν έφτασε εκεί σταλμένος να βοηθήσει στην έκτη Οικουμενική Σύνοδο (681 μ.Χ.) από τον πατριάρχη Ιεροσολύμων Θεόδωρο. Τότε λοιπόν, επειδή αγωνίστηκε κατά τρόπο άριστο κατά των αιρετικών Μονοθελητών, μολονότι ήταν ακόμη απλός μοναχός, συγκαταλέχθηκε στον Κλήρο της Εκκλησίας της Κωνσταντινούπολης. Έπειτα έγινε διάκονος και ορφανοτρόφος σ᾽αυτήν, και μετά από λίγο, χειροτονήθηκε αρχιεπίσκοπος Κρήτης. Αργότερα, αφού πρώτα κάθισε αρκετά στον επισκοπικό του θρόνο στην Κρήτη, έφτασε κάπου κοντά προς την Ιερισσό της Μυτιλήνης, και εκεί εκδήμησε προς τον Κύριο᾽.
Δεν υπάρχει χριστιανός, ο οποίος να έχει παρακολουθήσει εν επιγνώσει τον Μεγάλο Κανόνα, που σημαίνει να έχει προσευχηθεί μέσω αυτού του μεγάλου εκκλησιαστικού ποιήματος, και να μην έχει κατανυχθεί και να μην έχει αποφασίσει να αλλάξει τρόπο ζωής. Διότι αυτά που προβάλλει ο άγιος Ανδρέας, είναι όλα εκείνα που βοηθούν αφενός να αναδυθεί ο χαρισματικός του καθενός μας εαυτός, αυτός που αναδύθηκε από την άγια κολυμβήθρα της Εκκλησίας και αναπτύχθηκε και αναπτύσσεται μέσα από τη συμμετοχή μας και στα υπόλοιπα Μυστήριά της, αφετέρου να ελεγχθεί ο πονηρός δεύτερος εαυτός μας και να οδηγηθεί εν μετανοία ενώπιον του Κυρίου μας.
Με άλλα λόγια ο Μέγας Κανών λειτουργεί ως φλόγα που μπορεί και φωτίζει και θερμαίνει ό,τι καλό βρίσκει μέσα μας, ενώ κατακαίει και εξαφανίζει ό,τι κακό σαν αγκάθι προεξέχει από τον ακατέργαστο ακόμη εαυτό μας. Ο Μέγας Κανών δηλαδή λειτουργεί ως ένα είδος βαπτίσματος: όπως το βάπτισμα μάς ενσωματώνει στον Χριστό καταργώντας την αναγκαστική ροπή προς το πονηρό και το κακό, το ίδιο – τηρουμένων των αναλογιών – γίνεται με το ποίημα αυτό. Κι είναι ευνόητο: το κείμενο αυτό είναι μία εμμελής παρουσίαση όλης σχεδόν της Αγίας Γραφής· ο γραπτός λόγος του Θεού που έχει γίνει τραγούδι. Κι όπως ο λόγος του Θεού είναι πράγματι "πυρ φωτίζον, αλλά και καταναλίσκον᾽" φωτιά δηλαδή που φωτίζει αλλά και που κατατρώει τα πάντα, έτσι και ο Μέγας Κανών.
Από την άποψη αυτή το εκτεταμένο αυτό εκκλησιαστικό ποίημα έχει μία μοναδική θέση στην Εκκλησία, που αναδεικνύει και την ιδιαίτερη χάρη και τον ξεχωριστό φωτισμό που έλαβε ο συντάκτης του από τον Κύριο και Θεό μας. Και τίποτε άλλο να μην είχε αφήσει ο άγιος Ανδρέας, το έργο αυτό ήταν ικανό να φανερώσει την αγιότητά του, αλλά και το μέγιστο ποιητικό του τάλαντο.
Είμαστε λοιπόν ευγνώμονες προς τον μεγάλο αυτόν Άγιο της Ορθοδοξίας, τον Άγιο Ανδρέα, Αρχιεπίσκοπο Κρήτης, επικαλούμενοι τις αγίες πρεσβείες του προς τον Κύριο, κατεξοχήν όμως είμαστε ευγνώμονες προς τον ίδιο τον δωρεοδότη Χριστό μας, που φώτισε τον νού και την ψυχή του Αγίου Ανδρέα και τον κατέστησε ικανό να δημιουργήσει μία τέτοια θεόπνευστη δημιουργία, που η Εκκλησία αναγνωρίζοντας την αξία της, από νωρίς την ενέταξε στο Λειτουργικό Τυπικό της προσφέροντας σε όλους μας, ένα ακόμα πλατύσκαλο στην απότομη ανηφόρα της Σαρακοστής, ένα ακόμα ξέφωτο μέσα στο πυκνό δάσος της άσκησης την περίοδο που διανύουμε, ένα ακόμα όπλο στην φαρέτρα μας για να αντιμετωπίσουμε, ειδικά αυτήν την περίοδο μα και πάντα, τις επιθέσεις του διαβόλου...
...και η Ανάστασις ζυγώνει!!!
Δεν υπάρχουν σχόλια
Δημοσίευση σχολίου