ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟΝ ΤΟΥ ΙΕΡΟΥ ΕΥΧΕΛΑΙΟΥ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ ΜΑΣ.

Το Μυστήριον του Ιερού Ευχελαίου.

      Τό Ευχέλαιο είναι ένα από τά επτά μυστήρια τής Εκκλησίας μας, τό οποίο τελείται στό Ναό η στό σπίτι γιά τήν ίαση σωματικών καί ψυχικών ασθενειών. 

                                               Η σύσταση τού Μυστηρίου

     Η σύσταση τού ευχελαίου, όπως καί τών υπόλοιπων μυστηρίων, ανάγεται στήν Καινή  Διαθήκη καί μάλιστα τήν Καθολική Επιστολή Ιακώβου «Ἀσθενεῖ τις ἐν ὑμῖν; προσκαλεσάσθω τούς πρεσβυτέρους τῆς ἐκκλησίας, καί προσευξάσθωσαν ἐπ’ αὐτόν ἀλείψαντες αὐτόν ἐλαίῳ ἐν τῶ ὀνόματι τοῦ Κυρίου· καί ἡ εὐχή τῆς πίστεως σώσει τόν κάμνοντα, καί ἐγερεῖ αὐτόν ὁ Κύριος· κἄν ἁμαρτίας ᾖ πεποιηκώς,ἀφεθήσεται αὐτῷ»(Ἰακ.ε΄,14-15).              

     Προτύπωση αὐτοῦ τοῦ μυστηρίου ἀποτελεῖ ἡ ἐνέργεια τῶν Ἀποστόλων κατά τήν πρώτη ἀποστολή τους ἀπό τόν Κύριο, κατά τήν ὁποία ἄλειφαν μέ λάδι πολλούς ἀρρώστους καί τούς θεράπευαν (Μάρκ. στ΄ 13). Στά ἀρχαῖα λειτουργικά βιβλία βρίσκουμε εἰδικές εὐχές ἁγιασμοῦ ἐλαίου, ὥστε νά ἀποκτήσει δύναμη ἰαματική. Σύν τῶ χρόνῳ οἱ εὐχές αὐτές ἐξελίχθηκαν σέ πλήρη, ἐκτενέστατη μάλιστα, ἀκολουθία γιά χάρη τῶν ἀσθενῶν, ἡ ὁποία πλουτίστηκε μέ ἁγιογραφικά ἀναγνώσματα καί συνδέθηκε μέ τή Θεία Λειτουργία. Σήμερα ὅμως, ὅπως εἶναι γνωστό, τό Εὐχέλαιο τελεῖται αὐτοτελῶς χωρίς Θεία Λειτουργία, ὅπως τό Βάπτισμα καί ὁ Γάμος.

     Τελετουργοί τού φιλανθρώπου τούτου μυστηρίου είναι οι πρεσβύτεροί της Εκκλησίας, προσκαλούμενοι γιά τόν σκοπό αυτό στήν οικία τού αρρώστου χριστιανού. Πλησίον τού ασθενούς προσεύχονται θερμά οι ιερείς μας και επικαλούνται τή χάρη τού Παναγίου Πνεύματος γιά νά ευλογηθεί τό λάδι πού παρατίθεται. Καί στή συνέχεια αλείφουν τόν άρρωστο χριστιανό μέ τό ευλογημένο πλέον έλαιο. Η επάλειψη μέ τό ευλογημένο έλαιο, σώζει τόν άρρωστο.

                                    Η τέλεση τού Μυστηρίου
     Για την τέλεση του Ευχελαίου, κατά το αρχαίο τυπικό απαιτείτε η παρουσία  επτά ιερέων, όμως για πρακτικούς και μόνο λόγους επικράτησε, όταν τελείτε το Μυστήριο στις οικίες να γίνεται από έναν και μόνο ιερέα, που είναι και το πιο σύνηθες πια. 
    Η ακολουθία τού ευχελαίου τελείται «εις ίασιν ψυχής τε καί σώματος» στους ναούς όλης της Ορθοδοξίας σύμφωνα με το Τυπικό της Εκκλησίας μας την Μεγάλη Τετάρτη.

     Στον δικό μας όμως ναό, των Αγίων Θεοπατόρων Ιωακείμ και Άννης, στους Ανθόκηπους της Νέας Ευκαρπίας, πέρα ἀπό τήν καθορισμένη αὐτή ἡμέρα, να τελεῖτε τό Ἱερό Εὐχέλαιο ἄλλες δύο φορές τό χρόνο, μία κατά τήν περίοδο τῆς Σαρακοστῆς τῶν Χριστουγέννων καί ακόμα μία, όπου και προσκαλούμε τον Αρχιερέα μας, μα και πολλούς ακόμα ιερείς για να τελέσουν το Αρχιερατικό Ευχέλαιο της Ενορίας μας, κατά τήν περίοδο τῆς Μεγάλης και Αγίας Τεσσαρακοστῆς, δηλαδή τρεῖς φορές τό χρόνο.

       Φέτος η ημερομηνία τέλεσης του Αρχιερατικού Ευχελαίου στον ναό μας, θα είναι η 1η Απριλίου, ημέρα Τρίτη και ώρα 7η απογευματινή. Ἡ συμμετοχή τῶν πιστῶν σε αυτό εἶναι πάντοτε πολύ μεγάλη. Αὐτό σημαίνει ὅτι τό Μυστήριο αὐτό εἶναι λαοφιλέστατο και βαθιά ριζωμένο στίς ψυχές τῶν πιστῶν.

Το Αρχιερατικό μας ευχέλαιο το 2013.
Τον Σεβασμιώτατο εκπροσώπησε ο Πρωτοσύγκελος της
 Μητροπόλεως μας, π.Διονύσιος Πατσάνης.

      Γι’ αὐτό καί πολλοί πιστοί τελοῦν τό Ιερό Εὐχέλαιο καί στά σπίτια τους, ὅταν ὑπάρχει ἀνάγκη, ιδιαίτερα δε εδώ στην Ενορία μας, που θεωρείτε πια παράδοσις κατόπιν προσκλήσεως του ιερέως καθ΄ όλη την διάρκεια του έτους και  παρουσία όλων των μελών της οικογενείας, να τελείτε το Μυστήριο αυτό.

     Τό Ευχέλαιο δέν έχει κάποια μαγική επενέργεια στήν πνευματική μας ζωή, αλλά είναι μιά άρρηκτη αλυσίδα μαζί μέ τά άλλα Μυστήρια στά οποία θά πρέπει νά συμμετέχουμε, π.χ. Εξομολόγηση, Θεία Κοινωνία.

     Σύμφωνα μέ τή διδασκαλία τής Εκκλησίας μας, η σωματική ασθένεια θεωρείται ως ο πικρός καρπός τής αμαρτίας. Οποιαδήποτε ασθένεια, ως διαταραχή τής αρμονικής λειτουργίας τού σώματος, οφείλεται σέ πνευματικά αίτια καί κυρίως στή διαταραχή τών σχέσεων τού ανθρώπου μέ τόν Θεό. Στά ιερά κείμενα δέν παρουσιάζεται μόνο η στενή σύνδεση τής ασθένειας μέ τήν αμαρτία αλλά συγχρόνως υποδεικνύεται καί ο τρόπος τής θεραπείας, που είναι η ειλικρινής μετάνοια καί η επιστροφή στόν Θεό.
                           Τά ορατά στοιχεία τού Ευχελαίου
Γιά τό Ευχέλαιο απαραιτήτως χρειάζονται τά παρακάτω:
α) ένα κανδήλι μέ λάδι ελιάς καί μέσα λίγο κόκκινο κρασί.
β) θυμιατό αναμμένο με θυμίαμα.
γ) εικόνα τού Χριστού η τής Παναγίας η οποιουδήποτε Αγίου έχουμε ευλάβεια.
δ) ένα σκεύος μέ αλεύρι, το οποίο έπειτα νά ζυμωθεί καί νά γίνει πρόσφορο για τον ναό.
ε) επτά κεράκια, όσες οι ευχές, τα Ευαγγέλια και οι Απόστολοι που ακούγονται στο Μυστήριο.

στ) χαρτί με τά ονόματα « υπέρ υγείας» τών επιτελούντων τό Ιερό Ευχέλαιο.
ζ) μία θρυαλλίδα (μπατονέτα) γιά τή χρίση τού αγίου ελαίου.

     Στό τέλος τής ακολουθίας και μετά τίς ευχές τών ιερέων, το λάδι, δέν είναι πιά κοινό λάδι, όπως καί στή βάπτιση τό νερό τής κολυμβήθρας, μετά τίς ευχές τού λειτουργού, δέν είναι πιά κοινό νερό.

    Χρίονται σταυροειδώς από τον ιερέα όλοι οι παραβρισκόμενοι, στό μέτωπο, στό σαγόνι, στις δύο παρειές καί στά χέρια μέσα στήν παλάμη καί στό εξωτερικό τους μέρος. Μ' αυτή τήν χρίση, ζητούμε από τόν Κύριο νά θεραπεύσει τό πνεύμα, τίς σκέψεις καί ολόκληρο τόν εσωτερικό μας κόσμο. Ακόμη, νά δίνει δύναμη σ' εκείνα τά μέλη τού σώματος μέ τά οποία κάνουμε τίς περισσότερες πράξεις: (π.χ.τά χέρια είναι τά μέλη πού εκτελούν τίς εντολές τού μυαλού μας).
     Τό αγιασμένο έλαιο επ΄ουδενί δέν πετιέται!!! Πρέπει να φυλάσσεται στο εικονοστάσι του σπιτιού μας και χριζόμαστε σε τακτά χρονικά διαστήματα, ή πρέπει νά καίγεται στό κανδήλι μέχρι τέλους. Μετά τήν πλήρη καύση, η καντηλήθρα καί όσα χρησιμοποιηθούν γιά τό καθάρισμα τού έσωθεν περιεχομένου, καίγονται σέ ασφαλή τόπο ή τα πηγαίνουμε στην εκκλησία μας για να τοποθετηθούν από τον ιερέα στο χωνευτήρι του ναού. 

                         Παρεξηγημένες εκδοχές τού Μυστηρίου
1. Πρώτα απ’όλα, ορισμένοι θεωρούν ότι μέ τήν συγχωρητική ευχή τού ευχελαίου αναπληρώνουν τήν εξομολόγηση, πού δέν κάνουν γιά διάφορους λόγους. Η συγχωρητική ευχή τού ευχελαίου δέν καταργεί τήν εξομολόγηση. Η συγχώρηση τών αμαρτιών, πού παρέχεται στό μυστήριο τού ευχελαίου, δέν αναφέρεται στά αμαρτήματα πού γνωρίζουμε καί δέν εξομολογούμαστε, αλλά σέ όσα μικρά ξεχάσαμε ή αγνοούμε. Διότι κανένα μυστήριο τής Εκκλησίας δέν αναιρεί τό άλλο, αλλά τό ένα συμπληρώνει τό άλλο μέσα στό μεγάλο «μυστήριο» τής Εκκλησίας.
2. Μία άλλη παρεξήγηση συμβαίνει μέ τό αλεύρι, πού χρησιμοποιείται γιά τή στήριξη τών κεριών. Ορισμένοι πιστοί δέν αρκούνται στή χρίση μέ τό αγιασμένο έλαιο, αλλά ζητούν καί αλεύρι γιά διάφορες χρήσεις: νά τό βάλουν κάτω από τό μαξιλάρι τού παιδιού τους «γιά νά δείξει ο Θεός τό τυχερό τους», ή «γιά νά φύγει τό κακό από τό σπίτι», ή γιά νά τό αραιώσουν μέ νερό καί νά τό πιεί ο ασθενής. Επειδή τά παραπάνω εγγίζουν τή δεισιδαιμονία, πρέπει νά τονίσουμε ότι τό μυστήριο ονομάζεται ευχέλαιο καί όχι «ευχάλευρο».Εκείνο πού αγιάζεται είναι τό λάδι καί όχι τό αλεύρι.
3. Υπάρχει καί μία άλλη παρεξήγηση, πού συνιστά σύγχυση τού σκοπού τού ευχελαίου. Πολλοί ζητούν ευχέλαιο γιά νά εγκαινιάσουν τό καινούργιο τους σπίτι ή τό κατάστημα. Γιά τά σπίτια, τά καταστήματα, τά οχήματα καί όλα τά υπόλοιπα υπάρχουν οι αντίστοιχες αγιαστικές πράξεις. Ακόμη, δέν είναι καί λίγοι εκείνοι πού ζητούν από τόν ιερέα νά τελέσει αγιασμό καί ευχέλαιο μαζί, πράγμα πού δείχνει σύγχυση καί παρεξήγηση. Λές καί χρειάζεται περισσότερες από μία αγιαστικές πράξεις γιά νά ζητήσουμε τή χάρη τού Θεού.
4. Μία άλλη παρεξήγηση συνδέεται μέ τήν αντίληψη ότι τό ευχέλαιο αφορά τούς ετοιμοθάνατους καί όσους γενικά βρίσκονται στήν τελική φάση τής ασθενείας τους. Παρατηρείται άλλοτε μία αποφυγή τελέσεως τού ευχελαίου από τό φόβο μήπως προκληθεί η επισπευσθεί ο θάνατος τού ασθενή. Ο φόβος αυτός, όμως, είναι αδικαιολόγητος. Οι συγγενείς φοβούνται νά τό πούν στόν ασθενή. Ο ασθενής φοβάται νά τό ζητήσει. Τό ευχέλαιο είναι γιά τήν υγεία καί τή ζωή. Γιά υγεία καί ζωή μιλούν όλες οι αιτήσεις καί οι ευχές τού μυστηρίου.
      Τέλος, είναι δυνατό νά διατυπωθεί καί μία ένσταση: γιατί δέν θεραπεύει πάντοτε; τό μυστήριο τού Ευχελαίου δέν συστάθηκε γιά νά καταργεί κάθε ασθένεια, τόν θάνατο καί τήν ιατρική επιστήμη. Πολλές φορές φέρνει έμμεση θεραπεία. Άλλωστε, η θεραπεία εξαρτάται από τήν πίστη τού ανθρώπου. Η ίδια χάρη παρέχεται σέ όλους: όλοι όμως δέν θεραπεύονται. Η θεραπεία μπορεί νά μήν είναι πάντοτε γιά τό ευρύτερο συμφέρον τού ανθρώπου. Παραμένει γιά νά παιδαγωγήσει ίσως τόν ασθενή καί νά τόν οδηγήσει μέ βεβαιότητα στήν εν Χριστώ σωτηρία, όποτε καί πάλι επιτυγχάνεται ο απώτερος σκοπός τού μυστηρίου.

« Χρίονται οι δούλοι του Θεού,  εις ίασιν ψυχής τε και σώματος»