ΚΥΡΙΑΚΗ Β΄ΛΟΥΚΑ (Λκ. στ΄ 31-36)

"Καθώς θέλετε ίνα ποιώσιν υμίν οι άνθρωποι, και υμείς ποιείτε αυτοίς ομοίως."

      Ἡ σημερινὴ εὐαγγελικὴ περικοπή, ἀγαπητοί μου χριστιανοί, εἶναι ἕνα τμῆμα τῆς περίφημης «ἐπὶ τοῦ Ὅρους ὁμιλίας» τοῦ Κυρίου, ὅπου κωδικοποίησε καὶ συνόψισε ὅλη τὴν ἠθική Του διδασκαλία. Σήμερα ἀναφέρεται στὴν κεντρική Του διδασκαλία, στὸ θέμα τῆς ἀγάπης, ποὺ δὲν ἔχει ὅρια, καὶ φτάνει μέχρι καὶ τοὺς ἐχθρούς μας. «Πλὴν ἀγαπᾶτε τοὺς ἐχθροὺς ὑμῶν καὶ ἀγαθοποιεῖτε καὶ δανείζετε μηδὲν ἀπελπίζοντες» τονίζει μὲ ἔμφαση καὶ καταλήγει «Γίνεσθε οὖν οἰκτίρμονες, καθὼς καὶ ὁ πατὴρ ὑμῶν οἰκτίρμων ἐστίν».

           Θέλοντας ὁ Χριστὸς νὰ συνοψίσει τὴν ἠθική Του διδασκαλία σὲ ἕνα σύντομο καὶ πρακτικὸ κανόνα εἶπε: «καὶ καθὼς θέλετε ἵνα ποιῶσι ὑμῖν οἱ ἄνθρωποι, καὶ ὑμεῖς ποιεῖτε αὐτοῖς ὁμοίως». Ἡ κοινὴ χριστιανικὴ συνείδηση ἐκτιμώντας τὴν συντομία καὶ τὴν περιεκτικότητα τῆς διδασκαλίας αὐτῆς τὴν ὀνόμασε «χρυσοῦν κανόνα τῆς συμπεριφορᾶς» καὶ πράγματι εἶναι χρυσὸς κανόνας, γιατί ἀποτελεῖ τὸν πυρήνα, τὸ Α καὶ τὸ Ω τῆς ἀτομικῆς καὶ κοινωνικῆς ἁρμονίας καὶ προόδου.

       Ὁ χρυσὸς κανόνας εἶναι δίπλευρος. Ἔχει τὴν θετικὴ καὶ τὴν ἀρνητική του ὄψη. Ἀρνητικά προλαμβαίνει τὸν ἄνθρωπο ἀπὸ κάθε κακὸ καὶ ἐπιφέρει στὴν κοινωνία τὴν γαλήνη, τὴν τάξη καὶ τὴν ἁρμονία. Παίρνει σὰν μέτρο τὴν κρίση καὶ ἐκτίμηση, τὸν ἴδιο τὸν ἄνθρωπο ποὺ ἐνεργεῖ. Ὁ Κύριος, σὰν Θεὸς καὶ δημιουργός τοῦ ἀνθρώπου, κάνει μία βυθομέτρηση καὶ ἀναφέρει ἀπὸ τὰ βάθη τῆς ὑπάρξεως τοῦ ἀνθρώπου τὸν καλύτερο ἑαυτό του καὶ τὸν τοποθετεῖ «ἐνώπιος ἐνωπίῳ» μπροστά Του. Εἶναι λοιπὸν Νόμος βαθύτατα ψυχολογικός. Κάθε φορά ποὺ θὰ ἔρθεις σὲ σχέση καὶ ἐπαφὴ μὲ τὸν συνάνθρωπό σου βάλε σὰν κριτή τῶν σκέψεων, τῶν ἐπιθυμιῶν καὶ τῶν ἐνεργειῶν σου γενικά, τὸν ἴδιο τὸν ἑαυτό σου καὶ τοποθέτησέ τον στὴν θέση τοῦ συνανθρώπου σου. Τί θὰ ἤθελες, στὴν προκείμενη περίπτωση νὰ σκεφτοῦν, νὰ ἐπιθυμήσουν καὶ νὰ ἐνεργήσουν γιὰ σένα οἱ ἄλλοι;

            Τὰ πολυτιμότερα ἀγαθὰ κάθε ἀνθρώπου εἶναι ἡ ζωή, ἡ τιμὴ καὶ ἡ περιουσία. Γιὰ τὴν διασφάλιση ὅλων αὐτῶν ἀγωνίζεται ὁ κάθε ἄνθρωπος. Ἡ δὲ ὀργανωμένη κοινωνία, ἡ πολιτεία, ἔχει θεσπίσει ὄργανα τάξης, τὰ δικαστήρια, τοὺς νόμους κλ.π. γιὰ τὴν περιφρούρηση τῶν ἀγαθῶν αὐτῶν στὰ μέλη του.

        Ἐν τούτοις τὰ ἐγκλήματα καὶ κακουργήματα ἐναντίον τῶν βασικῶν αὐτῶν ἀγαθῶν του ἀνθρώπου δὲν λείπουν καὶ ἀπὸ τὴν πλέον ἀναπτυγμένη πολιτεία. Γιατί; Γιατί ὁ Νόμος εἶναι ἐξωτερικός, βίαιος, ἀναγκαστικὸς καὶ δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ τὰ προλάβει ὅλα.

             Ἐνῶ ὁ «χρυσὸς κανόνας» ποὺ εἶναι Νόμος ἐσωτερικὸς καὶ ἐνσυνείδητος, ἐὰν ἐφαρμοσθεῖ ἀπὸ ὅλα τὰ μέλη τῆς κοινωνίας, εἶναι σὲ θέση νὰ κάνει θαύματα.

              Ἐρωτᾶ λοιπὸν ὁ «χρυσὸς κανόνας»: θέλεις, ἄνθρωπε, νὰ ἐπιβουλεύονται οἱ ἄλλοι τὴν ζωὴ σου, τὴν ὑγεία σου, νὰ τὴν ἐκθέτουν σὲ κίνδυνο ἄμεσο ἢ ἔμμεσο; Θέλεις νὰ νοθεύουν τὰ τρόφιμά σου, τὰ φάρμακά σου κ.λ.π.. Θέλεις νὰ ἐπιβουλεύονται οἱ ἄλλοι τὴν τιμή σου, τὴν ἠθική σου ὑπόσταση, τὸ καλό σου ὄνομα; Νὰ περιφέρονται ἀπὸ γειτονιὰ σὲ γειτονιὰ καὶ νὰ σὲ διαβάλλουν καὶ νὰ σὲ συκοφαντοῦν; Σὲ ἀκούω νὰ ἀπαντᾶς μ’ ἕνα μεγάλο ὄχι. Ε, λοιπόν, σεβάσου καὶ σὺ καὶ περιφρούρησε μὲ ὅλες σου τὶς δυνάμεις τὰ πολύτιμα αὐτὰ ἀγαθά τοῦ συναθρώπου σου.

         Ἔχει ὅμως καὶ τὴν θετική του πλευρὰ ὁ Νόμος. Δὲν ἀρκεῖ νὰ ἐπικρατήσει ἡ τάξη καὶ ἡ δικαιοσύνη στὴν κοινωνία. Δὲν ἀρκεῖ νὰ μὴν ἀδικοῦμε τοὺς ἄλλους καὶ νὰ σεβόμαστε τὰ ἀγαθά του. Χρειάζεται ἀκόμη, καὶ αὐτὸ κυρίως, νὰ προσφέρουμε καὶ νὰ συμπαραστεκόμαστε στὶς ἀνάγκες τῶν συνανθρώπων μας. Τί θὰ ἤθελες, συνεχίζει τὶς ἐρωτήσεις ὁ Νόμος, ἀπὸ τοὺς ἄλλους ἀνθρώπους, ἐὰν βρισκόσουν σὲ δύσκολες στιγμὲς στὴν ζωή σου; Ἐὰν ὁ θάνατος καί ἡ ἀρρώστεια ἐπισκεφτόταν τὴν οἰκογένειά σου; ἐὰν ἡ φτώχεια καὶ ἡ δυστυχία σὰν ἀπρόσκλητος ἐπισκέπτης κτυποῦσε τὴν πόρτα σου;

          Ἀσφαλῶς θὰ περίμενες ἀπὸ τοὺς γνωστοὺς καὶ φίλους καὶ τοὺς συγγενεῖς σου καὶ ἀπὸ κάθε συνάνθρωπό σου γενικὰ νὰ σοῦ φανεῖ χρήσιμος, νὰ σὲ παρηγορήσει, νὰ σὲ ἐνισχύσει καὶ νὰ σὲ βοηθήσει μὲ κάθε τρόπο γιὰ νὰ ἀντιμετωπίσεις τὴν δύσκολη στιγμή. Τὸ ἴδιο κάνε κι ἐσὺ στὴν δυστυχία τοῦ ἄλλου.

            Μὲ τὴν ἐπικράτηση τοῦ «χρυσοῦ κανόνα» ἀρνητικὰ μὲν θὰ ἐξαφανιζόταν τὸ κακὸ ἀπὸ τὶς κοινωνίες τῶν ἀνθρώπων, θετικὰ δὲ θὰ ἐπικρατοῦσε τὸ καλὸ καὶ ἡ θεληματικὴ προσφορὰ τῆς ἀγάπης, ὁπότε θὰ ἐπικρατοῦσε ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐπὶ τῆς γῆς. Εὐχὴ ὁλόψυχη, αὐτῆς τῆς Βασιλείας κληρονόμοι νὰ γίνουμε ὅλοι. 

Αμήν.