Ο ΑΓΙΟΣ ΒΛΑΣΙΟΣ & Η ΑΓΙΑ ΘΕΟΔΩΡΑ.

Η Ορθόδοξος Εκκλησία μας, 

τιμά την 11ην Φεβρουαρίου εκάστου έτους 

τη μνήμη της Αγίας Θεοδώρας της Βασίλισσας 

και του Αγίου Βλασίου του Επισκόπου Σεβαστείας...

Η Αγία Θεοδώρα

η στερεώσασα την Ορθοδοξίαν.

    Η Αγία Θεοδώρα γεννήθηκε το 815 μ.Χ., στην Παφλαγονία της Μικράς Ασίας, την εποχή της Εικονομαχίας.

    Το 830 μ.Χ. σε ηλικία μόλις 15 ετών παντρεύτηκε τον αυτοκράτορα Θεόφιλο, ο οποίος πέθανε 12 χρόνια αργότερα (842) καθιστώντας την Θεοδώρα Αυτοκράτειρα (Αυγούστα) της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας ως επίτροπο του ανήλικου υιού Μιχαήλ.

    Τότε ενέκρινε τα πρακτικά της Ζ΄ Οικουμενικής Συνόδου της Νίκαιας (787), αντικατέστησε τον Πατριάρχη και αναστήλωσε τις εικόνες. Με απόφαση της Ιεράς Συνόδου στις 11 Φεβρουαρίου του 842, ημέρα Κυριακή των Νηστειών της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, συγκεντρώθηκαν στην Αγία Σοφία και με επικεφαλής την Αυτοκράτειρα Θεοδώρα τέλεσαν λιτανεία των Ιερών Εικόνων.

    Η εκκλησία μας τιμά και εορτάζει αυτό το γεγονός κάθε χρόνο την πρώτη Κυριακή των Νηστειών, η οποία ονομάσθηκε Κυριακή της Ορθοδοξίας.

    Η Αγία Θεοδώρα κοιμήθηκε στις 11 Φεβρουαρίου του 867 στο μοναστήρι όπου την έκλεισε ο υιός της Μιχαήλ. Η εκκλησία την ανακήρυξε Αγία.

    Η λιτάνευση του σκηνώματος της Αγίας Θεοδώρας της Αυγούστας, που καθιερώθηκε το 1985 από τον Μητροπολίτη Τιμόθεο, ως ανάμνηση της αναστήλωσης των Εικόνων από αυτήν, τελείται την Κυριακή της Ορθοδοξίας από τον Μητροπολιτικό Ναό Κέρκυρας.

Ἀπολυτίκιον

"Τόν συνάναρχον Λόγον..."

Ἦχος πλ. α’. 

Δωρεῶν τῶν ἐνθέων οὖσα ἐπώνυμος, τήν Ἐκκλησίαν φαιδρύνεις βασιλικαίς δωρεαίς, ὡς θεόγλυπτος εἰκών θείας φρονήσεως, τῶν γάρ Εἰκόνων τῶν σεπτῶν, τήν τιμήν ὡς σχετικήν, ἐτράνωσας Θεοδώρα, τῶν Βασιλίδων ἄκρατης, τῶν Ὀρθοδόξων ἐγκαλλώπισμα.

Ο Άγιος Βλάσιος

Επίσκοπος Σεβαστείας.

    O Άγιος Βλάσιος έζησε στο χρόνια του αυτοκράτορα Λικίνιου. Σπούδασε ιατρική, όμως την επιστήμη του δεν την εξάσκησε ως επάγγελμα αλλά ως αγαθοεργία. Παράλληλα μελετούσε ασταμάτητα την Αγία Γραφή. 

    Η Εκκλησία επιβραβεύοντας την όλη του παρουσία και προσφορά, τον δέχθηκε στις τάξεις του κλήρου και τελικά τον ανέδειξε επίσκοπο Σεβαστείας. Λίγο αργότερα ο άγιος εγκατέλειψε τη επισκοπή του και πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του σε ένα σπήλαιο, όπου αφιερώθηκε στην προσευχή και την άσκηση. 

    Όταν αργότερα ξέσπασε διωγμός κατά των χριστιανών, ο ασεβής έπαρχος Αγρικόλας, διέταξε τη σύλληψη του αγίου, ο οποίος μετά από φρικτά βασανιστήρια αποκεφαλίστηκε.

    Την παραμονή του θανάτου του έπεσε επιδημία στην περιοχή, με πολλαπλά συμπτώματα ασθένειας στον λαιμό ειδικά των μικρών παιδιών και ο Άγιος Βλάσιος ευλόγησε φρούτα που ζήτησε να του φέρουν οι κάτοικοι και τα μοίρασε στους άρρωστους οι οποίοι και θαυματουργικά θεραπεύτηκαν. 

    Από τότε στην Κέρκυρα, όπου εορτάζεται πανηγυρικά η μνήμη του μαζί με αυτήν της Αγίας Θεοδώρας, που τιμιτικά φέρει και το όνομα τους ο Μητροπολιτικός Ναός, τελείται το έθιμο, μια ακόμα όμορφη τοπική παράδοση, όπου την ημέρα της εορτής τους κόβονται καρπούζια και μοιράζονται στους πιστούς. "Το χειμωνικόν".

Ἀπολυτίκιον

 "Τόν συνάναρχον Λόγον..."

Ἦχος πλ. α’.

Φερωνύμως βλαστήσας, ὡς δένδρον εὔκαρπον, ἱεράρχα Κυρίου Βλάσιε ἔνδοξε, μαρτυρίου τοὺς καρποὺς κόσμῳ προήγαγες καὶ θαυμάτων δωρεάς ἀναβλύζεις δαψιλῶς, ὡς θεῖος ἱερομάρτυς τοῖς καταφεύγουσι πάτερ τῇ ἀντιλήψει τῆς πρεσβείας σου.

Ἕτερον Ἀπολυτίκιον

Ἦχος πλ. δ’.

Καί τρόπων μέτοχος, καί θρόνων διάδοχος, τῶν Ἀποστόλων γενόμενος, τήν πρᾶξιν εὗρες θεόπνευστε, εἰς θεωρίας ἐπίβασιν· διά τοῦτο τόν λόγον τῆς ἀληθείας ὀρθοτομῶν, καί τῇ πίστει ἐνήθλησας μέχρις αἵματος, Ἱερομάρτυς Βλάσιε· πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, σωθῆναι τάς ψυχάς ἡμῶν.

Κοντάκιον

"Τά ἄνω ζητῶν..."

Ἦχος β’. 

Ὁ θεῖος βλαστός, τό ἄνθος τό ἀμάραντον, ἀμπέλου Χριστοῦ, τό κλῆμα τό πολύφορον, θεοφόρε Βλάσιε, τούς ἐν πίστει τιμῶντας τήν μνήμην σου, εὐφροσύνης πλήρωσον τῆς σῆς, πρεσβεύων ἀπαύστως ὑπέρ πάντων ἡμῶν.

Η Κέρκυρα, 

η Αγία Θεοδώρα & ο Άγιος Βλάσιος 

και τα καρπούζια

"Το μοίρασμα του χειμωνικού". 

    Ίσως δεν είναι τόσο γνωστό στους πιστούς, αλλά στην Κέρκυρα εκτός από το άφθαρτο λείψανο του Αγίου Σπυρίδωνος, υπάρχει και το άφθαρτο λείψανο της Αγίας Θεοδώρας της Αυγούστας της αναστειλωσάσης τις Ιερές Εικόνες, Αυτοκράτειρας του Βυζαντίου συζύγου του Θεοφίλου.
    Κατά μία φήμη που έχει επικρατήσει ακόμα και μεταξύ Κερκυραίων, το Σεπτό Λείψανο είναι «ακέφαλο» και στη θέση του τοποθετείται ένα καρπούζι που μοιράζεται ανήμερα του εορτασμού της μνήμης της, στις 11 Φεβρουαρίου.

    Το σεπτό λείψανο της Αγίας έχει εναποτεθεί στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό της Κέρκυρας, που είναι αφιερωμένος στην Υπεραγία Θεοτόκο Σπηλαιώτισσα και στους Αγίους, Βλάσιο και Θεοδώρα, είναι άφθαρτο και αρτιμελές αλλά επειδή η Αγία Θεοδώρα κοιμήθηκε ως μοναχή το κεφάλι της είναι καλυμμένο κατά τη συνήθη τάξη των μοναχών και έκτοτε παραμένει έτσι.

    Το χειμωνικό (η ελληνική λέξη για το καρπούζι, λέξη που είναι τουρκικής προέλευσης) δεν μοιράζεται για την Αγία Θεοδώρα αλλά για τον Άγιο Βλάσιο Αρχιεπίσκοπο Σεβαστείας, που μαρτύρησε στα χρόνια του διωγμού του Λικινίου. 

    Ο Άγιος ιατρός το επάγγελμα θεράπευε δωρεάν ασθένειες του λαιμού, την δε παραμονή του μαρτυρίου του είχε πέσει θανατηφόρα επιδημία ασθένειας του λαιμού. Ζήτησε να του φέρουν οπώρας (φρούτα) που αφού ευλόγησε παρήγγειλε να δίνουν στα παιδιά όπου και θεραπεύθηκαν.

    Έτσι στη Κέρκυρα επικράτησε το έθιμο να ευλογείται ανήμερα της μνήμης του, χειμωνικό, καρπούζι δηλαδή, και να μοιράζεται από ένα κομμάτι στους πιστούς.