"Η ΣΥΛΛΗΨΙΣ ΤΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ ΚΑΙ ΒΑΠΤΙΣΤΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ".

 

«Φωνὴ βοῶντος ἐν τῇ ἐρήμῳ, ἑτοιμάσατε τὴν ὁδὸν Κυρίου, εὐθείας ποιεῖτε τὰς τρίβους αὐτοῦ».

      Το σημερινό άρθρο της ιστοσελίδας του Ιερού Ναού μας, των Αγίων Θεοπατόρων Ιωακείμ και Άννης, που βρίσκεται στους  Ανθόκηπους  της Νεας Ευκαρπίας στην Δυτική Θεσσαλονίκη,  το αφιερώνουμε στον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο και Βαπτιστή του Χριστού μας, επί τη ευκαιρία της εορτής της Συλλήψεως του από την μητέρα του Ελισάβετ και τον πατέρα του Ζαχαρία.
      θα θυμηθούμε αναφέροντας τα ιστορικά γεγονότα εκείνα της Συλλήψεως και αργότερα της Γεννήσεως του Τιμίου Προδρόμου, εμείς οι Ανθοκηπιώτες, τους δικούς μας Αγίους και Θεοπάτορες, τους Δικαίους Ιωακείμ και Άννα, μιας και οι ιστορίες της Συλλήψεως και της Θεοτόκου Παναγίας μας αλλά και του Ιωάννου του Προδρόμου ομοιάζουν αφού και η Αγία Άννα και η Αγία Ελισάβετ ήταν σε προχωρημένη ηλικία και απέκτησαν παιδί με θαυματουργικό τρόπο και κατόπιν παρεμβάσεως του Θεού και με αγγελιοφόρο τον Αρχάγγελο Γαβριήλ.

     Ας πάρουμε όμως τα πράγματα με την σειρά, και ας δούμε τα γεγονότα, τα οποία και βρίσκουμε τόσο στην  Παλαιά όσο και στην Καινή Διαθήκη.

    Ἔτσι, θα δούμε πως προφήτευσε ὁ προφήτης Ἠσαΐας γιὰ τὸν Πρόδρομο τοῦ Κυρίου, Ἰωάννη: «Φωνὴ βοῶντος ἐν τῇ ἐρήμῳ, ἑτοιμάσατε τὴν ὁδὸν Κυρίου, εὐθείας ποιεῖτε τὰς τρίβους αὐτοῦ». Δηλαδή, φωνὴ ἀνθρώπου, ποὺ φωνάζει στὴν ἔρημο καὶ λέει: «Ἑτοιμάστε τὸν δρόμο, ἀπ’ ὅπου θὰ ἔλθει ὁ Κύριος σὲ σᾶς. Κάνετε ἴσιους καὶ ὁμαλοὺς τοὺς δρόμους, ἀπὸ τοὺς ὁποίους θὰ περάσει». Ξεριζῶστε, δηλαδή, ἀπὸ τὶς ψυχές σας τὰ ἀγκάθια τῶν ἁμαρτωλῶν παθῶν καὶ ρίξτε μακριὰ τὰ λιθάρια τοῦ ἐγωισμοῦ καὶ τῆς πώρωσης καὶ καθαρίστε μὲ μετάνοια τὸ ἐσωτερικό σας, γιὰ νὰ δεχθεῖ τὸν Κύριο.
   Ἡ φωνὴ αὐτή, ποὺ ἦταν ὁ Ἰωάννης, γεννήθηκε μὲ θαυμαστὸ τρόπο. Ὁ Πατέρας του Ζαχαρίας ἦταν ἱερέας. Τὴν ὥρα τοῦ θυμιάματος μέσα στὸ θυσιαστήριο, εἶδε ἄγγελο Κυρίου, ποὺ τοῦ ἀνήγγειλε, ὅτι θὰ ἀποκτοῦσε γιὸ καὶ θὰ ὀνομαζόταν Ἰωάννης. Ὁ Ζαχαρίας σκίρτησε ἀπὸ χαρά, ἀλλὰ δυσπίστησε. Ἡ γυναῖκά του ἦταν στείρα καὶ γριά, πῶς θὰ γινόταν αὐτὸ ποὺ ἄκουγε; 

     Τότε ὁ ἄγγελος τοῦ εἶπε ὅτι γιὰ νὰ τιμωρηθεῖ ἡ δυσπιστία του, μέχρι νὰ πραγματοποιηθεῖ ἡ βουλὴ τοῦ Θεοῦ, αὐτὸς θὰ ἔμενε κωφάλαλος. Πράγματι, ἡ Ἐλισάβετ συνέλαβε, καὶ μετὰ ἐννιὰ μῆνες ἔκανε γιό. Μετὰ ὀκτὼ ἡμέρες, στὴν περιτομὴ τοῦ παιδιοῦ, οἱ συγγενεῖς θέλησαν νὰ τοῦ δώσουν τὸ ὄνομα τοῦ πατέρα του, Ζαχαρία. Ὅμως, ὁ Ζαχαρίας, ἔγραψε ἐπάνω σὲ πινακίδιο τὸ ὄνομα Ἰωάννης. Ἀμέσως δέ, λύθηκε ἡ γλώσσα του, καὶ ἡ χαρὰ γιὰ ὅλους ἦταν μεγάλη.

     Η σύλληψις του Αγίου και ενδόξου Προφήτου, Προδρόμου και Βαπτιστού Ιωάννου από την μητέρα του Ελισάβετ εορτάζεται την 23η Σεπτεμβρίου εκάστου έτους. 

      Γνωρίζουμε πως η Ορθόδοξος Εκκλησία του Χριστού μας, δεν εορτάζει την γέννηση των Αγίων της αλλά την κοίμηση τους, υποδηλώνοντας έτσι ευθαρσώς την εσωτερικότητα της Πίστης μας σε αντίθεση με την Ρωμαιοκαθολική εκκλησία που στην πορεία της δικής της αποκομμένης ιστορίας με το Σχίσμα των δύο εκκλησιών, το 1054, έδωσε περισσότερη βαρύτητα στην εκκοσμίκευση της λατρείας της, μέχρι και τις μέρες μας. 

       Όμως δεν θα μπορούσε η Εκκλησία μας να αγνοήσει την Σύλληψη και την Γέννηση του Θεανθρώπου Χριστού μας από την Παναγία μας με τον Ευαγγελισμό της, δεν θα μπορούσε να μην συμπεριλάβει στο Συναξάρι της την Σύλληψη και την Γέννηση της Παναγίας Θεοτόκου από τους Αγίους Θεοπάτορες Ιωακείμ και Άννα που εορτάζονται αντίστοιχα την 9η Δεκεμβρίου και την 8η Σεπτεμβρίου, και τέλος την Σύλληψη και την Γέννηση του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου και Βαπτιστού του Κυρίου μας από τον Ζαχαρία και την Ελισάβετ, που εορτάζονται αντίστοιχα την 23η Σεπτεμβρίου και την 24η Ιουνίου. 

        Στον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο δε, η Αγία του Θεού Ορθόδοξος Εκκλησία μας έχει αφιερωμένες έξι ημέρες του χρόνου, οι οποίες είναι:

*7 Ιανουαρίου 
(Η Σύναξις του Προφήτου Προδρόμου και Βαπτιστού Ιωάννου)
*24 Φεβρουαρίου 
(Η 1η & 2η εύρεση της Τίμιας Κεφαλής του)
*25 Μαΐου 
(Η 3η εύρεση της Τίμιας Κεφαλής του)
*24 Ιουνίου 
(Το Γενέθλιον του Τιμίου Προδρόμου και Βαπτιστού Ιωάννου)
*29 Αυγούστου 
(Η Αποτομή της Τίμιας Κεφαλής του)
*23 Σεπτεμβρίου 
(Η σύλληψις του από την μητέρα του Αγία Ελισάβετ).
        Η τιμή στο πρόσωπο του Τιμίου Προδρόμου από την Εκκλησία μας και η σπουδαιότητα της παρουσίας του Αγίου Ιωάννου του Βαπτιστού και Προφήτου, στην ζωή και στο έργο του ιδρυτού της και Χριστού μας, αλλά και η σημαντικότητα στην μετέπειτα ιστορία της, είναι φανερή και εκφράζεται εκτός από τις έξι αυτές εορτές του και με την παρουσία της αγιογραφημένης εικόνος του στα τέμπλα όλων των Ορθοδόξων Ναών, ακριβώς δίπλα από τον Ιησού, ενώ η αναφορά του στο τέλος κάθε ακολουθίας του τυπικού της Εκκλησίας μας, δηλώνει επίσης αυτήν την τιμή, αλλά και την αγάπη του λαού του Θεού, που τον έχει κατατάξει στην καρδιά του "πρώτον τη τάξει" μετά την Παναγία μας και μητέρα του Χριστού μας.

        Ας ζητούμε λοιπόν όλοι μας παρακλητικά από τον Τίμιο Πρόδρομο, καθημερινά να μεσολαβεί στον Χριστό μας και με τις πρεσβείες του να εξασφαλίζουμε την προστασία και την φροντίδα Του μέσα στην ζεστή αγκαλιά της Εκκλησίας Του.

Ἀπολυτίκιον. 

Ἦχος δ’. "Ταχύ προκατάλαβε..."

Ἡ πρῴην οὐ τίκτουσα, στεῖρα εὐφράνθητι. Ἰδού γάρ συνέλαβες, Ἡλίου λύχνον σαφῶς, φωτίζειν τόν μέλλοντα, πᾶσαν τήν οἰκουμένην, ἀβλεψίᾳ νοσοῦσαν. Χόρευε Ζαχαρία, ἐκβοῶν παρρησίᾳ· Προφήτης τοῦ Ὑψίστου, ἐστίν ὁ μέλλων τίκτεσθαι.

Κοντάκιον. 

Ἦχος α’. "Χορός Ἀγγελικός..."

Εὐφραίνεται λαμπρῶς, Ζαχαρίας ὁ μέγας, καί ἡ πανευκλεής, Ἐλισάβετ ἡ σύζυξ, ἀξίως συλλαμβάνουσα, Ἰωάννην τόν Πρόδρομον, ὃν Ἀρχάγγελος, εὐηγγελίσατο χαίρων, καί οἱ ἄνθρωποι, ἀξιοχρέως τιμῶμεν, ὡς μύστην τῆς χάριτος.

Μεγαλυνάριον.

Στεῖρα καί πρεσβῦτις θείᾳ βουλῇ, καρπόν συλλαμβάνει, τόν ὑπέρτερον Προφητῶν, τόν τήν ἀκαρπίαν, ψυχῶν μέλλοντα τέμνειν, ἀξίνῃ μετανοίας· ὃν μεγαλύνομεν.

*παρακάτω, κάνοντας κλικ στο "Διαβάστε περισσότερα..." θα δείτε το Ευαγγέλιο της εορτής της Συλλήψεως του Προδρόμου και Βαπτιστού Ιωάννη σε πρωτότυπο αρχαίο κείμενο, αλλά και σε νεοελληνική απόδοση...

Το Ευαγγέλιον της εορτής 

της Συλλήψεως του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου

Πρωτότυπο αρχαίο κείμενο:

 Εγένετο ἐν τῖς ἡμέραις Ἡρῴδου τοῦ βασιλέως τῆς Ἰουδαίας ἱερεύς τις ὀνόματι Ζαχαρίας ἐξ ἐφημερίας Ἀβιά, καὶ ἡ γυνὴ αὐτοῦ ἐκ τῶν θυγατέρων Ἀαρών, καὶ τὸ ὄνομα αὐτῆς Ἐλισάβετ.Ἦσαν δὲ δίκαιοι ἀμφότεροι ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ, πορευόμενοι ἐν πάσαις ταῖς ἐντολαῖς καὶ δικαιώμασι τοῦ Κυρίου ἄμεμπτοι. Καὶ οὐκ ἦν αὐτοῖς τέκνον, καθότι ἡ Ἐλισάβετ ἦν στεῖρα, καὶ ἀμφότεροι προβεβηκότες ἐν ταῖς ἡμέραις αὐτῶν ἦσαν.

  Ἐγένετο δὲ ἐν τῷ ἱερατεύειν αὐτὸν ἐν τῇ τάξει τῆς ἐφημερίας αὐτοῦ ἔναντι τοῦ Θεοῦ, κατὰ τὸ ἔθος τῆς ἱερατείας ἔλαχε τοῦ θυμιᾶσαι εἰσελθὼν εἰς τὸν ναὸν τοῦ Κυρίου· καὶ πᾶν τὸ πλῆθος ἦν τοῦ λαοῦ προσευχόμενον ἔξω τῇ ὥρᾳ τοῦ θυμιάματος. Ὤφθη δὲ αὐτῷ ἄγγελος Κυρίου ἑστὼς ἐκ δεξιῶν τοῦ θυσιαστηρίου τοῦ θυμιάματος. Καὶ ἐταράχθη Ζαχαρίας ἰδών, καὶ φόβος ἐπέπεσεν ἐπ᾿ αὐτόν.

   Εἶπε δὲ πρὸς αὐτὸν ὁ ἄγγελος· μὴ φοβοῦ, Ζαχαρία· διότι εἰσηκούσθη ἡ δέησίς σου, καὶ ἡ γυνή σου Ἐλισάβετ γεννήσει υἱόν σοι, καὶ καλέσεις τὸ ὄνομα αὐτοῦ Ἰωάννην· καὶ ἔσται χαρά σοι καὶ ἀγαλλίασις, καὶ πολλοὶ ἐπὶ τῇ γεννήσει αὐτοῦ χαρήσονται. Ἔσται γὰρ μέγας ἐνώπιον τοῦ Κυρίου, καὶ οἶνον καὶ σίκερα οὐ μὴ πίῃ καὶ Πνεύματος Ἁγίου πλησθήσεται ἔτι ἐκ κοιλίας μητρὸς αὐτοῦ, καὶ πολλοὺς τῶν υἱῶν Ἰσραὴλ ἐπιστρέψει ἐπὶ Κύριον τὸν Θεὸν αὐτῶν· καὶ αὐτὸς προελεύσεται ἐνώπιον αὐτοῦ ἐν πνεύματι καὶ δυνάμει Ἠλιού, ἐπιστρέψαι καρδίας πατέρων ἐπὶ τέκνα καὶ ἀπειθεῖς ἐν φρονήσει δικαίων, ἑτοιμάσαι Κυρίῳ λαὸν κατεσκευασμένον.

   Καὶ εἶπε Ζαχαρίας πρὸς τὸν ἄγγελον· κατὰ τί γνώσομαι τοῦτο; Ἐγὼ γάρ εἰμι πρεσβύτης καὶ ἡ γυνή μου προβεβηκυῖα ἐν ταῖς ἡμέραις αὐτῆς. Καὶ ἀποκριθεὶς ὁ ἄγγελος εἶπεν αὐτῷ· ἐγώ εἰμι Γαβριὴλ ὁ παρεστηκὼς ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ, καὶ ἀπεστάλην λαλῆσαι πρός σε καὶ εὐαγγελίσασθαί σοι ταῦτα. Καὶ ἰδοὺ ἔσῃ σιωπῶν καὶ μὴ δυνάμενος λαλῆσαι ἄχρι ἧς ἡμέρας γένηται ταῦτα, ἀνθ᾿ ὧν οὐκ ἐπίστευσας τοῖς λόγοις μου, οἵτινες πληρωθήσονται εἰς τὸν καιρὸν αὐτῶν.

   Καὶ ἦν ὁ λαὸς προσδοκῶν τὸν Ζαχαρίαν, καὶ ἐθαύμαζον ἐν τῷ χρονίζειν αὐτὸν ἐν τῷ ναῷ. Ἐξελθὼν δὲ οὐκ ἠδύνατο λαλῆσαι αὐτοῖς, καὶ ἐπέγνωσαν ὅτι ὀπτασίαν ἑώρακεν ἐν τῷ ναῷ· καὶ αὐτὸς ἦν διανεύων αὐτοῖς, καὶ διέμενε κωφός.Καὶ ἐγένετο ὡς ἐπλήσθησαν αἱ ἡμέραι τῆς λειτουργίας αὐτοῦ, ἀπῆλθεν εἰς τὸν οἶκον αὐτοῦ.

   Μετὰ δὲ ταύτας τὰς ἡμέρας συνέλαβεν Ἐλισάβετ ἡ γυνὴ αὐτοῦ, καὶ περιέκρυβεν ἑαυτὴν μῆνας πέντε, λέγουσα ὅτι οὕτω μοι πεποίηκεν ὁ Κύριος ἐν ἡμέραις αἷς ἐπεῖδεν ἀφελεῖν τὸ ὄνειδός μου ἐν ἀνθρώποις.

************

Απόδοση στη νεοελληνική:

   Κατὰ τὰς ἡμέρας τοῦ Ἡρώδη τοῦ βασιλέως τῆς Ἰουδαίας, ἐζοῦσε κάποιος ἱερεύς, ὀνομαζόμενος Ζαχαρίας, ἀπὸ τὴν τάξιν τοῦ Ἀβιὰ καὶ εἶχε γυναῖκα ἀπὸ τὰς ἀπογόνους τοῦ Ἀαρών, τῆς ὁποίας τὸ ὄνομα ἦτο Ἐλισάβετ. Ἦσαν καὶ οἱ δύο δίκαιοι ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ, διότι ἐζοῦσαν ἄμεμπτον βίον σύμφωνα πρὸς ὅλας τὰς ἐντολὰς καὶ τὰς διατάξεις τοῦ Κυρίου. Δὲν εἶχαν ὅμως παιδί, διότι ἡ Ἐλισάβετ ἦτο στεῖρα καὶ ἦσαν καὶ οἱ δύο προχωρημένης ἡλικίας.

   Συνέβη δὲ κατὰ τὴν διάρκειαν τῆς τελέσεως τῶν ἱερατικῶν του καθηκόντων ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ, κατὰ τὴν σειρὰν τῆς τάξεώς του, νὰ πέσῃ εἰς αὐτόν, κατὰ τὴν συνήθειαν τῆς ἱερατικῆς ὑπηρεσίας, ὁ κλῆρος νὰ θυμιάσῃ καὶ νὰ εἰσέλθῃ εἰς τὸν ναὸν τοῦ Κυρίου. Ὁλόκληρον δὲ τὸ πλῆθος τοῦ λαοῦ προσευχότανε ἔξω κατὰ τὴν ὥρα τοῦ θυμιάματος. Τότε ἐμφανίσθηκε εἰς αὐτὸν ἄγγελος τοῦ Κυρίου, ὁ ὁποῖος ἐστεκότανε εἰς τὰ δεξιὰ τοῦ θυσιαστηρίου τοῦ θυμιάματος. Καὶ ἐτεράχθηκε ὁ Ζαχαρίας, ὅταν τὸν εἶδε καὶ τὸν κατέλαβε φόβος.

   Τοῦ εἶπε δὲ ὁ ἄγγελος, «Μὴ φοβᾶσαι, Ζαχαρία, διότι ἡ προσευχή σου ἔχει εἰσακουσθῆ καὶ ἡ γυναῖκά σου ἡ Ἐλισάβετ θὰ σοῦ γεννήσῃ υἱὸν καὶ θὰ τὸν ὀνομάσῃς Ἰωάννην, καὶ θὰ σοῦ εἶναι χαρὰ καὶ ἀγαλλίασις καὶ πολλοὶ θὰ χαροῦν διὰ τὴν γέννησίν του, διότι θὰ εἶναι μέγας ἐνώπιον τοῦ Κυρίου. Κρασὶ καὶ οἰνοπνευματώδη ποτὰ δὲν θὰ πιῇ. Θὰ εἶναι γεμάτος Πνεῦμα Ἅγιον ἀπὸ τὴν κοιλιὰ ἀκόμη τῆς μητέρας του, καὶ πολλοὺς ἀπὸ τοὺς ἀπογόνους τοῦ Ἰσραὴλ θὰ τοὺς κάνῃ νὰ ἐπιστρέψουν εἰς τὸν Κύριον τὸν Θεόν τους. Καὶ θὰ ἔλθῃ πρὶν ἀπ’ αὐτὸν μὲ τὸ πνεῦμα καὶ τὴν δύναμιν τοῦ Ἠλία, ὥστε νὰ κάμῃ νὰ γυρίσουν οἱ καρδιὲς τῶν γονέων εἰς τὰ παιδιά τους καὶ οἱ ἀπειθεῖς νὰ ἀποκτήσουν τὸ φρόνημα τῶν δικαίων καὶ ἔτσι νὰ ἐτοιμάσῃ διὰ τὸν Κύριον λαὸν προδιατεθειμένον».

   Καὶ εἶπεν ὁ Ζαχαρίας εἰς τὸν ἄγγελον, «Πῶς θὰ πεισθῶ γι’ αὐτό; Διότι ἐγὼ εἶμαι ἡλικιωμένος καὶ ἡ γυναῖκά μου προχωρημένης ἡλικίας».

   Καὶ ἀπεκρίθη ὁ ἄγγελος, «Ἐγὼ εἶμαι ὁ Γαβριήλ, ὁ ὁποῖος παρουσιάζομαι ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ καὶ εἶμαι σταλμένος νὰ σοῦ μιλήσω καὶ νὰ σοῦ φέρω τὴν εὐχάριστη αὐτὴν ἀγγελίαν. Καὶ ἰδοῦ, θὰ εἶσαι βουβός καὶ δὲν θὰ μπορῇς νὰ μιλῇς ἔως τὴν ἡμέραν, ποὺ θὰ γίνουν αὐτά, ἐπειδὴ δὲν ἐπίστεψες εἰς τοὺς λόγους μου, οἱ ὁποῖοι θὰ ἐκπληρωθοῦν εἰς τὸν καιρό τους».

   Καὶ ὁ λαὸς ἀνέμενε τὸν Ζαχαρίαν καὶ ἀποροῦσαν, διότι ἀργοποροῦσε πολὺ εἰς τὸν ναόν. Ὅταν ἐβγῆκε, δὲν μποροῦσε νὰ τοὺς μιλήσῃ καὶ κατάλαβαν ὅτι εἶχε ἰδῆ ὅραμα εἰς τὸν ναόν. Αὐτὸς δὲ τοὺς ἔκανε νεύματα καὶ παρέμενε βουβός.
    Καὶ ὅταν συμπληρώθηκαν αἱ ἡμέραι τῆς ἱερατικῆς του ὑπηρεσίας, ἔφυγε διὰ τὸ σπίτι του. Ὕστερα ἀπὸ τὰς ἡμέρας αὐτὰς ἡ Ἐλισάβετ, ἡ γυναῖκά του, ἔμεινε ἔγκυος καὶ ἔκρυβε τὸν ἑαυτόν της ἐπὶ πέντε μῆνας καὶ ἔλεγε, «Αὐτὸ μοῦ ἔκανε ὁ Κύριος κατὰ τὰς ἡμέρας, ποὺ ἐνδιαφέρθηκε νὰ μοῦ ἀφαιρέσῃ τὴν ἐντροπὴν μεταξὺ τῶν ἀνθρώπων».