ΜΙΑ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ ΑΠΟ ΘΑΛΑΣΣΗΣ ΣΤΟ "ΠΕΡΙΒΟΛΙ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ" (μέρος 1ον)

"Ο περίπλους του Αγίου Όρους"

     "Το περιβόλι της Παναγιάς" είναι ένα προσωνύμιο που έχει δώσει ο λαός του Θεού σε αυτό το μικρό κομμάτι γης, το Άγιον Όρος, που ξεχωρίζει από όλα τα άλλα, το οποίο βρίσκεται στην βόρεια Ελλάδα και συγκεκριμένα στην Χαλκιδική, έναν από τους πιο δημοφιλείς προορισμούς κοινωνικού και θρησκευτικού τουρισμού, επισκεπτών και προσκυνητών, Ελλήνων αλλά και ξένων κατά την περίοδο του καλοκαιριού, μα και όλο τον χρόνο.

Το προσκύνημα μας στο Άγιον Όρος. Γραφτείτε στην εκδρομή μας και χαρείτε μαζί μας την ευλογία της Παναγίας μας, η οποία θα μας υποδεχθεί στο όμορφο περιβόλι της, το Σάββατο 2 Ιουλίου 2016.             Το όνομα "Άγιον Όρος" το συναντούμε πρώτη φορά σε χρυσόβουλο του Αλέξιου του Α' του Κομνηνού προς την Ιερά Μονή Μεγίστης Λαύρας το 1144, «Εφεξής το όνομα του Άθω καλείσθαι Άγιον Όρος παρά πάντων». Σε μεταγενέστερα αυτοκρατορικά και άλλα έγγραφα αναφέρεται ως «Το Αγιώνυμον Όρος του Άθω».          Παρακάτω θα σας παραθέσουμε πολύ περιληπτικά μερικά γεωγραφικά, πολιτικά και γεωφυσικά στοιχεία της Χερσονήσου, τα πιο απαραίτητα από αυτά, μια που η ουσία του άρθρου μας αυτού είναι φυσικά να καλύψει τις πνευματικές ανάγκες του αναγνώστη, που θα ήθελε να περιηγηθεί έστω και με την φαντασία του στις Μονές, στις Σκήτες και στα μικρότερα Ησυχαστήρια και να έρθει σε μια εσωτερική επαφή με τους καλογέρους μοναχούς αυτής της Αθωνικής Πολιτείας, που άλλωστε αποτελούν και την ζωντανή δομή και την πνευματική παρουσία της Ιεράς Κοινότητος του Αγίου Όρους στην ψυχή μας.       Την τρίτη λοιπόν, την ανατολικότερη και μαγευτικότερη χερσόνησο της Ο χάρτης με όλα τα μοναστήρια του Αγίου Όρους.  Χαλκιδικής, την χερσόνησο του Άθωνα, κατέχει σήμερα ολόκληρη η Αγιορείτικη πολιτεία. Είναι ο μοναδικός χώρος στην Ελλάδα, ίσως και στον κόσμο, που είναι ολόκληρος αφιερωμένος στην προσευχή και τη λατρεία του Θεού. Γι΄ αυτό και εύλογα ονομάστηκε... το  Άγιον Όρος.       Το Άγιο Όρος έχει μήκος περίπου 50 χιλιόμετρα, πλάτος από 8 μέχρι 12 χιλιόμετρα και η έκταση του καλύπτει 350 περίπου τετραγωνικά χιλιόμετρα. Τα σύνορα της μοναστικής πολιτείας ορίζονται, στο χερσαίο χώρο, με μια νοητή γραμμή που αρχίζει από την δυτική ακτή από την τοποθεσία ¨Φραγκόκαστρο¨ και φτάνει ως το ακρωτήρι ¨Αράπης¨, στην απέναντι άκρη. Οι φυσικές τοποθεσίες της χερσονήσου είναι αξιοθαύμαστες. Το βουνό Άθωνας που δεσπόζει σ΄ αυτή, είναι ένας τεράστιος κώνος με ύψος 2.033 μέτρα. Η γυμνή κορυφή του, τον περισσότερο καιρό χιονισμένη, λες και λογχίζει τον ουρανό και οι πλαγιές του, κατάφυτες από αιωνόβια δέντρα, δημιουργούν μία ασύγκριτη αισθητική ομορφιά σε όλη τη μαγευτική αυτή περιοχή. Η Παναγία Θεοτόκος. η "φύλακας" των μοναχών μας και η "οικοδέσποινα" των προσκυνητών του Αγίου Όρους.       Όσον αφορά τώρα την πολιτική κατάσταση του Αγίου Όρους, υπάρχει μια ιδιότυπη και πολύπλευρη εξάρτηση από την Ελληνική Πολιτεία, όμως βάσει του 105 άρθρου του Συντάγματος της Ελλάδος, αποτελεί αυτοδιοίκητο τμήμα του Ελληνικού κράτους, που υπάγεται πολιτικά στο Υπουργείο Εξωτερικών και θρησκευτικά στην Δικαιοδοσία του Οικουμενικού Πατριαρχείου της Κωνσταντινούπολης. Έχει εδαφικά διαιρεθεί σε είκοσι αυτοδιοίκητες περιοχές. Κάθε περιοχή αποτελείται από μία κυρίαρχη μονή και διάφορους άλλους μοναστικούς οικισμούς γύρω από αυτήν (σκήτες, κελλιά, καλύβες, καθίσματα, ησυχαστήρια).  Ένα από τα μεγάλα καράβια που εκτελεί τα δρομολόγια από Ουρανούπολη προς Άγιον Όρος και μεταφέρει προ- σκυνητές & εμπορεύματα στις Μονές της νοτιοδυτικής  πλευράς της Χερσονήσου του Άθω.    Όλες πια οι μονές στις μέρες μας έχουν μετατραπεί, αν ήταν  Ιδιόρυθμες σε Κοινόβιες, δηλαδή με κοινή Θεία Λειτουργία, προσευχή, στέγη, σίτιση και εργασία μεταξύ των μοναχών. Υπεύθυνος της κάθε μονής και των μοναχών που εγκαταβιώνουν σε αυτήν είναι ο Ηγούμενος που εκλέγεται από τους μοναχούς της μονής, ενώ η θητεία του είναι ισόβια. Οι Ηγούμενοι κάθε μονής αποτελούν την Ιερά Σύναξη που είναι εγκαταστημένη στις  Καρυές, την Πρωτεύουσα του Αγίου Όρους και ασκεί από εκεί με το ετήσιο Συμβούλιο των Αντιπροσώπων των Μονών την διοικητική και νομοθετική εξουσία, παραμένοντας εκεί καθ' όλην την διάρκεια του έτους για το οποίο έχουν εκλεγεί, ενώ την εκτελεστική εξουσία ασκεί η Ιερά Επιστασία που αποτελείται από 4 μέλη επιλεγμένα από τις 5 πρώτες ιεραρχικά μονές.

Το μικρό ταχύπλοο  "Μικρά Αγία Άννα" που συνδέει με
ταχύτητα τις Μονές από την Ουρανούπολη μέχρι τη Σκήτη
της Αγίας Άννας και διευκολύνει τους προσκυνητές .

      Το "Αγιόνυμον Όρος" όμως, αγαπητοί αναγνώστες και φίλοι της ιστοσελίδας μας, διαδικτυακοί και μη, δεν ξεχωρίζει για την διοικητική δομή που σας περιέγραψα παραπάνω, που λειτουργεί άψογα τόσους αιώνες εν αντιθέσει με τις πολιτικές δομές και το δικό μας κοινοβούλιο, ακόμα-ακόμα δεν ξεχωρίζει ούτε για την καταγάλανη θάλασσα του, ούτε για τις απάτητες και απροσπέλαστες παραλίες του, ούτε για την θηριώδη βλάστηση του και 

Το υπέροχο αγιορείτικο ηλιοβασίλεμα
όπως φαίνεται μέσα από το "Περιβόλι της Παναγιάς'. 

την αλιεία στα πεντακάθαρα νερά του, συστατικά που σαφώς και συνθέτουν την ζωντανή εικόνα του, αλλά διαφέρει και ξεχωρίζει από οτιδήποτε γνωρίζουμε στον "κόσμο", όπως οι καλόγεροι αναφέρουν την ζωή εκτός του Αγίου Όρους, για την συσσωρευμένη πίστη και προσευχή των μόνιμων κατοίκων του, των μοναχών που αιώνες τώρα εγκαταβιώνουν εκεί, μα και για την άκρατη επιθυμία των προσκυνητών του, που βασανισμένοι από την πολύπλοκη και αδηφάγα βιοτή τους, ακουμπούν προσερχόμενοι στο γαλήνιο αυτό "σπίτι" της Παναγίας, στο "περιβόλι" της, προβλήματα, βάσανα και αγωνίες και αποζητούν την λύτρωση και την ελπίδα από μια και μόνο κουβέντα των πατέρων που το φυλούν και το αγιάζουν με τις καθημερινές και αδιάλειπτες προσευχές τους.  

Πατέρες από τα Μοναστήρια επιβιβάζουν στο πλοίο  για

προσκύνημα Ιερά Λείψανα Αγίων και τελούν Αγιασμό

 για ευλογία των προσκυνητών.

      Υπάρχουν 20 μονές στο Άγιο Όρος που απαγορεύεται βάσει κανονισμού να αυξομειωθούν. Είναι μεγάλα πολύπλοκα κτίρια που περιβάλλονται από δυνατό τείχος με κύριο χαρακτηριστικό γνώρισμα τον Πύργο με τις επάλξεις και τις πολεμίστρες που βοηθούσαν στην απομάκρυνση των πειρατών και των κατακτητών στα παραθαλάσσια κυρίως μοναστήρια. Έχουμε δύο ειδών μονές, τις Βασιλικές που λέγονται έτσι είτε γιατί η ίδρυση τους έγινε με εντολή και συνδρομή των Βυζαντινών αυτοκρατόρων ή γιατί επικυρώθηκε με αυτοκρατορικό χρυσόβουλο, και τις Πατριαρχικές και Σταυροπηγιακές γιατί συνδέθηκαν με το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως που ανέλαβε την πνευματική περισσότερο εποπτεία τους (Πατριαρχικές) και από το σταυρό που τοποθετούσε ο Πατριάρχης ή ένας επίσκοπος στα θεμέλια πριν από την Ίδρυση τους (Σταυροπηγιακές).

΄Σκηνές από το προσκύνημα που κάναμε το 2014,
με τα μεγάλα αγόρια των κατηχητικών της Ενορίας μας, 
στην Σκήτη της Αγίας Άννης.

      Η αρχή της μοναστικής ζωής ξεκινάει με την άφιξη δύο σπουδαίων προσωπικοτήτων αλλά και από τους πρώτους ησυχαστές, τους Αγίους Πέτρο τον Αθωνίτη και τον Ευθύμιο τον Νέο. Και οι δύο συνέβαλαν σημαντικά στην πρώτη οργάνωση της μοναχικής ζωής και άλλαξαν τα μέχρι τότε δεδομένα. Το 985, ο αυτοκράτορας Βασίλειος Β’ Βουλγαροκτόνος με χρυσόβουλο απάλλαξε τους μοναχούς από τις ενοχλήσεις που προκαλούσαν οι κοσμικοί και έτσι αφιερώθηκαν με περισσότερο ζήλο στον μοναχισμό.

Το Διοικητήριο στις Καρυές,
την Πρωτεύουσα του Αγίου Όρους.

      Ο Αθανάσιος Αθωνίτης ήταν αυτός που έφερε τις μεγαλύτερες αλλαγές στη ιερή χερσόνησο, με ανοικοδομήσεις μεγάλων μοναστηριών, έχοντας την εύνοια και την υποστήριξη του Ιωάννη Τσιμισκή, ο οποίος με το Τυπικό Α’, γραμμένο πάνω σε δέρμα τράγου, υποστηρίζει κάθε κίνηση του Αγίου Αθανασίου.
      Κατά την Βυζαντινή Περίοδο, το Άγιο Όρος γνώρισε μεγάλη ακμή, ο ησυχασμός υποστηρίχτηκε από τους βυζαντινούς αυτοκράτορες και ο αριθμός των μοναχών αυξήθηκε κατά πολύ, ενώ απαγορεύεται πια η είσοδος των γυναικών στην μοναστική πολιτεία, κάτι που τηρείται μέχρι και σήμερα, αλλά και εις τους αιώνας των αιώνων.

Ένας ακόμα χάρτης του Αγίου Όρους με τα Μοναστήρια του.
Αυτά που θα δούμε κατά την εκδρομή από το καραβάκι μας,
είναι στην δυτική πλευρά του τρίτου ποδιού.

      Κατά την Οθωμανική κυριαρχία η οικονομική κατάσταση των μονών χειροτέρεψε λόγω της βαριάς φορολογίας που επιβλήθηκε από τους Οθωμανούς. Έτσι λοιπόν τα μοναστήρια αδειάζουν και οι μοναχοί αποχωρούν. Παρόλα αυτά όμως, η ιδέα για την διάδοση της Παιδείας χτίζει την Αθωνιάδα Ακαδημία, στην οποία διδάσκονται θεολογία, φιλοσοφία και λογική. Εκεί δίδαξαν μεγάλοι διδάσκαλοι όπως ο Ευγένιος Βούλγαρης, ο Κοσμάς Αιτωλός και πολλοί άλλοι. Η Επανάσταση της Χαλκιδικής ήταν πραγματικά μία μεγάλη καταστροφή για το Άγιο Όρος. Γυναίκες και παιδιά βρήκαν καταφύγιο στο Άγιο Όρος, όμως τουρκικές στρατιωτικές δυνάμεις σφαγίασαν μοναχούς, γυναικόπαιδα και κατέστρεψαν πολύτιμους θησαυρούς.    

Το "Καπετάν Φώτης".
Είναι πιθανότατα το καράβι με το οποίο θα κάνουμε
τον περίπλου του Αγίου Όρους...

       Στις 2 Νοεμβρίου 1912, το Ελληνικό Ναυτικό απελευθερώνει το Άγιο Όρος με το θωρηκτό «Αβέρωφ» και εντάσσεται πάλι στο ελληνικό κράτος. Κατά την διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, η Ιερά Επιστασία ζήτησε από τους γερμανούς κατακτητές και συγκεκριμένα από τον ίδιο τον Χίτλερ με επιστολή που διασώζεται, να μην πειράξουν το Άγιο Όρος και να το θέσουν υπό την προστασία τους, κάτι που έγινε δεκτό και έτσι δεν ενοχλήθηκαν οι μονές, έχοντας μάλιστα την προστασία του ιδίου του Χίτλερ βοήθησαν κατά την γερμανική κατοχή τους γειτονικούς πληθυσμούς, ως καταφύγιο για τους κυνηγημένους και ως αποθήκες για τα όπλα των αντιστασιακών και ορμητήριο τους.
       Από την δεκαετία του 1970 και μετά παρατηρήθηκε μία νέα αναγέννηση στην 

Η Ορθόδοξος Βυζαντινή Σημαία
της Αὐτονόμου Μοναστικὴς Πολιτείας 
του Ἁγίου Ὄρους.

χερσόνησο και στην Αθωνική Πολιτεία. Πολλοί μοναχοί και μάλιστα νεαροί σε ηλικία και μορφωμένοι αναζητούν την ασκητική ζωή στο μοναδικό, ανά τον κόσμον, ζωντανό μνημείο Πίστης και Προσευχής, ενώ στις μέρες μας το Άγιον Όρος παραμένει, εν μέσω δυσκολίων, οικονομικής και κοινωνικής κρίσης που μαστίζουν την πατρίδα μας, κοιτίδα και μεγάλο θησαυροφυλάκιο της ιστορίας μας, του ένδοξου πολιτισμού και της λατρείας μας, ενώ με την προσέλευση όλο και περισσοτέρων επισκεπτών και προσκυνητών αποδεικνύεται ένα από τα πιο ιερότερα ησυχαστήρια όπου ο λαός του Θεού βρίσκει αγάπη, θαλπωρή και ψυχική ξεκούραση στα προβλήματα που καθημερινά αντιμετωπίζει.

Τα δελφίνια συνοδεύουν συνήθως τους προσκυνητές

στο ευλογημένο αυτό ταξίδι τους
στο Αγιώνυμο Όρος.

      Η Ενορία μας, που βρίσκεται στους Ανθόκηπους της Νέας Ευκαρπίας στην Θεσσαλονίκη, αφουγκραζόμενη την ανάγκη και την επιθυμία των ενοριτών της να επισκεφθεί το Άγιον Όρος, αλλά και των προσκυνητών της εδώ στον μοναδικό παγκοσμίως ενοριακό Ναό στο όνομα των Δικαίων γονέων της Παναγίας μας, των Αγίων Θεοπατόρων, του Ιωακείμ και της Άννης, του παππού και της γιαγιάς της Ορθοδοξίας, που τώρα τους χτίζουμε για να τους στεγάσουμε και μαζί με αυτούς να ζωντανέψουμε τα όνειρα και τις 

Στιγμές από το κατάστρωμα του καραβιού, όπου ο ξεναγός
μας θα μας δίνει συνεχώς πληροφορίες για τα 
μοναστήρια από τα οποία θα περνάμε.

ελπίδες μας, ιδιαιτέρως δε απαντώντας και στην άκρατη επιθυμία των γυναικών που δεν τους επιτρέπεται η είσοδος σε αυτό το μικρό ιερό μέρος κατόπιν παραγγελίας της "οικοδέσποινας" του, της ίδιας της Παναγίας, οργανώνει μια προσκυνηματική εκδρομή, μια ολοήμερη εξόρμηση διαφορετική από τις άλλες, όπου οι άνθρωποι που θα συμμετέχουν σε αυτήν θα μπορέσουν να γευθούν και να μυρίσουν έστω και από λίγο μακρύτερα, στα ανοιχτά του Σιγγιτικού κόλπου του Αγίου Όρους, την αγιότητα και την μοναδική δύναμη που αποπνέει από αυτό το ευλογημένο μέρος, το Άγιον Όρος, ένα τόσο δα κομμάτι γης που μπορεί και συγκεντρώνει επάνω του όλη την Βυζαντινή Αυτοκρατορία με την παρουσία είκοσι μεγάλων μοναστηριών, το ένα πιο αρχαίο από το άλλο και άλλες τόσες μικρές Σκήτες, Καλύβες και Ησυχαστήρια, που όλα μαζί συνθέτουν ένα μοναδικό στον κόσμο θαύμα μέσα στα γεωγραφικά όρια της χώρας μας, της Ελλάδος και πόλος έλξης όλης της απανταχού Ορθοδοξίας, αλλά ενίοτε δε και αλλοδοξίας.

Το λιμάνι της Ουρανούπολης από όπου θα ξενκινήσουμε
για τον περίπλου του Αγίου Όρους. Στο βάθος ξεχωρίζει
ο βυζαντινός πύργος της Ουρανούπολης. 

      Στις 7.30 το πρωΐ του Σαββάτου της 2ας Ιουλίου, θα ξεκινήσουμε με το λεωφορείο μας από την εκκλησία των Αγίων Θεοπατόρων με κατεύθυνση την Ουρανούπολη της Χαλκιδικής, όπου και θα καταφθάσουμε γύρω στις 10.00 για να επιβιβαστούμε σχεδόν αμέσως από το λιμάνι της και να αποπλεύσουμε με το καράβι που θα ναυλώσουμε για να κάνουμε, με την βοήθεια του Θεού, τον περίπλου του Αγίου Όρους, φθάνοντας μέχρι και την Σκήτη της Αγίας Άννας, όπου εκεί θα ελλιμενιστούμε για λίγο στον καινούργιο αρσανά της που τώρα κατασκευάζεται για να επιβιβαστούν στο πλοίο μας οι πατέρες από το Κελί του Γέροντα Ιωάννη που ασκεί καθήκοντα Δικαίου για την φετινή χρονιά, μεταφέροντας έτσι την ευλογία από την ίδια την Αγία Άννα, την δική μας 

Το Κυριακό της Αγίας Άννας.
Μια φωτογραφία τραβηγμένηαπό την Μικρά Αγία Άννα, 
την Έρημο του Αγίου Όρους.

Αγία και το Ιερό Λείψανο της, το αριστερό πόδι της, στους προσκυνητές της ομάδας μας, θησαύρισμα της Σκήτης από αιώνες, το οποίο θα προσκυνήσουμε κατά την Ακολουθία του Αγιασμού που θα τελεστεί από τους πατέρες της Αδελφότητας, ενώ θα μας δοθεί η ευκαιρία να αγοράσουμε από αυτούς χειροποίητα και ευλογημένα εργόχειρα από τα κελιά της Σκήτης και έτσι να βοηθήσουμε με αυτόν τον τρόπο στον βιοπορισμό των μοναχών μας που προσεύχονται για εμάς καθημερινά και αδιαλείπτως. Κατόπιν θα επιστρέψουμε στην Ουρανούπολη για να συνεχίσουμε το πρόγραμμα της εκδρομής μας, που γίνεται 

Το αριστερό πόδι της Αγίας Άννας,
το οποίο θησαυρίζεταιστην Σκήτη της και θα μας το φέρουν
 στο καράβι μας οιπατέρες για να το προσκυνήσουμε 
και θα τελέσουμε τον καθιερωμένο Αγιασμό. 

με την ευθύνη και την πρόνοια της Ενορίας μας, που θέλει να γνωρίσουμε από κοντά...ή όσο κοντύτερα γίνεται πρώτα από όλα το "σπίτι" της μητέρας της Παναγίας μας, την Σκήτη της Αγίας Άννας, αλλά και  τους περισσότερους από τους πνευματικούς θησαυρούς του Αγίου Όρους, που βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής από την πόλη μας, την όμορφη Θεσσαλονίκη και πολύ λίγοι είναι αυτοί που καταφέρνουμε να το επισκεφθούμε.

     Όμως μέσω της ιστοσελίδας που διατηρεί εδώ και πέντε χρόνια ο ναός μας, ας κάνουμε εμείς ήδη από τώρα, με την δύναμη της πέννας, ή για να ήμαστε πιο ακριβολόγοι, του πληκτρολογίου του υπολογιστή μας και φυσικά της φαντασίας που διαθέτει ο καθένας μας, αυτήν την μικρή περιήγηση και με λίγα λόγια ας γνωρίσουμε τα Μοναστήρια και τις Σκήτες που μέσα από το καράβι μας με την σειρά θα συναντήσουμε και θα δούμε όλοι όσοι θα συμμετέχουμε σε αυτήν την προσκυνηματική εκδρομή της Ενορίας των Αγίων Θεοπατόρων Ιωακείμ και Άννης των Ανθοκήπων της Νέας Ευκαρπίας.

Μεγάλες προσωπικότητες επισκέπτονται κατά καιρούς το Άγιον
Όρος, ξεχωρίζει ο Πρόεδρος της Ρωσίας, Βλαδιμήρ Πούτιν
που πρόσφατα προσκύνησε το "Περιβόλι της Παναγιάς".

            Λίγο μετά από την αναχώρηση μας και μόλις ανοιχτούμε στην θάλασσα, άλλα μοναστήρια θα τα φανταστούμε, αφού μόνο το λιμάνι τους, ο αρσανάς τους, αγγίζει την θάλασσα και άλλα θα τα δούμε πραγματικά να υψώνονται μπροστά μας στα αριστερά με την σειρά πλοήγησης του πλοίου μας προς το ακρωτήρι του Αγίου Όρους. 
      Σε επόμενο προσκύνημα μας, θα δούμε τα μοναστήρια που βρίσκονται από την ανατολική πλευρά της χερσονήσου του Άθω, παίρνοντας το καράβι μας από την μύτη του δευτέρου ποδιού της Χαλκιδικής και γνωρίζοντας ένα-ένα τα μοναστήρια που βρέχονται από το Θρακικό πέλαγος, ουσιαστικά το Αιγαίο Πέλαγος, και αυτά είναι τα εξής μοναστήρια και Σκήτες με την σειρά που θα τα συναντήσουμε στο δεύτερο αυτό προσκύνημα μας από το ακρωτήριο του Αγίου Όρους μέχρι τα σύνορα του με την Ουρανούπολη: 

Οι πατέρες του Αγίου Όρους χαιρετίζουν τους
προσκυνητές και πάντα μνημονεύουν και προσεύχονται
για όλους εμάς.

 1.  Την Σκήτη των Καυσοκαλλυβίων, 2.  Την Σκήτη του Τιμίου Προδρόμου, 3.  Την Ιερά Μονή της Μεγίστης Λαύρας, 4.  Την Ιερά Μονή Καρακάλλου, 5.  Την Ιερά Μονή Ιβήρων, 6.  Την Ιερά Μονή Σταυρονικήτα, 7.  Την Ιερά Μονή Παντοκράτορος, 8.  Την Ιερά Μονή Βατοπεδίου, 9.  Την Ιερά Μονή Χιλανδαρίου και τέλος, 10.Την Ιερά Μονή Εσφιγμένου, 

          Όμως σε αυτό το προσκύνημα που θα κάνουμε το Σάββατο της 2ας Ιουλίου του 2016, πλέοντας σε απόσταση αναπνοής από τα μοναστήρια της νοτιοδυτικής πλευράς του Αγίου Όρους, από τις οποίες Μονές άλλες θα μπορέσουμε να τις δούμε αν είναι κοντά στην θάλασσα και άλλες όχι, αυτές που βρίσκονται κριμένες πίσω από τα βουνά, είναι οι εξής:

*Την Ιερά Μονή Ζωγράφου, ή το βουλγάρικο μοναστήρι:

Βρίσκεται στην βορειοδυτική πλευρά της χερσονήσου, χωμένο μέσα σε μια δασωμένη πλαγιά. Εμείς μόνο τον αρσανά της θα μπορέσουμε να δούμε μια και είναι αθέατο από την παραλία, χτισμένο εκεί από τον 10ο  αιώνα από τρία αδέλφια μοναχούς από την Αχρίδα και είναι αφιερωμένο στην μνήμη του Αγίου Γεωργίου του Ζωγράφου, που ονομάστηκε έτσι μετά από ένα θαύμα που έγινε όταν, διαφωνώντας μεταξύ τους για την ονομασία τα τρία αδέλφια για το όνομα της Παναγίας ή του Αγίου Νικολάου ή του Αγίου Γεωργίου κλείδωσαν στο καθολικό της Μονής μια ξύλινη πλάκα προσβλέποντας σε ένα θαύμα που θα έλυνε τις διαφορές τους. Την επομένη εμφανίστηκε ζωγραφισμένη η εικόνα του Αγίου Γεωργίου και η Μονή με τα χρόνια ονομάστηκε Ζωγράφου από αυτό το θαύμα. Η Μονή τελεί τις Ακολουθίες της στην Ελληνική και Βουλγαρική γλώσσα. Εκτός των υπόλοιπων κειμηλίων της, θαυματουργών και αχειροποίητων εικόνων, ιερών αμφίων και εκκλησιαστικών σκευών, φιλοξενεί στην βιβλιοθήκη της εκατοντάδες χειρογράφων κειμένων, Ελληνικών και Σλαβικών μεγάλης πνευματικής αξίας, αλλά και οκτώ χιλιάδες έντυπα βιβλία. Είναι στην ένατη θέση στην σειρά ιεραρχείας των είκοσι αθωνικών μοναστηριών και ακολουθεί το κοινοβιακό σύστημα ζωής και διοικήσεως από το 1841, ενώ στις μέρες μας αριθμεί μόνο 10 Βούλγαρους μοναχούς.

*Την Ιερά Μονή Κωνσταμονίτου, ή Κασταμονίτου:

Είναι κτισμένη σε μια δασωμένη χαράδρα σε υψόμετρο 200 μ. σε απόσταση 50 λεπτά από τον αρσανά της και είναι και αυτή αθέατη από την ακτή. Η ίδρυση της μονής δεν μπορεί να τοποθετηθεί με ακρίβεια. Η ονομασία της και αυτή είναι μπερδεμένη μέσα στις παραδόσεις, όπου μια από αυτές θέλει τον 4ο αιώνα να ίδρυσε ο Μέγας Κωνσταντίνο για τον  γιο   του   Κώνσταντα, ή μια άλλη όπου ένας ασκητής ιδρύει την Μονή από την Κασταμονή της Μικράς Ασίας ή την πιο πιθανή να πήρε το όνομα της από τις Καστανιές που "πνίγουν" ασφυκτικά την περιοχή.  Πάντως άρχισε να αναφέρεται σε κείμενα του 11ου αιώνα οπότε και άκμασε, ενώ το 16ο καίγεται και μένει στην αφάνεια μέχρι που η σύζυγος του Αλή Πασά Βασιλική Κονταξή, τον 19ο αιώνα πια, βοηθά με μεγάλη δωρεά στην ανάκαμψη της.  Το καθολικό της Μονής είναι αφιερωμένο στον Άγιο Στέφανο τον Πρωτομάρτυρα, το οποίο χτίστηκε το 1867 με χρήματα που μάζεψαν οι μοναχοί από τους πιστούς στα Στάγειρα. Μέσα σε αυτό φυλάσσονται οι θαυματουργές εικόνες του Αγίου Στεφάνου και της Παναγίας Αντιφωνήτριας, ενώ στη βιβλιοθήκη της μονής φυλάσσονται 100 και πλέον παλαιοί κώδικες. Η μονή κατατάσσεται εικοστή στην ιεραρχία των αγιορείτικων μονών και κατοικείται από 35 περίπου μοναχούς. 

*Την Ιερά Μονή Δοχειαρίου, ή το Δοχειάρι:

Είναι η πρώτη Μονή που θα συναντήσουμε κάνοντας τον περίπλου του Αγίου Όρους και είναι ένα γραφικό μοναστήρι χτισμένο δίπλα στη θάλασσα με πολλά κυπαρίσσια γύρω του. Έχει τη μορφή φρουριακού συγκροτήματος, στο βάθος δεσπόζει ο επιβλητικός πύργος του ως παρατηρητήριο αλλά και τελευταίο προπύργιο άμυνας των καλογήρων, όταν οι πειρατές λυμαίνονταν τα παράλια του Αιγαίου και στον αρσανά της υψώνονται δυο μαρμάρινοι στύλοι όπου στην κορυφή τους έχουν κατασκευασμένους από χαλκό τους Αρχαγγέλους Μιχαήλ και Γαβριήλ ως φύλακες του αβάτου του Αγίου Όρους και σήμα κατατεθέν της Μονής Δοχειαρίου. 

Η μονή ιδρύθηκε και αυτή περί τον τον 10ο αι. από το μοναχό Ευθύμιο, τον επονομαζόμενο δοχειάρη, γιατί ήταν αποθηκάριος στη Μεγίστη Λαύρα. Μέχρι τον 14ο αιώνα γνώρισε μεγάλη ακμή, η οποία όμως ανακόπηκε τους επόμενους αιώνες λόγω των πειρατικών επιδρομών. Τον 16ο αιώνα όμως επανέκαμψε λόγω των δωρεών του ηγεμόνα της Mολδοβλαχίας Iωάννη Λεπουσνεάνου. Kατά την ελληνική επανάσταση έχασε το σύνολο της κινητής περιουσίας της. Το καθολικό της μονής χτίστηκε το 1568 με χορηγία του Ιωάννη Λεπουσνεάνου και είναι αφιερωμένο στους αρχαγγέλους Μιχαήλ και Γαβριήλ. 
Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του καθολικού το μεγάλο ύψος του και οι τοιχογραφίες του εσωτερικού από τον φημισμένο καλλιτέχνη Τζώρτζη. Σε παρεκκλήσι που βρίσκεται στη στοά ανάμεσα στο καθολικό και στην Τράπεζα φυλάσσεται η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας της Γοργοεπήκοου. Η Τράπεζα χτίστηκε τον 16ο αιώνα και τοιχογραφήθηκε το 17ο αιώνα, ενώ άλλα παρεκκλήσια που βρίσκονται εντός της μονής είναι αυτά των Αρχαγγέλων, των σαράντα Μαρτύρων, του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, της Κοίμησης της Θεοτόκου και του Αγίου Γεωργίου. Η μονή φιλοξενεί τεμάχια Τίμιου Ξύλου και πολλά λείψανα αγίων. Στη βιβλιοθήκη φυλάσσονται 395 καταλογογραφημένα χειρόγραφα και 46 ακαταλογογράφητα και 1.500 έντυπα βιβλία, αμύθητη κληρονομιά της Μονής. Έγινε κοινοβιακή η αδελφότητα από το 1980 και στις μέρες μας υπό Ηγουμένου Γέροντος Γρηγορίου γνωρίζει μεγάλη πνευματική άνθιση. Καταλαμβάνει τη δέκατη θέση μεταξύ των αγιορείτικων μοναστηριών και κατοικείται από 40 περίπου μοναχούς.

*Την Ιερά Μονή Ξενοφώντος:
Η Μονή είναι κτισμένη πάνω στη θάλασσα, ανάμεσα στις Μονές Δοχειαρίου και Αγίου Παντελεήμονος. Ιδρύθηκε το 998 από τον Όσιο Ξενοφώντα από όπου και πήρε το όνομα της και είναι αφιερωμένη στον Άγιο Γεώργιο. Έχει δυο Καθολικά. Το νέο Καθολικό της Μονής κτίστηκε στις αρχές του 19ου αι. και εκεί βρίσκονται δυο ψηφιδωτές εικόνες του Αγίου Δημητρίου και του Αγίου Γεωργίου. Στο παλιό Καθολικό σώζονται αξιόλογες τοιχογραφίες του Κρητικού ζωγράφου Αντωνίου (1544) καθώς και το ξυλόγλυπτο τέμπλο του 17ου αιώνα Η Μονή έχει 14 παρεκκλήσια, από τα οποία τα 8 είναι μέσα στο χώρο της Μονής. Πρώτη φορά αναφέρεται σε χειρόγραφα η Μονή το τελευταίο τέταρτο του 11ου αιώνα. Η περίοδος ακμής της διακόπτεται με την άλωση της Κωνσταντινουπόλεως και στη συνέχεια τις αλλεπάλληλες καταστροφές διαδέχονται ανακαινίσεις και δωρεές από ηγεμόνες παραδουνάβιων χωρών. Ανάμεσα στα αξιόλογα κειμήλια της Μονής συγκαταλέγονται ένα εικονίδιο από κηρομαστίχα με παράσταση της Μεταμόρφωσης, εκκλησιαστικά σκεύη καθώς και οι θαυματουργές εικόνες του Αγίου Γεωργίου και της Παναγίας της Οδηγήτριας. Στην βιβλιοθήκη της Μονής φυλάσσονται 300 περίπου χειρόγραφα, διάφορα έγγραφα και πάνω από 4.000 βιβλία.

*Την Ιερά Μονή Κουτλουμουσίου: 

Η Μονή βρίσκεται σε απόσταση 500 μέτρα από τις Καρυές, την Πρωτεύουσα του Αγίου Όρους, στο κέντρο περίπου του πλάτους της χερσονήσου του Άθω, οπότε και δεν θα την δούμε κατά την πλοήγηση μας από την θάλασσα. Ιδρύθηκε τον 13ο αιώνα από τον Κωνσταντίνο, εκχριστιανισμένο γιο του Αζζεδίν Β’. της οικογένειας Κουτλουμούς. Αργότερα καταστράφηκε και ξανά αναπτύχθηκε στα χρόνια του ηγουμένου Χαρίτωνος από την Ίμβρο. Αργότερα προσαρτηθήκαν στη Μονή Κουτλουμουσίου οι Μονές Αλυπίου, Φιλαδέλφου και Καλιάγρας. Μεγάλες πυρκαγιές αλλά και κατολισθήσεις δημιούργησαν πολλές καταστροφές σε όλη την διάρκεια της ζωής της Μονής. Το καθολικό κτίστηκε τον 16ο αι. και τιμάται στην Μεταμόρφωση του Σωτήρος στις 6 Αυγούστου. Περιέχει πολλά κειμήλια (φορητές εικόνες, ιερά άμφια κ.α.) καθώς και την θαυματουργό εικόνα της Παναγίας που ονομάζεται "Φοβερά Προστασία". Η τράπεζα κτίσθηκε πρόσφατα (1995). Η βιβλιοθήκη διαθέτει 103 χειρόγραφα σε περγαμηνή, 650 χάρτινα και 3.500 έντυπα. Η Μονή κατοικείται από πολυάριθμη αδελφότητα που αγωνίζεται να αποκαταστήσει την σωστή λειτουργία, μετά την πυρκαγιά του 1981, παράλληλα με την φιλοξενία και την εξυπηρέτηση των προσκυνητών.

*Την Ιερά Μονή Αγίου Παντελεήμονος ή το ρωσικό μοναστήρι: 

Είναι το τρίτο μεγάλο μοναστήρι το οποίο θα δούμε μέσα από το καραβάκι μας αφού είναι δίπλα στην θάλασσα. Ιδρύθηκε στις αρχές του 11ου αιώνα στην θέση του σημερινού Παλαιομονάστηρου ή Σκήτη Βογορόδιτσα. Παλαιότερα ονομαζόταν Μονή Θασσαλονικέως και αργότερα Μονή Ξυλουργού. Τον 13ο αιώνα η Μονή καίγεται και την ανακατασκευή της ενισχύουν οικονομικά ο Ανδρόνικος Β' Παλαιολόγος και Σέρβοι ηγεμόνες. Περίοδοι ακμής εναλλάσσονται με περιόδους ανέχειας για τη Μονή. Οι μοναχοί είναι κυρίως Έλληνες αλλά και Ρώσοι, οι οποίοι υπερτερούν αριθμητικά μετά τα 1497. Στη σημερινή της θέση κοντά στη θάλασσα, μεταφέρθηκε το 1765 με την ονομασία Ρούσικο. Το Καθολικό που είναι αφιερωμένο στον Άγιο Παντελεήμονα, άρχισε να κτίζεται το 1812 και τελείωσε το 1821. Τον 18ο αιώνα η Μονή επανέρχεται σε ελληνικά χέρια για να επικρατήσουν ξανά οι Ρώσοι το 1875 οπότε και ορίστηκε, οι ακολουθίες να γίνονται και στην Ελληνική και στην Ρωσική γλώσσα. Τα χρόνια εκείνα η αδελφότητα έχε 1.000 μοναχούς και στις αρχές το 20ου αιώνα περίπου 2.000. Η τράπεζα κτίστηκε το 1890 και είναι χωρητικότητας 1.000 μοναχών. Στη Μονή φυλάσσονται πολλές φορητές εικόνες και ένα πλήθος κειμηλίων και αμφίων. Η βιβλιοθήκη της Μονής περιέχει 1320 ελληνικά χειρόγραφα, 600 σλάβικα και πάνω από 20.000 βιβλία ελληνικά και ρωσικά. Από τους θησαυρούς της Μονής ξεχωρίζουν οι εικόνες της "Παναγίας της Ιεροσολυμίτιδας", "Του Τιμίου Προδρόμου" και του "Αγίου Παντελεήμονος", αλλά και η ψηφιδωτή εικόνα του Αγίου Αλεξάνδρου Νιέφσκι. Εδώ υπάρχει και η δεύτερη μεγαλύτερη καμπάνα στον κόσμο, βάρους 13 τόνων. Στις μέρες το μοναστήρι εγκαταβιώνεται από πολυάριθμους Ρώσους μοναχούς, γίνεται η αναπαλαίωση της με γοργούς ρυθμούς, ενώ είναι μια από τις μεγαλύτερες, ομορφότερες και μεγαλοπρεπέστερες Μονές όλης της Αθωνικής Πολιτείας, που ξεχωρίζει για τον ρωσικό ιδιαίτερο ρυθμό κατασκευής και χρώμα των τρούλων της.

*Την Ιερά Μονή Ξηροποτάμου:

Ούτε αυτή η Μονή είναι ορατή από την θάλασσα και είναι πολύ κοντά στην Μονή Φιλοθέου και στην ευθεία περίπου με το εμπορικό λιμάνι του Αγίου Όρους, την Δάφνη. Σύμφωνα με την παράδοση ιδρύθηκε γύρω στο 450 από την αυτοκράτειρα Πουλχερία. Σύμφωνα όμως με άλλες πηγές, ιδρύθηκε από τον μοναχό Παύλο Ξηροποταμηνό. Το Καθολικό της Μονής το οποίο κτίστηκε το 1761 και τοιχογραφήθηκε το 1783 είναι αφιερωμένο στη μνήμη των 40 Μαρτύρων. Στην υστεροβυζαντινή περίοδο ενισχύεται οικονομικά από την δυναστεία των Παλαιολόγων καθώς και από Σέρβους ηγεμόνες. Μετά την πτώση του Βυζαντίου, οι τουρκικές επιδρομές καθώς και δυο μεγάλες πυρκαγιές στα 1507 και 1609, επιφέρουν βαρύτατα πλήγματα στη Μονή. Από την πλούσια συλλογή κειμηλίων ξεχωρίζουν το μεγαλύτερο στον κόσμο τεμάχιο Τίμιου Ξύλου καθώς και ο δίσκος της Πουλχερία από στεατίτη. Η βιβλιοθήκη της Μονής περιέχει γύρω στα 409 χειρόγραφα και περίπου 4.000 έντυπα βιβλία. 

*Την Ιερά Μονή Φιλοθέου:

Η Μονή Φιλοθέου φαίνεται μόνο από την ανατολική πλευρά  της Χερσονήσου του Άθω, ένα εξίσου όμορφο προσκύνημα που θα κάνουμε κάποια άλλη φορά και θα περιλαμβάνει τις Μονές που βρίσκονται από εκείνη την πλευρά του Ακάνθιου Κόλπου της Ιερισσού. Ιδρύθηκε τον 10ο αιώνα από τον Όσιο Φιλόθεο. Η μονή παλιότερα λεγόταν Μονή Φτέρης. Το Καθολικό χτίστηκε το 
1746 πάνω στο παλιό που είχε πέσει και τιμάται στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου.
Η τοιχογράφηση του αποπερατώθηκε το 1752 και του εξωνάρθηκα το 1765. Σε αυτήν την μονή υπάρχει η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας της Γλυκοφυλούσσας, που την ζωγράφισε ο Ευαγγελιστής Λουκάς και η εικόνα της Παναγίας της Γερόντισσας. Μέσα στην μονή υπάρχουν 6 παρεκκλήσια και έχει ως εξαρτήματα 12 κελλιά. Στην βιβλιοθήκη της μονής υπάρχουν 250 χειρόγραφοι κώδικες (οι 54 είναι περγαμηνοί), 2 περγαμηνή ειλητάρια που περιέχουν τη Θεία Λειτουργία του Μεγάλου Βασιλείου και άλλα, ενώ σημαντικό είναι να γνωρίζουμε πως εδώ μόνασε από το 1728 έως το 1760 ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός.
*Η Δάφνη (το εμπορικό λιμάνι του Αγίου Όρους): 

Και έτσι φθάσαμε περίπου στο μέσον της διαδρομής και στο εμπορικό λιμάνι του Αγίου Όρους, αν μπορούμε να το πούμε αυτό, την Δάφνη. Από την Δάφνη ξεκινά λεωφορείο με κατεύθυνση τις Καρυές, την Πρωτεύουσα του Αγίου Όρους, από όπου παλαιότερα και προμηθεύονταν ο προσκυνητής το Διαμονητήριο του, το Διαβατήριο του δηλαδή για να περιηγηθεί στις Μονές του Αγίου Όρους. Στις μέρες μας έχουν απλοποιηθεί τα πράγματα και το διαμονητήριο εκδίδεται από την Ουρανούπολη με ένα απλό τηλεφώνημα. Από την Δάφνη ξεκινά σε συγκεκριμένες ώρες επίσης το πλοίο της γραμμής ή το ταχύπλοο που εκτελεί το δρομολόγιο Ουρανούπολη-Δάφνη και κατόπιν φθάνει μέχρι και την Αγία Άννα, ή τα Καρούλια, ή ακόμα και στα Καυσοκαλύβια αν έχει καλό καιρό. Στην Δάφνη τέλος βρίσκονται όλες οι πολιτειακές δομές 

και υπηρεσίες, το Τελωνείο, το Ταχυδρομείο, η Αστυνομία, το Λιμεναρχείο, που μαζί με τα μικρά εμπορικά καταστήματα εκκλησιαστικών ειδών και λιγοστών τροφίμων συνθέτουν την εικόνα μιας υποτυπώδους, αλλά γεμάτης μυρωδιές, οργανωμένης Πολιτείας, αυτήν της ευλογημένης και μοναδικής στον κόσμο Αθωνικής Πολιτείας, που δέχεται καθημερινά πλήθος ανδρών προσκυνητών που επισκέπτονται φιλοξενούμενοι τα μοναστήρια κατά βούληση και κατόπιν προσκλήσεως και προτέρας συνεννοήσεως με τους αδελφούς της Μονής της αρεσκείας τους, ο καθένας με το πρόβλημα 
του, την έννοια και την προσδοκία του. Από αυτούς, άλλοι μεν φεύγουν αναπαυμένοι έχοντας βρει την πνευματική τους ισορροπία μέσα από την απλή κουβέντα και την 
νουθεσία ενός γέροντα μοναχού, ή και την αφή του Θείου που βρίσκεται διάσπαρτο σε όλα τα βραχώδη μονοπάτια, την θηριώδη βλάστηση και μέσα στα κελιά των φιλόξενων μοναχών, και άλλοι δε σκανδαλισμένοι, δύστροποι και χωρίς ψυχική ισορροπία, που τίποτε δεν τους ευχαριστεί, όλα τους φταίνε και τίποτε δεν τους αναπαύει, αφού τελικά δεν μπόρεσε να αγγίξει η ομορφιά και η αγιοσύνη του "Περιβολιού της Παναγίας" μας την σκληρόκαρδη καρδιά τους, και εν τέλει επιστρέφουν πάλι στα ίδια, έχοντας μόνο αποκομίσει από το Άγιο Όρος την ανάμνηση του "ταξιδιού", της διαδρομής δηλαδή, που σίγουρα θα τους μείνει αξέχαστη, όσο κακόβουλοι και να είναι...χωρίς όμως να βρουν την "Ιθάκη" τους, τον προορισμό τους δηλαδή, που θα τους γαληνέψει και θα τους ολοκληρώσει, που χωρίς αυτόν ο άνθρωπος δείχνει χαμένος. 
       Ας είναι όμως, αγαπητοί μας αναγνώστες, φίλοι πια, άλλοι διαδικτυακοί μέσω της ιστοσελίδας του Ναού μας και άλλοι γνωστοί και γνώριμοι μέσα από την Ενορία μας και προσκυνητές και επισκέπτες στην μικρή και προσωρινή κατακόμβη της εκκλησιάς μας, των Αγίων Θεοπατόρων Ιωακείμ και Άννης, στους Ανθόκηπους της Νέας Ευκαρπίας, που τώρα τους χτίζουμε τον υπέργειο κανονικό Ναό τους για να στεγάσουμε τους Δίκαιους γονείς της Παναγίας μας και προγόνους του Χριστού μας, και μαζί με αυτούς να πραγματοποιήσουμε και εμείς τα όνειρα μας, "λειτουργώντας" σε αυτόν από εδώ και εμπρός, έναν υπέρλαμπρο, όμορφο Ναό, που οσονούπω αποπερατώνεται, ας είναι λοιπόν...γιατί έστω και το ταξίδι αυτό που, πιστέψτε με, δεν μοιάζει με κανένα άλλο, ίσως καταφέρει με τη βοήθεια του Θεού, να δείξει σε αυτούς τους δύσπιστους αδελφούς μας τον δρόμο της σωτηρίας της ψυχής, που όπως λέει και ένα πολύ ωραίο τραγούδι... 
"...είναι πολύ μεγάλο πράγμα".

Αρχιμανδρίτης Χρυσόστομος Τελίδης

Συνεχίζεται...