"Ο στύλος της Ορθοδοξίας"
Άλλο ένα άρθρο του πρωτοπρεσβύτερου π. Γεωργίου Παπαβαρνάβα φιλοξενούμε στην ιστοσελίδα του ναού μας, αυτήν την φορά αφιερωμένο σε έναν από τους μεγαλύτερους Αγίους της Ορθοδοξίας μας, τον Πατριάρχη Αλεξανδρείας Άθανάσιο, Μέγα τον αναφέρει το Συναξάριο της Εκκλησίας μας, που σε νεαρή ηλικία, διάκονος ακόμα κατατρόπωσε τον Άρειο και την διδασκαλία του, εκπροσωπώντας το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας στην Α' Οικουμενική Σύνοδο και καταγράφοντας μαζί με τους υπόλοιπους εκπροσώπους των άλλων Πατριαρχείων, τα πρώτα επτά άρθρα του "Πιστεύω" όλης της Χριστιανοσύνης και συντάσσοντας κανόνες που έδωσαν λύση σε προβλήματα που ταλάνιζαν τους χριστιανούς εκείνης της εποχής, αλλά και που είναι τα θεμέλια της Εκκλησίας μας μέχρι και σήμερα.
Ο αγώνας του κατά των αιρέσεων.
Η αίρεση στον χώρο της Εκκλησίας είναι ό,τι μια βαριά αρρώστια στο ανθρώπινο σώμα. Ένα καρκίνωμα που αν δεν εκδιωχθεί θέτει σε κίνδυνο την πνευματική υγεία των μελών της. Γι' αυτό η Εκκλησία, το πραγματικό σώμα του Χριστού, από άγάπη και φιλανθρωπία, δια των υγειών μελών της, των αγίων, πολεμά τις αιρέσεις, όπως το ανοσοποιητικό σύστημα ένός υγιούς οργανισμού τον ιό που προκαλεί την ασθένεια. Τους αιρετικούς όμως δεν τους θεωρεί εχθρούς της, αφού άλλωστε η Εκκλησία δεν έχει εχθρούς, αλλά άρρωστα μέλη της, τα οποία αγαπά και προσπαθεί να θεραπεύση.
Ο Μέγας Αθανάσιος αγωνίστηκε όσο λίγοι για την διαφύλαξη των αληθειών της πίστεως που προσπαθούσαν να αλλοιώσουν οι αιρετικοί, οι οποίοι τον πολέμησαν με λύσσα. Με συκοφαντίες και κάθε λογής μηχονορραφίες κατάφεραν, πολλές φορές, να τον εξορίσουν και να τον απομακρύνουν από το ποίμνιό του. Αξιοσημείωτο είναι το ότι από τα σαρανταέξι χρόνια που ήταν Αρχιεπίσκοπος Αλεξανδρείας, τα δεξαέξι τα πέρασε στην εξορία. Αλλά και από εκεί δεν έπαψε να μάχεται υπέρ του ποιμνίου του και εναντίον της αιρέσεως.
Η αίρεση δημιουργεί φατρίες και σχίσματα, κομματιάζει και διαιρεί. Ο άγιος Πέτρος Αλεξανδρείας είχε την ευλογία να δη τον Χριστό, ο οποίος όμως φορούσε ένα χιτώνα ξεσχισμένο. Στην ερώτηση του αγίου, ποιός σού έσχισε τον χιτώνα, ο Χριστός απάντησε: "Άρειος ο άφρων".
Ο Άρειος υποστήριζε ότι ο Χριστός δεν είναι Θεός, αλλά κτίσμα του Θεού "δημιουργηθέν εν χρόνω" και επομένως, όπως όλα τα κτίσματα, έχει αρχή και τέλος. Αν είναι αλήθεια όμως αυτό, τότε ο Χριστός δεν μπορεί να σώση τον άνθρωπο, αφού μόνο ο Θεός έχει αυτή την δυνατότητα. Εμείς όμως γνωρίζουμε από την αγία Γραφή, αλλά και από την πείρα της Εκκλησίας, ότι ο Χριστός σαρκώθηκε για να σώση και να θεώση τον άνθρωπο.
Στην πρώτη Οικουμενική Σύνοδο, η οποία καταδίκασε τις διδασκαλίες του Αρείου, συμμετείχε, σε νεαρή ηλικία (γύρω στα 26), και ο άγιος Αθανάσιος, Διάκονος τότε, ως εκπρόσωπος του Πατριάρχη Αλεξανδρείας και με ατράνταχτα επιχειρήματα κατέδειξε την πλάνην και το ψεύδος των διδασκαλιών του Αρείου.
Αλλά και αργότερα ως Αρχιεπίσκοπος Αλεξανδρείας με δυνατό λόγο, προφορικό και γραπτό, διατύπωσε με σαφήνεια τις αλήθειες τις οποίες οι αιρετικοί διέστρεφαν. Ότι, δηλαδή, ο Χριστός δεν είναι κτίσμα, αλλά...
"ο Υιός και Λόγος του Θεού, τέλειον γέννημα του Πατρός, γέννημα δε όχι κατά θέλησιν, αλλά κατά φύσιν. Δεν προήλθε διότι το ηθέλησεν ο Πατήρ, αλλά διότι είναι μέσα είς την φύσιν του Πατρός να γεννά τον Υιόν και μέσα εις την φύσιν του Υιού να γεννάται. Τούτο ακριβώς συνιστά την διαφοράν αυτού από τα κτίσματα. Είναι εικών και ομοίωσις του Πατρός, ενώ ο άνθρωπος είναι απλώς κατ' εικόνα και καθ' ομοίωσιν, άναρχος και Αυτός, όπως ο Πατήρ".
Η Εκκλησία σε λίγους ανθρώπους έχει δώσει την προσωνυμίαν Μέγας. Μεταξύ αυτών έξέχουσα θέση κατέχει ο άγιος Αθανάσιος. Πολύ πετυχημένα είναι τα παρακάτω που έχουν γραφεί γι' αυτόν:
περιεχόμενον όσον εις την περίπτωσιν του Αθανασίου Αλεξανδρείας. Μέγας εις τον ζήλον, μέγας εις την αγάπην, μέγας εις την αγιότητα, μέγας εις την ορθοδοξίαν. Με αυτά τα προσόντα του είναι τώρα τόσον ζωντανός εις την συνείδησιν του χριστιανικού πληρώματος όσον ήτο και όταν εζούσε σωματικώς". Αλλά και ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος τον επιμνημόσυνο λόγο του στον μέγαν Αθανάσιον, αρχίζει με την χαρακτηριστική φράση, "Αθανάσιον επαινών, αρετήν επαινέσομαι".
Πράγματι υπήρξε υπόδειγμα αρετής, αφού αυτή είναι καρπός αληθινής κοινωνίας με τον ζώντα Τριαδικό Θεό.
Η μνήμη του Αγίου Αθανασίου τελείται την 18ην Ιανουαρίου, μαζί με αυτήν του Αγίου Κυρίλλου, αλλά και την 2αν Μαΐου (ημέρα της κοιμήσεώς του).
τού Πρωτ. π. Γεωργίου Παπαβαρνάβα
Τα σχόλια της ιστοσελίδας μας...
*Στις 2 Μαΐου, όπου εορτάζει την ανακομιδή των ιερών λειψάνων του. (δεν υπάρχει βέβαια καμία έγγραφη αναφορά για το γεγονός της ανακομιδής, αποδεδειγμένα μάλιστα ιστορικά αυτή είναι η ημερομηνία κοίμησης του Αγίου, το οποίο το μαθαίνουμε από τον Κώδικα των Καυσοκαλυβίων. αλλά και από τον Λαυριώτικο Κώδικα)
*Στις 18 Ιανουαρίου, όπου τιμάται μαζί με τον Άγιο Κύριλλο, χωρίς να είναι ακόμα μέχρι σήμερα γνωστό, το γιατί και πότε καθιερώθηκε αυτή η εορτή. Η Αγία Εκκλησία μας μάλλον θέλησε, όπως έκανε και στην μνήμη των Τριών Ιεραρχών, να αδελφώσει την μνήμη των άλλων δύο Μεγάλων Πατέρων αυτής και Αρχιεπισκόπων Αλεξανδρείας, του Μεγάλου Αθανασίου, πρωταγωνιστή κατά του Αρειανισμού, και του Αγίου Κυρίλλου (εορτάζει την 9η Ιουνίου), πρωταγωνιστή κατά του Νεστοριανισμού και όρισε το συνεορτασμό τους στις 18 Ιανουαρίου.
Η Λουθηρανική, η Αγγλικανική και η Καθολική εκκλησία πάντως τιμούν την μνήμη του στις 2 Μαΐου.