Είδησις:
Την Τετάρτην και την Παρασκευήν της παρούσης εβδομάδος, ή τις και "προφωνήσιμος" καλείται, "και δια κρέατος ακινδύνως καταλύομεν"
(Θεόδωρος Βαλσαμών, Πατριάρχης Αντιοχείας & νομικός Εκκλησιαστικού Δικαίου)

"...ο εις Φαρισαίος
και ο έτερος Τελώνης..."
Οἱ δύο ἄνθρωποι ποὺ ἀνέβηκαν στὸ ἱερὸ γιὰ νὰ προσευχηθοῦν, σύμφωνα μὲ τήν εὐαγγελικὴ ἀφήγηση, ξεκίνησαν ὁ καθένας ἀπὸ μιὰ διαφορετικὴ αἰτία. Καὶ αὐτὸ γίνεται ἀντιληπτὸ ἀπὸ τὴν πρώτη κιόλας στιγμή. Ὁ μὲν Φαρισαῖος πῆγε στὸ Ναό, διότι ἦταν δημόσιος τόπος λατρείας, πιὸ δημόσιος ἀπὸ τὶς γωνιὲς καὶ τοὺς δρόμους τῆς πόλης. Ἐκεῖ θὰ τὸν ἔβλεπαν περισσότεροι ἄνθρωποι, θὰ ἐπικροτοῦσαν τὴν εὐλάβεια του καὶ ἔτσι θὰ ἱκανοποιοῦνταν ὁ ἐγωισμὸς του. Ὁ δὲ Τελώνης πῆγε στὸ Ἱερὸ, ὄχι μόνο διότι ἦταν τόπος καθορισμένος γιὰ κοινὴ λατρεία, σὰν οἶκος προσευχῆς, ἀλλά καὶ γιὰ ἕνα ἀκόμη σοβαρὸ λόγο: ἤθελε νὰ βρῆ παρηγοριὰ καὶ ἀνακούφιση στὴ συνείδησή του, ἡ ὁποῖα τὸν βασάνιζε ἀκριβῶς ἐπειδὴ αἰσθανόταν ὅτι ἦταν ἁμαρτωλός.
Ἡ προσευχὴ τὴν ὁποῖα κάνουν καὶ οἱ δύο πρὸς τὸν Θεὸ, εἶναι ἡ νοερὰ, ἡ ἀτομικὴ προσευχή. Ὅμως αὐτὸ ποὺ κάνει ὁ Φαρισαῖος δὲν εἶναι κἂν προσευχή, ἀλλὰ εἶναι ἐπίδειξη τῶν προσόντων ποὺ πίστευε ὅτι εἶχε: «οὐκ εἰμι ὥσπερ οἱ λοιποὶ τῶν ἀνθρώπων». Δηλαδὴ, οὔτε λίγο οὔτε πολὺ, ἦταν σὰν νὰ ἀνάγκαζε τὸν Θεὸ νὰ τὸν ἀνταμείψει γιὰ τὶς ἀρετές του. «Νηστεύω δύο φόρες τήν ἑβδομάδα καὶ δίνω στὸ Ναὸ τό δέκατο ἀπὸ τά εἰσοδήματα μου», συνεχίζει να βροντοφωνάζει μέσα στον ναό για να τον ακούσουν, απαριθμώντας τις αρετές που νόμιζε ότι κατείχε. Ὁ Τελώνης ἀντίθετα, συντετριμμένος ἀπὸ τὴν ἁμαρτία, φωνάζει μέσα ἀπὸ τὰ βάθη τῆς καρδιᾶς του: «Θεέ μου, συγχώρεσε με τόν ἁμαρτωλό».
Ὁ Φαρισαῖος τῆς παραβολῆς δὲν μποροῦσε νὰ δεῖ τὸ κακὸ ποὺ τοῦ συνέβαινε. Ὁ ἐγωϊσμὸς τύφλωσε τά μάτια τῆς ψυχῆς του καὶ δὲν ἔβλεπε τόν δρόμο ποὺ θὰ τόν ὁδηγοῦσε στὴ σωτηρία του. Ἀντίθετα ὁ Τελώνης, μὲ τήν ταπείνωση καὶ μὲ τήν συναίσθηση ὅτι εἶναι ἁμαρτωλὸς, σώθηκε. Ἡ στάση αὐτὴ μᾶς διδάσκει πὼς πρέπει νὰ ἀγωνιζόμαστε τόν πνευματικὸ μας ἀγῶνα μὲ ταπεινοφροσύνη, ἐπειδὴ αὐτή εἶναι ποὺ τελειοποιεῖ τούς ἀνθρώπους καὶ ἀνακηρύσσει τοὺς ἁγίους. Ὁ ἱερὸς Αὐγουστῖνος τήν ὀνομάζει «μείζονα τῶν ἀρετῶν» καὶ σὲ ἕνα του βιβλίο γράφει: «Ἂν μὲ ρωτήσεις τὶ εἶναι πρῶτο στὸ χριστιανισμὸ θὰ ἀπαντήσω: Ἡ ταπεινοφροσύνη. Τὶ δεύτερο; Ἡ ταπεινοφροσύνη. Τὶ τρίτο; Ἡ ταπεινοφροσύνη, διότι χωρὶς αὐτὴν καὶ ἡ πιὸ μεγάλη ἀρετὴ καταντᾶ κακία».
Ἀνέβηκαν καὶ οἱ δύο στὸ ἱερὸ γιὰ νὰ προσευχηθοῦν. Ὁ Φαρισαῖος δὲν κατάφερε νὰ ἐπικοινωνήσει μὲ τὸν Θεό, διότι ἡ ἀλαζονεία του δὲν τὸν ἄφηνε νὰ προσευχηθῆ μέ εἰλικρίνεια. Ὅμως ὁ Τελώνης, μὲ τὴν ψυχικὴ του συντριβὴ, κατάφερε ὥστε ἡ προσευχή του νὰ φθάσει στὸ θρόνο τοῦ Κυρίου καὶ νὰ φύγει ἀπό τόν Ναὸ γιὰ τὸ σπίτι του «δικαιωμένος». Γι” αὐτὸ καὶ ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς μᾶς λέει πὼς ἡ εἰλικρινὴς προσευχὴ «ἀνεβάζει τὸν ἄνθρωπο ἀπὸ τὴ γῆ στὸν οὐρανὸ καὶ ἀφοῦ ξεπεράσει ἀκόμη καὶ κάθε τὶ τὸ ἐπουράνιο, κάθε θεωρητικὴ σκέψη περὶ Θεοῦ, τὸν φέρνει μπροστὰ σ’ αὐτὸν τὸν ἴδιο τὸν Θεὸ ποὺ εἶναι πάνω ἀπ” ὅλα». Εἶναι δηλαδὴ ἡ προσευχή ἀνέβασμα, συνάντησις μὲ τὸν Θεὸ καὶ παράστασις μπροστὰ Του.
Τὸ Εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα λοιπόν αγαπημένοι φίλοι μας διαδικτυακοί και μή, που θα ακούσουμε αύριο την Κυριακή της 17ης Φεβρουαρίου του 2019, μᾶς δείχνει τὸν δρόμο τῆς νίκης γιὰ τὰ πάθη μας ποὺ προέρχονται ἀπὸ τήν ὑπερηφάνεια. Ἡ δὲ Ἐκκλησία, σὰν καλὴ παιδαγωγός, τώρα ποὺ ἀρχίζει τό Τριώδιο, μὲ στοργὴ καὶ ἀγάπη μᾶς ὁδηγεῖ γιὰ νὰ φθάσουμε στὶς ἅγιες ἡμέρες τοῦ Πάσχα πνευματικὰ καθαροὶ καὶ ἕτοιμοι ὥστε νὰ δεχθοῦμε τὸν ἀναστημένο Κύριο. Νὰ μὴν ξεχνᾶμε ποτέ ὅτι ἔχουμε νὰ ἀντιμετωπίσουμε ἕναν ὕπουλο ἐχθρὸ, τὴν ἁμαρτία, καὶ πρέπει σιγὰ – σιγὰ νὰ ἐνισχυθοῦμε μὲ ἐκεῖνα τά πνευματικὰ ἐφόδια ποὺ θὰ μᾶς βοηθήσουν νὰ τὴν ἀντιμετωπίσουμε προτοῦ αὐτὴ μᾶς καταβάλει καὶ μᾶς νικήσει.
Ἀγαπητοὶ μας αναγνώστες, ἕνα ἰδιόμελο τοῦ Τριωδίου τοῦ ἑσπερινοῦ μᾶς λέει χαρακτηριστικὰ: «Μὴ προσευξώμεθα φαρισαϊκῶς ἀδελφοί. Ὁ γὰρ ὑψῶν ἑαυτὸν ταπεινωθήσεται, ταπεινωθῶμεν ἐναντίον τοῦ Θεοῦ, τελωνικῶς διὰ νηστείας κράζοντες, "Ἱλάσθητι ἡμῖν τοῖς ἁμαρτωλοῖς’"». Μὲ τὴν προσευχὴ καὶ τὴν ταπείνωση οἱ ἥρωες τῆς Ἐκκλησίας μας, οἱ Ἅγιοι, κερδίσαν τὸν Παράδεισο. Γι” αὐτὸ κι ἐμεῖς ἂς προσευχόμαστε σωστὰ καὶ ἄς μὴν ξεχνᾶμε ποτὲ ὅτι αὐτὸς ποὺ ὑψώνει τὸν ἑαυτό του ταπεινώνεται. Ἂς ταπεινωθοῦμε μπροστὰ στὸν Θεό μὲ εἰλικρίνεια καὶ πίστη, ἂς νηστέψουμε ὅπως πρέπει καὶ μέ κατάνυξη νὰ παρακαλέσουμε ὥστε «ὁ Θεὸς νὰ μᾶς ἐλεήση τοὺς ἁμαρτωλοὺς» καὶ ἔτσι δικαιωμένοι ἀπὸ Αὐτὸν νὰ κληρονομήσουμε τὴν Οὐράνια Βασιλεία Του.
Φέτος όμως, την ίδια Κυριακή της 17ης Φεβρουαρίου 2019, Κυριακή του Τελώνου και του Φαρισαίου, στο Συναξάρι της Εκκλησίας μας αναφέρεται και ένας Άγιος, Μεγαλομάρτυς αποκαλείται από τον Συναξαριστή, ο Θόδωρος ο Τήρων, ένας γενναίος αξιωματικός που κατετάγη στο τάγμα των Τηρώνων, εξού και το προσωνύμιο του, ενώ όταν κλήθηκε να προσκυνήσει τα είδωλα από τον αδίστακτο και αιμοβόρο Διοικητή του, τον Βρίγκα, επί εποχής των αυτοκρατόρων Μαξιμιανού (286 - 305 μ.Χ.), Γαλερίου (305 - 311 μ.Χ.) και Μαξιμίνου (305 - 312 μ.Χ.) και των διωγμών που είχαν εξαπολύσει στους χριστιανούς, αυτός ομολόγησε χωρίς δεύτερη σκέψη την πίστη του και εν τέλει πυρπολήθηκε μέσα σε μια πυρακτωμένη κάμινο και έτσι με μαρτυρικό τρόπο παρέδωσε το πνεύμα του στον Θεό του, για να αξιωθεί όμως αργότερα από τον ιδρυτή της Εκκλησίας του Υιού Του και Χριστού μας, να φορέσει επάξια το φωτοστέφανο της Αγιοσύνης. Εμείς όμως τον Άγιο Θεόδωρο τον γνωρίζουμε καλύτερα και τον εορτάζουμε μάλιστα μαζί με τον άλλο Άγιο Θεόδωρο, τον Στρατηλάτη, σε μια κοινή εορτή που καθιερώθηκε από τον ίδιο τον λαό του Θεού,
(κάντε κλικ και δείτε την παλαιότερη ανάρτηση μας σχετική με το θαύμα αυτό που έκανε ο Άγιος Θεόδωρος, αλλά και περισσότερα στοιχεία για τον βίο του), εξ' ού και η συνήθεια μας κατά την οποία κάνουμε κόλλυβα, τα ευλογεί ο ιερέας, και τα προσφέρουμε στο εκκλησίασμα νομίζοντας πως είναι για τους κεκοιμημένους αδελφούς και οικείους μας, ενώ κανονικά είναι το κόλλυβο του Αγίου Θεοδώρου για τους ζωντανούς, για αυτό και ο ιερέας θα πρέπει πρώτα να διαβάσει το κόλλυβο του Αγίου ή κατά παράδοση, των Αγίων Θεοδώρων, και κατόπιν τα κόλλυβα που φέρνουν οι πιστοί για τους κεκοιμημένους. Επίσης κατά παράδοση και πάλι που χάνεται μέσα στους αιώνες της χριστιανικής πίστης μας και της Ορθοδοξίας, οι φέροντες το ένδοξο όνομα τους, επίσης εορτάζουν το ίδιο Σάββατο αυτό, το α΄ Σάββατο των Νηστειών όπως λέγεται. Ας είναι...
Τον Τελώνη να έχουμε ως υπόδειγμα, αγαπητοί μας αναγνώστες, τον Άγιο Θεόδωρο τον Τήρωνα που εορτάζει αυτήν την Κυριακή αλλά και τον Άγιο Θεόδωρο τον Στρατηλάτη να προσπαθούμε να μοιάσουμε και στην συμπεριφορά τους να γίνουμε μιμητές. Με την συντριβή, την σιωπή, την ταπείνωση και την μετάνοια του Τελώνη, να αδράξουμε την ευκαιρία της όμορφης αυτής εκκλησιαστικής περιόδου, του παρεξηγημένου Τριωδίου, και να την ζήσουμε με θέα την Ανάσταση. Όσο για τον φαφλατά και ανίδεο επιδειξία Φαρισαίο, που νομίζει πως προσεύχεται, που κορδώνεται και απαριθμεί βροντόφωνα τις αρετές του μπροστά μας για να τον ακούσουμε, ευχαριστώντας κανέναν άλλο παρά μόνο το εγώ του, αυτόν παραμερίστε τον, απομονώστε τον, ξεχάστε τον. Είναι ανάξιος λόγου και άνευ σημασίας. Ο Τελώνης είναι το ζητούμενο για κάθε χριστιανό.
*παρακάτω συνεχίζεται το άρθρο του π. Χρυσοστόμου Τελίδη με θέμα το Τριώδιο και τις παρανοήσεις των αποκριών και του καρναβαλιού σε σχέση με τον Χριστιανισμό...
"Το καρναβάλι
και ο Χριστιανισμός"
Όμως στην αρχή του άρθρου μας, αναφερθήκαμε και στην εκκλησιαστική περίοδο που εισερχόμαστε φέτος από την Κυριακή της 17ης Φεβρουαρίου 2019, το λεγόμενο Τριώδιο, που περιέχει τέσσερις Κυριακές, του Τελώνου και του Φαρισαίου, την Κυριακή του Ασώτου, της Απόκρεω και την Κυριακή της Τυρινής, της οποίας προηγείται το Ψυχοσάββατο, για να έρθει κατόπιν η Καθαρά Δευτέρα και να εισέλθουμε αμέσως μετά στην Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή ή στην Σαρακοστή, όπως τόσο χαριτωμένα αποκαλεί ο λαός του Θεού τις σαράντα περίπου ημέρες πριν την Ανάσταση του Κυρίου μας. Αυτή η περίοδος εμπεριέχει και μια ιδιάζουσα νηστεία, με την 1η εβδομάδα να έχουμε κατάλυση σε όλα, ακόμα και την Τετάρτη και την Παρασκευή, η 2η εβδομάδα να κυλά κανονικά όπως πάντα, με νηστεία την Τετάρτη και την Παρασκευή, όμως να εμπεριέχει την Τσικνοπέμπτη για να καθαρίσουμε τα σπιτικά μας από όλα τα κρεατικά και στην 3η εβδομάδα να γίνεται κατάλυσις μόνο τυριού, ψαριών, γαλακτοκομικών και αυγών, για να φθάσουμε στην Καθαρά Δευτέρα, όπου είναι μια μέρα απόλυτης νηστείας και ξηροφαγίας, ως η 1η ημέρα της Σαρακοστής.
σύμφωνα με την ελληνική γλώσσα, ή Carnaval κατά την λατινική διάλεκτο, σημαίνει αποχή από το κρέας, μα για κάποιους, ίσως τους περισσοτέρους από εμάς, όταν ακούμε αυτές τις λέξεις το μυαλό μας να πηγαίνει αλλού, ίσως στην Πάτρα και σε αυτούς με περισσότερη φαντασία στην Βραζιλία, σημαίνει να κρυφτούμε πίσω από μια μάσκα και να γίνουμε υλιστές και καταναλωτές των προϊόντων που μας διαφημίζουν. Αυτό όμως αδελφοί, δεν ισχύει. Δεν έπρεπε να ισχύει ούτε στο παρελθόν μας και επ’ ουδενί, δεν πρέπει να ισχύει και για το μέλλον, τόσο το δικό μας, αλλά και για αυτό των παιδιών μας, ενώ πρέπει να εξαλειφθεί τελείως από την ελληνική λαϊκή παράδοση ή τουλάχιστον να μην μπλέκεται με την εκκλησιαστική παράδοση, αλλά να παραμείνει στις μέρες μας ως κατάλοιπο της διονυσιακής λατρείας της αρχαίας ενδόξου ελληνικής ιστορίας.
Τριώδιο για τον χριστιανό είναι η περίοδος της προετοιμασίας του για μια σημαντική αποστολή, τον εξαγνισμό του και τον καθαρισμό του από κάθε τι μιαρό που τον βαραίνει, έτσι ώστε να φθάσει στο Θείο Πάθος, στην Σταύρωση και στην Ανάσταση του Κυρίου, αγνός και δυνατός, αντάξιος της Θυσίας που διεπράχθη για την σωτηρία του.
Σας παρακαλώ πολύ, γονείς, αυτά να μεταφέρεται στα παιδιά σας,
στα σπίτια σας, δάσκαλοι και κατηχητές, αυτά να μαθαίνουν οι μαθητές σας στα σχολειά τους, ιερείς και αρχιερείς, σας παρακαλώ στις εκκλησιές σας με αυτά να μάθουν οι ενορίτες και το ποίμνιο σας να πορεύονται στην ζωή τους και όλα τα άλλα, άρματα, παρελάσεις, βραζιλιάνες χορεύτριες, καινούργια και περίεργα ξενόφερτα έθιμα που δεν συνάδουν με την ελληνορθόδοξη παράδοση, τα οποία τελευταία με το ζόρι προσπαθούν να περάσουν στην ζωή μας και που μπορεί να φαντάζουν για όλους εμάς ειδυλλιακά και κραυγαλέα, μπορεί να μας φαντάζουν ακόμα και χαριτωμένα, αυτά να τα αφαιρέσουμε σιγά-σιγά από την καθημερινότητα της περιόδου του Τριωδίου και να προσθέσουμε την «πραγματικότητα» του Χριστού μας, την ομορφιά και την ζεστασιά της Εκκλησίας Του.
Καλό Τριώδιο σε όλους σας!!!
Αρχιμανδρίτης Χρυσόστομος Τελίδης

*παρακάτω, με ένα κλικ στο "Διαβάστε περισσότερα..." θα βρείτε το ευαγγελικό ανάγνωσμα της Κυριακής του Τελώνου και του Φαρισαίου σε πρωτότυπο κείμενο και σε νεοελληνική απόδοση...
Κυριακή 17ης Φεβρουαρίου 2019
Το Ευαγγέλιο της Κυριακής
του Τελώνου και του Φαρισαίου
(κατά Λουκάν Ευαγγέλιο Κεφ. 18, χωρία 10 έως 14)
(κατά Λουκάν Ευαγγέλιο Κεφ. 18, χωρία 10 έως 14)
*Πρωτότυπο κείμενο:
***************
*Απόδοση στην νεοελληνική:
***************





Δεν υπάρχουν σχόλια
Δημοσίευση σχολίου