ΤΑ ΔΥΟ ΨΥΧΟΣΑΒΒΑΤΑ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ..."Της Απόκρεω" (2021)

  

    Είδησις: 

Στην Ενορία μας, των Αγίων Θεοπατόρων Ιωακείμ και Άννης, των Ανθοκήπων της Νέας Ευκαρπίας, θα διαβαστούν κόλλυβα για το Μεγάλο Ψυχοσάββατο της Απόκρεω, στον επάνω ολοκαίνουργιο Ιερό Ναό μας, την παραμονή Παρασκευή 5/3/2021 το απόγευμα στο τέλος του Εσπερινού, που θα αρχίσει εκτάκτως στις 5.30 μ.μ, αλλά και ανήμερα το Ψυχοσάββατο 6/3/2021, το πρωΐ, στο τέλος της Θείας Λειτουργίας, γύρω στις 9.30 π.μ. 

όποιες και αν είναι οι συνθήκες που  επικρατούν, και με όποια μέτρα και απαγορεύσεις ισχύουν. 

Μπορείτε να φέρνετε τα κόλλυβα με τα ονόματα των κεκοιμημένων οικείων σας από σήμερα, Τσικνοπέμπτη 4/3/2021, καθ' όλην την διάρκεια του διημέρου του Ψυχοσάββατου, κατά τις ώρες λειτουργίες του ναού (7.30 π.μ.-2.00 μ.μ. & 5.30 μ.μ.-7.00 μ.μ.) χρησιμοποιώντας κάθε νόμιμο μέσο μετακίνησης, και να τα πάρετε κατόπιν ευλογημένα, στο τέλος των Ακολουθιών, 

ή και να παρευρεθείτε σε αυτές, τηρουμένων όμως όλων των μέτρων προστασίας και ασφάλειας ενάντια στον κορωνοϊό (μάσκες, αποστάσεις και αντισηπτικά) αλλά και με σεβασμό στους συνανθρώπους μας. 

    Οι ιερείς μας...πιθανότατα και πρώτα ο Θεός, θα βρίσκονται στα  κοιμητήρια της Νέας Ευκαρπίας μετά το πέρας της Θείας λειτουργίας του Ψυχοσαββάτου, από τις 10.00 π.μ. έως τις 12.00 π.μ. 

Καλό Παράδεισο!!! 

************** 

"ΨΥΧΟΣΑΒΒΑΤΟ ΤΗΣ ΑΠΟΚΡΕΩ" 

ΤΑ ΨΥΧΟΣΑΒΒΑΤΑ 

ΓΕΝΙΚΑ 

     Η Αγία Ορθόδοξος Ανατολική Εκκλησία έχει καθορίσει δύο Σάββατα, τα οποία και τα αφιερώνει στους απ΄αιώνος κεκοιμημένους αδελφούς της. Αυτά είναι τα μεγάλα Ψυχοσάββατα, το ένα πριν από την Κυριακή της Απόκρεω και το άλλο πριν από την Κυριακή της Πεντηκοστής.  Γιά τήν ἱστορία καί μόνο ἂς γνωρίζουμε ὅτι η καθιέρωση τοῦ Σαββάτου πρό τῶν Ἀπόκρεω ὡς Ψυχοσαββάτου, έγινε μᾶλλον και αυτό κατ᾿ ἀπομίμησιν τοῦ Σαββάτου πρό τῆς Πεντηκοστῆς, που ήταν και το μόνο που υπήρχε αρχικά. 

     Βέβαια η αγάπη των ανθρώπων για τους δικούς τους, που δεν ζούν πια μαζί τους, δημιούργησε την εκκλησιαστική παράδοση άλλων τεσσάρων ψυχοσάββατων, 

που δεν συμπεριλαμβάνονται όμως στο Τυπικό της Εκκλησίας μας. Αυτά είναι, το Ψυχοσάββατο της Τυρινής, το Σάββατο της α΄ εβδομάδος των νηστειών, όπου και εορτάζουμε το «δια κολλύβων» θαύμα του Αγίου Θεοδώρου του Τήρωνος, (αλλά και όλα τα Σάββατα της Μεγάλης Τεσσαρακοστής) το Σάββατο του Λαζάρου και για τους Θεσσαλονικείς, το Σάββατο πρίν την εορτή του Αγίου Δημητρίου. 

Ένα ακόμα Ψυχοσάββατο θα βρούμε στην παράδοση της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Βουλγαρίας, το Σάββατο προ της Συνάξεως των Αρχαγγέλων. 

    *Με το Ψυχοσάββατο της Πεντηκοστής  διατρανώνεται η πίστη μας για την καθολικότητα της Εκκλησίας, της οποίας την ίδρυση και τα γενέθλια ( επί γης ) γιορτάζουμε κατά την Πεντηκοστή. Μέσα στη μία Εκκλησία περιλαμβάνεται η στρατευομένη εδώ στη γη και η θριαμβεύουσα στους ουρανούς. 

     *Το Ψυχοσάββατο πριν από την Κυριακή της Απόκρεω έχει θεσπιστεί γιατί η επόμενη ημέρα είναι αφιερωμένη στη Δευτέρα Παρουσία του Κυρίου, 

εκείνη τη φοβερή ημέρα κατά την οποία όλοι θα σταθούμε μπροστά στο θρόνο του μεγάλου Κριτή. Για το λόγο αυτό με το Μνημόσυνο των κεκοιμημένων ζητούμε από τον Κύριο να γίνει ίλεως και να δείξει τη συμπάθεια και τη μακροθυμία του, όχι μόνο σε μας αλλά και στους προαπελθόντας αδελφούς, και όλους μαζί να μας κατατάξει μεταξύ των υιών της Επουράνιας Βασιλείας Του. 

Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΚΟΛΛΥΒΟΥ 

       Κατά τήν διδασκαλία τῆς Ὀρθόδοξης Πίστης μας, το κόλλυβο συμβολίζει τήν Ἀνάσταση τῶν φθαρτῶν σωμάτων μας. Ὅπως ὁ σπόρος τοῦ σταριοῦ, ἀφοῦ θαφτεῖ καί σαπίσει, ἐν συνέχεια φυτρώνει, βλασταίνει καί δίνει καρπό. Ἔτσι πιστεύουμε καί γιά τούς κεκοιμημένους ἀδελφούς μας. Ἀφοῦ ἐνταφιασθεῖ τό σῶμα, σαπίσει καί λιώσει, στήν συνέχεια θά ἀναστηθεῖ κατά τήν Ἀνάσταση τῶν πάντων καί θά ζήσει αἰώνια στή Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, σύμφωνα με τα λόγια του Ευαγγελίου της Μεγάλης Τετάρτης που λέει:

"ἐὰν μὴ ὁ κόκκος τοῦ σίτου πεσὼν εἰς τὴν γῆν ἀποθάνῃ, αὐτὸς μόνος μένει· ἐὰν δὲ ἀποθάνῃ, πολὺν καρπὸν φέρει."

       Δέν ἔχει σημασία ἄν εἶναι πιάτο ἤ δίσκος, ἁπλό ἤ ἐξεζητημένα στολισμένο τό κόλλυβο. Ἡ σημασία δίνεται στό ὑλικό καί στήν πνευματική του προέκταση. 

ΚΑΙ ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ 

ΤΑ ΜΝΗΜΟΣΥΝΑ & ΤΑ ΤΡΙΣΑΓΙΑ 

       Σύμφωνα με τους Αποστόλους τα τρισάγια και τα μνημόσυνα που επιτάσσει η Εκκλησία μας, είναι τα εξής: 

■Τά «τριήμερα» συμβολίζουν την Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου μετὰ την τριήμερη παραμονή Του στόν τάφο καὶ τελοῦνται μὲ τήν εὐχὴ ν᾿ ἀναστηθεῖ καὶ ὁ νεκρὸς στὴν οὐράνια βασιλεία. (τελείται Τρισάγιον στο μνήμα) 

■Τὰ «ἐννιάμερα» τελοῦνται γιὰ τὰ ἐννέα τάγματα τῶν αΰλων ἀγγέλων, μὲ τὴν εὐχὴ νὰ βρεθεῖ κοντά τους ἡ ἄϋλη ψυχὴ τοῦ νεκροῦ. (επίσης τελείται Τρισάγιον στα μνήματα) 

■Τὰ «τεσσαρακονθήμερα» τελοῦνται γιὰ τὴν Ἀναλήψη τοῦ Κυρίου, ποὺ ἔγινε σαράντα μέρες μετὰ τὴν Ἀνάστασή Του, μὲ τὴν εὐχὴ νὰ «ἀναληφθεῖ» καὶ ὁ νεκρός, νὰ συναντήσει τὸν Χριστὸ στοὺς οὐρανοὺς καὶ νὰ ζήσει γιὰ πάντα μαζί Του. (τελείται Μνημόσυνο στο τέλος της Θείας Λειτουργίας) 
■ Τὰ «ἐτήσια», τέλος, τελοῦνται τὴν ἐπέτειο ἡμέρα τοῦ θανάτου, σὲ ἀνάμνηση τῶν γενεθλίων τοῦ νεκροῦ, καθώς, γιὰ τοὺς πιστοὺς χριστιανούς, ἡμέρα τῆς ἀληθινῆς γεννήσεως εἶναι ἡ ἡμέρα τοῦ σωματικοῦ θανάτου καὶ τῆς μεταστάσεως στὴν αἰώνια ζωή (τελείται Μνημόσυνο στο τέλος της Θείας Λειτουργίας) 
Την παραμονή των Μνημοσύνων τελείται κατά παράδοση Τρισάγιον στον τάφο. 

      Μνημόσυνα, ἀντίστοιχα μὲ τὰ παραπάνω, χωρίς αυτά βέβαια να συμπεριλαμβάνονται στο τυπικό της Εκκλησίας μας, μα περισσότερο στην παράδοση της και στην ανάγκη εκδήλωσης της αγάπης των ανθρώπων για τους οικείους τους που δεν ζούν πλέον μαζί τους, τελοῦνται τον τρίτο, ἕκτο καὶ ἔνατο μῆνα ἀπὸ τὴν ἡμέρα τοῦ θανάτου, («τρίμηνα», «ἑξάμηνα», «ἐννεάμηνα») κατόπιν αδείας και "ευλογίας" του εφημερίου ιερέως που είναι και ο καθ’ ύλην αρμόδιος να αποφασίσει. 
      Τὴν μεγαλύτερη βέβαια ὠφέλεια στοὺς νεκροὺς τὴν προξενεῖ η τέλεση τῆς Θείας Λειτουργίας στὴν μνήμη τους, η οποία προηγείται απαραιτήτως της Ακολουθίας του
 Μνημοσύνου, που τελείται στο τέλος της, γιατὶ τότε, μὲ τὶς μερίδες τους στὸ ἅγιο δισκάριο, «ἐνώνονται ἀόρατα μὲ τὸ Θεὸ καὶ ἐπικοινωνοῦν μαζί Του καὶ παρηγορούνται καὶ σώζονται καὶ εὐφραίνονται ἐν Χριστῷ» (ἅγιος Συμεὼν Θεσσαλονίκης). 
      Όταν τελούμε το Μνημόσυνο των προσφιλών μας προσώπων, στην εκκλησιά της Ενορίας μας, πρέπει να ερχόμαστε από νωρίς στον Ιερό Ναό για να συμμετάσχουμε από την αρχή  ενεργά με την προσευχή μας στην τέλεση του Μνημοσύνου, ενώ θα πρέπει να φέρνουμε εκτός του απαραίτητου κολλύβου, το οποίο διαβάζεται στο τέλος εκ των ιερέων, και τις
 προσφορές μας για την τέλεση της Θείας Λειτουργίας, λάδι για τα κανδήλια, κρασί για την Θεία Κοινωνία, πρόσφορο-λειτουργία για την Αγία Πρόθεση, αν είναι δυνατόν χειροποίητη (ζυμωτή), μια λαμπάδα για το κόλλυβο και δυο για την Αγία Τράπεζα από αγνό μελισσοκέρι, το θυμίαμα, τα καρβουνάκια και τα φυτιλάκια, όλα δηλαδή τα εμφανή στοιχεία της τέλεσης μιας Θείας Λειτουργίας τα οποία και θα χρησιμοποιηθούν σε αυτήν, αλλά αν είναι δυνατόν και την συνεισφορά μας για τα έξοδα του Ιερού Ναού, ή για την χρησιμοποίηση της Αίθουσα Μνημοσύνων, αν παραθέσουμε δεξίωση για τους προσκεκλημένους μας στο λεγόμενο "Συγχώριο", που συνήθως ακολουθεί της Ακολουθίας. 

      Ἐκτὸς ἀπὸ τὰ εἰδικὰ γιὰ κάθε νεκρὸ μνημόσυνα, ἡ Ἐκκλησία ἔχει στὶς καθημερινὲς ἀκολουθίες της, γενικὲς δεήσεις γιὰ τοὺς 
κεκοιμημένους, ὅπως εἶναι λ.χ τὸ νεκρώσιμο μέρος τῆς 
Ἀκολουθίας τοῦ Μεσονυκτικοῦ καὶ οἱ σχετικὲςἀναφορες στὶς «ἐκτενεῖς δεήσεις» τοῦ Ἑσπερινοῦ, τοῦ Ὄρθρου καὶ τῆς ΘείαςΛειτουργίας.
Όμως έχει θεσπίσει επίσης και το "Τρισάγιον" μια μικρή και σύντομη Ακολουθία με ευχές υπέρ αναπαύσεως των κεκοιμημένων, 
το οποίο τελείται οποτεδήποτε το θελήσει και το θεωρήσει αναγκαίο ο πιστός, είτε στον Ναό, είτε στον τάφο του αποθανόντος, προσκομίζοντας το κόλλυβο το οποίο διαβάζει ο ιερέας και μοιράζεται σε οικείους και φίλους, το λεγόμενο από την λαϊκή παράδοση μας "συχώριο". 
      Πρέπει νὰ σημειωθεῖ, ἂν καὶ είναι αὐτονόητο, ὅτι ἡ Ἐκκλησία τελεῖ μνημόσυνα μόνο γιὰ τοὺς ὀρθοδόξους χριστιανοὺς ποὺ κοιμήθηκαν μέσα στοὺς κόλπους της, δηλαδή μόνο στους χριστιανούς που έχουν βαπτιστεί.

ΠΑΡΕΡΜΗΝΕΙΕΣ 

     Θὰ πρέπει, τέλος, νὰ ἐξηγήσουμε ὅτι πολλὰ λάθη ἀπὸ τὴν ἄγνοια τοῦ παρελθόντος ἔχουν φτάσει ὡς τὶς μέρες μας, καὶ θὰ πρέπει ἄμεσα νὰ διορθωθοῦν. 

■Η Ακολουθία του Μνημοσύνου τελείται στο τέλος της Θείας Λειτουργίας που απαραιτήτως προηγείται, ενώ Τρισάγιον μπορεί να τελέσει ο ιερέας οποτεδήποτε νοιώσουμε την ανάγκη, είτε στον τάφο είτε στον Ναό.
■Τὰ μνημόσυνα θὰ πρέπει νὰ γίνονται τὴν ἡμέρα ποὺ πρέπει, αν αυτό είναι εφικτό, αλλιώς κατ’ οικονομία και μόνο ο ιερέας θα επιτρέψει την τέλεση του, νωρίτερα ἢ και ἀργότερα. 

■Τὸ σπάσιμο γυάλινων ἀντικειμένων ἢ ἄλλων τοιούτων, το σκέπασμα των καθρεφτών και των τηλεοράσεων για άγνωστο λόγο και η απαίτηση των συγγενών από τον ιερέα να κάνει αγιασμό στο σπίτι του αποθανόντος για να φύγει το κακό, εἶναι ἄκρως εἰδωλολατρικές συνήθειες και είναι καιρός με την καθοδήγηση των ιερέων μας, να εξαλειφτούν από την παράδοση της Εκκλησίας μας. 

■Στὰ μνημόσυνα παραθέτουμε καὶ εὐλογοῦνται μόνο καλῶς βρασμένα κόλλυβα (σιτάρι) "ἐὰν μὴ ὁ κόκκος τοῦ σίτου πεσὼν εἰς τὴν γῆν ἀποθάνῃ, αὐτὸς μόνος μένει· ἐὰν δὲ ἀποθάνῃ, πολὺν καρπὸν φέρει.", ὡς ἐνδεικτικὰ τῆς Ἀναστάσεως καὶ ὄχι ἀλλα ὑποκατάστατα (κουλουράκια-ψωμάκια-γλυκά κ.τ.λ. 

■Τὸ πρῶτο Σάββατο τῆς Τεσσαρακοστῆς δὲν εἶναι «Ψυχοσάββατο», ἀλλὰ ἑορτάζουμε τὸ «διὰ κολλύβων» θαῦμα τοῦ Ἁγίου Θεοδώρου τοῦ Τήρωνος, οπότε πρώτα διαβάζει ο ιερέας το κόλλυβο του Αγίου και κατόπιν διαβάζει τα κόλλυβα που φέρνουμε για τους κεκοιμημένους αδελφούς μας. 

■Στὰ Ψυχοσάββατα μποροῦμε νὰ παραθέτουμε κόλλυβα εἴτε στην Εκκλησία, στον Ἑσπερινὸ τῆς Παρασκευῆς και στὴν Θεία Λειτουργία τοῦ Σαββάτου, εἴτε στα κοιμητήρια, κατόπιν συννενοήσεως με τους ιερείς, το Σαββάτο μετά την Θεία Λειτουργία, είτε καὶ στὰ δύο. Πρόκειται περὶ τῆς ἰδίας ἀξίας, ἀφοῦ ἡ ἴδια ἀκολουθία διαβάζεται. 

■Τὰ εὐλογηθέντα κόλλυβα δεν τὰ πετάμε ποτέ στὰ σκουπίδια, παρά μόνο τα μοιράζουμε σε γνωστούς και φίλους εις μνημόσυνο και συγχώρεση του αποθανόντα. 

Υ.Σ : Αν ψάξουμε και στα ιδιαίτερα ήθη και έθιμα κάθε τόπου θα βρούμε σίγουρα και άλλες συνήθειες των ανθρώπων, άλλες σωστές και άλλες εντελώς λανθασμένες. Για τον λόγο αυτό πάντα για ότι απορία έχουμε να ερωτούμε τον ιερέα που σίγουρα ξέρει κάτι παραπάνω από εμάς σ’ αυτά τα θέματα.

Ο Θεός να αναπαύσει τις ψυχές όλων των κεκοιμημένων αδελφών μας!!!