ΤΗΝ 1ην ΤΟΥ ΜΗΝΟΣ ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ ΜΝΗΜΗΝ ΕΠΙΤΕΛΟΥΜΕΝ...

Συναξάριον

Ο Οκτώβριος έχων ημέρας 31. 

Η ημέρα έχει ώρας 11 και η νύξ ώρας 13 

Τη 1η του μηνός Οκτωβρίου μνήμην επιτελούμεν...

...Αγίας Σκέπης της Υπεραγίας Θεοτόκου εν Βλαχερνῷ,
Ανανίου Αποστόλου, Ρωμανού του Μελωδού, 

Ιωάννου του Κουκουζέλη, Γρηγορίου Δομέστικου, 

Δομνίνου, Σάββα εν Βησερία.

Η εορτή της Αγίας Σκέπης 

Υπεραγίας Θεοτόκου εν Βλαχερνῷ.

    Λόγω τῶν πολλῶν θαυμάτων ἀπὸ τὴν Παναγία, ποὺ ἀνέφεραν οἱ Ἕλληνες στρατιῶτες στὸν Ἑλληνοϊταλικὸ πόλεμο τὸ 1940, ἡ Ἱερὰ Συνοδὸς τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος μὲ ἀπόφασή της τὸ 1952, καθιέρωσε νὰ ἑορτάζεται ἡ Ἅγια Σκέπη τῆς Θεοτόκου ἀντὶ γιὰ τὴν 1^η Ὀκτωβρίου, στὶς 28 Ὀκτωβρίου, ημέρα κατά την οποία εορτάζετε από τον ένδοξο Ελληνικό λαό μας η εθνική επέτειος του "Όχι" το 1940 στις ιταλικές αξιώσεις και της εισόδου της Ελλάδος στον β΄παγκόσμιο πόλεμο.

    Ἡ ἑορτὴ τῆς Ἅγιας Σκέπης τῆς Θεοτόκου ἡ ὁποία τελοῦνταν ἀπὸ παλαιότατων χρόνων τὴν 1^η Ὀκτωβρίου, ἦταν ἀνάμνηση τοῦ θαύματος τὸ ὁποῖο εἶδε ὁ Ὅσιος Ἀνδρέας. 
     Κατὰ τὴ διάρκεια μιᾶς ἀγρυπνίας στὸ παρεκκλήσι τῆς «Ἅγιας Σοροῦ» τοῦ ναοῦ τῶν Βλαχερνῶν στὴν Κωνσταντινούπολη, ὁ Ὅσιος Ἀνδρέας εἶδε τὴν Θεοτόκο νὰ προχωράει ἀπὸ τὶς βασιλικὲς πύλες πρὸς τὸ θυσιαστήριο ἀνάμεσα σὲ λευκοφορους ἅγιους, ἀπὸ τοὺς ὁποίους ξεχώριζαν ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Πρόδρομος καὶ ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Θεολόγος. 
      Ὅταν ἔφθασε στὸ θυσιαστήριο γονάτισε καὶ προσευχόταν γιὰ πολλὴ ὥρα, κλαίγοντας καὶ παρακάλωντας τὸν Υἱό της γιὰ τὴν σωτήρια του κόσμου. 
      Ὅταν ὁλοκλήρωσε τὴν δέησή της, ἔβγαλε ἀπὸ τὸ κεφάλι της τὸ ἀστραφτερὸ μαφόριο, ποὺ φοροῦσε καὶ μὲ μία κινήση τὸ ἅπλωσε σὰν σκεπὴ ἐπάνω ἀπὸ τὸ ἐκκλησίασμα. 
      Ἔτσι ἁπλωμένο τὸ ἔβλεπε γιὰ ἀρκετὴ ὥρα ὁ Ὅσιος Ἀνδρέας μαζὶ μὲ τὸν Ἐπιφανιο, ποὺ τὸν συνόδευε. Ὅσο φαινόταν ἐκεῖ ἡ Θεοτόκος, φαινόταν καὶ ἡ ἱερὴ ἐσθήτα νὰ σκορπίζει τὴ Χάρη της.
            Ὅταν ἐκείνη ἄρχισε νὰ ἀνεβαίνει πρὸς τὸν οὐρανό, ἄρχισε καὶ ἡ Θεία Σκέπη νὰ συστέλλεται καὶ σιγὰ – σιγὰ νὰ χάνεται. 
      Τὸ ἱερὸ αὐτὸ μαφόριο ποὺ φυλασσόταν ἐκεῖ συμβόλιζε τὴν Χάρη καὶ τὴν προστασία ποὺ παρέχει ἡ Παναγία στοὺς πιστοὺς.

Η Ιερά Πανήγυρις 

Μονής Παναγίας της Γοργοεπηκόου

στην Νέα Μαγνησία Θεσσαλονίκης.

      Την 1η Οκτωβρίου εκάστου έτους στην Ιερά Μητρόπολη μας, Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως και στην μοναδική ανδρώα Ιερά Μονή της αφιερωμένη στην Παναγία μας την Γοργοεπήκοο, όπου και υπάρχει η θαυματουργός εικόνα της, με πρωτοβουλία του Ηγουμένου της Μονής, Αρχιμανδρίτου Αθανασίου 
Σκαρκαλά και την ευλογία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας, κ.κ Βαρνάβα, τελείτε Ιερά Πανήγυρις, παρουσία πλήθους πιστών, του τοπικού Επισκόπου μας, του Πρωτοσυγκέλου της Μητροπόλεως, Αρχιμανδρίτου Διονυσίου Πατσάνη και όλων των εγγεγραμμένων αδελφών της Μονής, με Πανηγυρικό Αρχιερατικό Εσπερινό μέσα στο μικρό Καθολικό του Γενεσίου της Θεοτόκου και κατόπιν Λιτή με εισόδευση της θαυματουργού Εικόνος στο προαύλιο της Μονής και Αρτοκλασία στον ειδικά διαμορφωμένο χώρο του, την ημέρα της παραμονής της εορτής, ενώ ανήμερα τελείτε Πανηγυρικά ο Όρθρος και κατόπιν τελείτε η Αρχιερατική Θεία Λειτουργία. 

      Έτσι έγινε και φέτος την 30η Σεπτεμβρίου 2015, παραμονή της εορτής, όπου ο πιστός λαός του Θεού κατέκλυσε μέσα και έξω τους χώρους του μοναστηριού μας, δίνοντας έτσι το στίγμα της πίστης μας στους αδελφούς μας εκείνους που κατηγορούν ή και χλευάζουν την Ορθοδοξία, την Εκκλησία του Χριστού μας και την επί δύο χιλιάδες και πλέον εκκλησιαστική ιστορία που την συνοδεύει, ενώ ανήμερα της εορτής, την 1η του μηνός Οκτωβρίου 2015 και πάλι κατακλύστηκε το μικρό Καθολικό της Μονής, αλλά και έξω ο προαΰλιος χώρος, από τους πανηγυριστές, επισκέπτες και προσκυνητές που ήρθαν από όλην την Θεσσαλονίκη, στην Θεία Λειτουργία που ακολούθησε.

Ο Άγιος Ρωμανός ο Μελωδός.

       Ο Ρωμανός γεννήθηκε στην Έμμεσα της Συρίας κι έζησε τον 6ο αιώνα. Ήταν  εβραϊκής καταγωγής (αμφισβητείται από μερίδα συγγραφέων) και μεταστράφηκε στον χριστιανισμό. Έγινε διάκονος στη Βηρυτό και κατόπιν πήγε στην Κωνσταντινούπολη, όπου υπηρέτησε ως ιερέας.

       Κατόπιν της παταγώδους αποτυχίας του ως ψάλτης, αφού ήταν παράφωνος και δεν τον άφηνε κανένας να ανέβει στο ψαλτήρι που τόσο λαχταρούσε, αλλά και του θαύματος της Παναγίας στο οποίο έγινε κοινωνός, βρήκε την πραγματική κλίση του και έγραψε πολυάριθμους ύμνους, τα λεγόμενα "κοντάκια", με έναν τρόπο που χρησιμοποιείται μέχρι τις μέρες μας το μεγαλύτερο μέρος της εκκλησιαστικής υμνολογίας. 

        Στο θαύμα αυτό, όπου κατά την παράδοση στο όνειρο του ο μικρός Ρωμανός είδε την Παναγία να βγαίνει από την κορνίζα της εικόνας της και να του δίνει ένα κοντό ξύλο (κοντάκιο) στο οποίο τύλιγαν τα χαρτιά με τους ύμνους και να του προστάζει να το φάει. Εκείνος το πήρε και το  ΄φαγε και κατόπιν ξύπνησε αμέσως. Τότε με θάρρος στάθηκε κοντά στον πρωτοψάλτη, που είχε ανοίξει τα χαρτιά στον ύμνο της Παρθένου. Βγάζει φωνή ο Ρωμανός κι από τα στήθη του βαθιά ψάλλει, όπως λαχταρούσε, με μελωδία θαυμαστή: «Η Παρθένος σήμερον τον Υπερούσιον τίκτει…».

       Ο Ρωμανός θεωρείται ο μεγαλύτερος ποιητής χριστιανικών ύμνων και ο σημαντικότερος ελληνόγλωσσος ποιητής της βυζαντινής περιόδου. Φαίνεται ότι ο ίδιος ήταν και συνθέτης της μουσικής των ύμνων του, γι’ αυτό ονομάστηκε Μελωδός.

       Έγραψε περίπου 1.000 κοντάκια -εκκλησιαστικούς ύμνους εγκωμιαστικούς ενός θρησκευτικού γεγονότος ή της μνήμης ενός αγίου- αφιερωμένα σε θέματα των δεσποτικών και θεομητορικών εορτών, σε προφήτες, αποστόλους και σε μεγάλα γεγονότα (σεισμούς κλπ). Όλα ξεχωρίζουν για τη δύναμη της έμπνευσης, τη χάρη της έκφρασης, τον λεκτικό πλούτο και τη γλωσσική μεγαλοπρέπειά τους.

        Το πρώτο του εκκλησιαστικό ποίημα, ύμνος προς την Παναγία μας και στο γεγονός της Γεννήσεως της Σωτηρίας του κόσμου είναι το περίφημο κοντάκιο της εορτής των Χριστουγέννων: «Η Παρθένος σήμερον τον υπερούσιον τίκτει...». Κατόπιν αυτού έγραψε πολλά ακόμα ποιήματα για την Παναγία και τους Αγίους μας τα οποία η Εκκλησία μας τα ονομάζει σε ανάμνηση του θαύματος του μικρού άμουσου νεαρού παιδιού "Κοντάκια", ενώ τον ίδιο ο λαός τον αναφέρει ως  "το αηδόνι της Ορθοδοξίας", αλλά και ως "ο Πίνδαρος της ρυθμικής ποίησης του Χριστιανισμού" 
και τον τιμά την 1η Οκτωβρίου εκάστου έτους.

Ο Όσιος Ιωάννης ο Κουκουζέλης.

      Ο Όσιος Ιωάννης ο ψάλτης, ο καλούμενος Κουκουζέλης γεννήθηκε στο Δυρράχιο  της Ιλλυρίας (Αλβανίας), στις αρχές του 12ου αιώνα. Σε μικρή ηλικία, έμεινε ορφανός απὸ πατέρα. Η μητέρα του ήταν ευσεβής και του μετέδωσε εξ αρχής το ζήλο για τα ιερά γράμματα. Βέβαια, είναι φυσικό ν΄ αντιμετώπιζε πολλές στερήσεις, μετά το θάνατο του πατέρα του. Όταν, λοιπόν, τον ρωτούσαν οι  συμμαθητές του τι τρώγει, εκείνος ἀπαντοῦσε τακτικά «κουκία και ζέλια» (μπιζέλια) γιατί  ήταν φτωχός, απάντηση που του έδωσε την προσωνυμία «Κουκουζέλης». Ήταν πολύ έξυπνος και τόσο καλλίφωνος από μικρός, ώστε τον φώναζαν αγγελόφωνο.

      Όταν μεγάλωσε, η μητέρα του τον έστειλε στην Κωνσταντινούπολη, όπου προόδευσε τόσο πολύ στα γράμματα, και ακόμη περισσότερο στην ιερή μουσική, ώστε αναδείχθηκε αρχιμουσικός των αυτοκρατορικών ψαλτών. Σε λίγο καιρό, η φήμη του εξαπλώθηκε και πλήθος μαθητών έρχονταν για να διδαχθούν κοντά του την ιερά επιστήμη της μουσικής.

       Στο μεταξύ, ο αυτοκράτορας, που είχε εκτιμήσει την τέχνη του, ήθελε να τον παντρέψει με την κόρη κάποιου μεγιστάνα. Όμως, αυτός αδιαφορεί για τη βασιλική εύνοια, αλλάζει τα μεταξωτά με τρίχινα, φτωχικά ρούχα, παίρνει ένα ραβδί και ξεκινά για το Άγιο Όρος και στην Μονή Μεγίστης Λαύρας, όπου ο Καθηγούμενος  τον έκειρε μοναχό και τον έστειλε στο βουνό να βόσκει τράγους μην γνωρίζοντας την κλίση του στην ψαλτική και την αγγελική φωνή που διέθετε. Έτσι ο όσιος πραγματοποίησε τον πόθο του και, εκτελώντας τη διακονία του, προσευχόταν συγχρόνως απερίσπαστος μέσα στην αγαπημένη του ησυχία, που έμελλε όμως να διαταραχθεί όταν κάποιος ασκητής τον άκουσε, θαύμασε την φωνή του και τα είπε όλα στον Καθηγούμενο της Μονής, ο οποίος αρχικά τον επιτίμησε που δεν είχε αποκαλύψει ποιος ήταν. Μάλιστα, έγραψε τα τεκταινόμενα στον αυτοκράτορα, ο οποίος συμφώνησε να μην ενοχλήσει το μουσικό που είχε δραπετεύσει κυριολεκτικά από το παλάτι.

       Από τότε, ο Ιωάννης ζούσε στη Λαύρα. Έψαλλε στο δεξιό χορό του καθολικού του Μοναστηριού, μαζί με τους άλλους ιεροψάλτες. Δεν προσπαθούσε να εντυπωσιάσει κάνοντας επίδειξη των φωνητικών του ικανοτήτων, αλλά έψαλλε προσευχόμενος, προκαλώντας στους ακροατές κατάνυξη και διάθεση για προσευχή. Σαγήνευε με τη μοναδική και γλυκύτατη φωνή του μοναχούς και λαϊκούς και όχι μόνο ανέπεμπε, αλλά και συνέθεσε πολυάριθμα μέλη.

       Σε κάποια στιγμή της ζωής του γίνεται κοινωνός ενός θαύματος, όπου κατά την διάρκεια μιας Αγρυπνίας αποκοιμήθηκε και στον ύπνο του εμφανίστηκε η Παναγία και του είπε:- Χαῖροις Ἰωάννη, τέκνον μοι. Ψάλλε μοι καὶ οὐ μή σ᾿ ἐγκαταλείπω. Ταυτόχρονα, του έδωσε ένα χρυσό νόμισμα επειδή είχε ψάλει πολύ κατανυκτικά τον ύμνο της. Αμέσως, ξύπνησε και βρήκε στο χέρι του το δώρο της Θεοτόκου. 

       Το μισό νόμισμα, μαζί με τα ιερά λείψανα του οσίου, βρίσκονται μέχρι σήμερα στο Μοναστήρι της Μεγίστης Λαύρας, όπου και θαυματουργούν. Το άλλο μισό εζητήθη και εστάλη στη Ρωσία. Έκτοτε, ο Ιωάννης υπεραύξησε το ζήλο του προς την ψαλμωδία και έψαλε στο ναό καθημερινώς, προσφέροντας τις υπηρεσίες του στη Μητέρα του Κυρίου, έως το θάνατό του.

       Το μουσικό έργο του Ιωάννου είναι πολύ σημαντικό. Έγραψε το «Τέχνη ψαλτική και σημάδια ψαλτικά μετά πάσης χειρονομίας και συνθέσεως, ποιηθέντα παρά του Μαΐστορος Ιωάννου Κουκουζέλους», το οποίο αποτελεί θεωρητικό σύγγραμμα μουσικής. Συνέθεσε άσματα εκκλησιαστικά και δημιούργησε ένα βιβλίο με τίτλο: «Βιβλίον συν Θεώ αγίω περιέχον την άπασαν ακολουθίαν της εκκλησιαστικής τάξεως, συνταχθείσαν παρά του Μαΐστορος Ιωάννου Κουκουζέλους». 

Το πιο σημαντικό ίσως είναι ο μέγιστος κυκλικός τροχός, ο οποίος έχει τέσσερις πιο μικρούς (δύο δεξιά – δύο αριστερά) και που παριστάνουν με μαρτυρίες την πλάγια πτώση των τεσσάρων πλαγίων ήχων από τους αντίστοιχους κύριους ήχους. Εκτός, όμως, από αυτά, ο Ιωάννης συνέθεσε και έγραψε χερουβικά, κοινωνικά, ανοιξαντάρια, πολυελέους, πασαπνοάρια, αλληλουάρια και άλλα. Τέλος, για να μάθουν οι ενδιαφερόμενοι να ψάλλουν με βάση τη σημειογραφία του, έγραψε το «Μέγα ίσον» της Παπαδικής. Κατόπιν αυτών, άξια νομίζουμε ονομάστηκε δευτέρα πηγή της Μουσικής.

        Στο μοναστήρι της Μεγίστης Λαύρας φυλάσσεται εικόνα του που τον παρουσιάζει περικυκλωμένο με τα μουσικά του σύμβολα, τα «νεύματα». Απεβίωσε ειρηνικά και ετάφη στο κελί, όπου εμόναζε. 

Η μνήμη του τιμάται από την Εκκλησία μας την 1η Οκτωβρίου εκάστου έτους, μαζί με τον άλλο Λαυριώτη καλλικέλαδο μοναχό, Γρηγόριο Δομέστικο,