Αναρτήθηκε από
" Η Α ρ τ ο κ λ α σ ί α "
*άρθρον Αρχιμανδρίτου Χρυσοστόμου Τελίδη...
«Πλούσιοι επτώχευσαν και επείνασαν. οι δε εκζητούντες τον Κύριον, ουκ ελαττωθήσονται παντός αγαθού».
 |
| Το θαύμα από τον Ιησού Χριστό, του πολλαπλασιασμού των πέντε άρτων στην έρημο. |
(...και μάλιστα λίγες ημέρες μετά από τις Μικρές Πανηγύρεις των δυο Παρεκκλησίων της Ενορίας μας, των Αγίων Θοεπατόρων Ιωακείμ και Άννης, των Ανθοήπων της Νέας Ευκαρπίας, το ένα του τοπικού μας Αγίου Παχωμίου του Ευκαρπιώτη και το άλλο του Αγίου Χριστοφόρου Του προστάτη των οδηγών, οπότε και Αρτοκλασίες θα τους προσφέρουμε στην γιορτή τους, αλλά και την άλλη μεγάλη εορτή των Θεοστέπτων Βασιλέων Κωνσταντίνου και Ελένης, που μάλιστα εδώ στην γειτονιά μας, και συγκεκριμένα στην επάνω Νέα Ευκαρπία, εδώ στην Δυτική Θεσσαλονίκη, τελέσαμε στις 20 & 21 Μαΐου 2025 και πάλι υπαίθρια Πανήγυρη στο όμορφο Παρεκκλήσι τους και στην ομώνυμη πλατεία, όπου πλήθος Αρτοκλασιών γέμισαν τα τραπέζια κατά τον Πανηγυρικό Εσπερινό από τους εορτάζοντες και τις εορτάζουσες !!!)
...δηλαδή την περίοδο αυτή που εμπεριέχει την Κυριακὴ τοῦ Πάσχα, την Κυριακὴ τοῦ Θωμᾶ, την Κυριακὴ τῶν Μυροφόρων, την Κυριακὴ τοῦ Παραλύτου, την Κυριακὴ τῆς Σαμαρείτιδος, την Κυριακὴ τοῦ Τυφλοῦ, την Πέμπτη της Ἀναλήψεως, την Κυριακὴ τῶν Ἁγίων Πατέρων της Α´ Οἰκουμενικής Συνόδου, και τέλος την Κυριακὴ τῆς Πεντηκοστῆς & την Δευτέρα του Αγίου Πνεύματος, μέχρι και την Κυριακή των Αγίων Πάντων,
 |
| Αρτοκλασία και στο νέο Παρεκκλήσιο του Τιμίου Προδρόμου, που θα πανηγυρίζει στην εορτή της Συλλήψεως του, στις 23/9, κατά την ώρα Αγρυπνίας. |
...εδώ ας ανοίξουμε μια παρένθεση για να δούμε το Συναξάρι του μηνός Μαΐου 2025, που διανύουμε τώρα μέσα στην περίοδο του Πεντηκοσταρίου, οπότε και Αρτοκλασίες θα φέρουν οι πιστοί στον Ιερό Ναό μας, προς τιμήν των Αγίων τους γαι να τις ευλογήσουν οι ιερείς μας.
ενώ στις 20 & 21/5, φέτος ημέρα Τρίτη και Τετάρτη, πανηγυρίσαμε με περισσή ευλάβεια και αγάπη, όπως και παραπάνω σας είπαμε, το Παρεκκλήσι των Αγίων Θεοστέπτων Βασιλέων & ισαποστόλων Κωνσταντίνου και Ελένης, που βρίσκεται εδώ στην Νέα Ευκαρπία, για να έρθει μετά η Κυριακή του Τυφλού που επειδή πέφτει 25 Μαΐου φέτος θα εορτάσουμε και τον Τίμιο Πρόδρομο και την εορτή της γ΄ ευρέσεως της κεφαλής του και θα έχει την τιμητική του το Παρεκκλήσι του που βρίσκεται μπαίνοντας στον πρόναο της εκκλησιάς μας, αριστερά υπερυψωμένο, μετά θα εορτάσουμε και τον Άγιο Ιωάννη τον Ρώσο, που πρόσφατα τον επισκεφθήκαμε στον Ιερό Ναό του στο Προκόπι Ευβοίας, για να αποδοθεί κατόπιν το Πάσχα και να γιορτάσουμε την επομένη, Πέμπτη 29/5 την Ανάληψη του Κυρίου μας και να τελειώσει ο μήνας Μάϊος, δίνοντας την σκυτάλη στον 1ο μήνα του θέρους και του καλοκαιριού και τον Ιούνιο και τους Αγίους του που οι γιορτές τους θα διαδέχονται ο ένας τον άλλον. Αλλά αυτές τις γιορτές μια-μια θα τις αναλύσουμε σε επόμενα άρθρα μας.
Χρόνια Πολλά σε όλους τους εορτάζοντες και τις εορτάζουσες του μηνός Μαΐου!!!
...προσφέροντας τα δώρα τους στην εκκλησιά της Ενορίας τους, δώρα τα οποία και οι ιερείς τους θα τα ευλογήσουν και θα ευχηθούν στους εορταζομένους και τις οικογένειες τους κατά την όμορφη αυτή τελετή, υγεία και μακροημέρευση, μοιράζοντας τα κατόπιν πίσω στο ποίμνιο τους κατά την τέλεση των Μυστηρίων.
 |
| ...ακόμα μια Αρτοκλασία στο νέο Παρεκκλήσι μας, του Τιμίου Προδρόμου, που σε αυτό τελούνται πια και οι περισσότερες Ακολουθίες του Νυχθημέρου!!! |
Οι εορτάζοντες πάλι, με την σειρά τους και αυτοί θα μοιράσουν μετέπειτα όλες αυτές τις ευλογημένες προσφορές τους στους συμμετέχοντες στην χαρά της εορτής τους. Για να γνωρίσουμε από κοντά το μεγαλείο της Πίστης μας λοιπόν, αναρτούμε σήμερα σε επανάληψη στην ιστοσελίδα της Ενορίας του Ιερού Ναού μας, των Αγίων Θεοπατόρων Ιωακείμ και Άννης, των Ανθοκήπων της Νέας Ευκαρπίας, αυτό το μικρό άρθρο... διανθισμένο όμως και με επίκαιρα σχόλια, σχετικά με το τυπικό της τελετής της Ακολουθίας της Αρτοκλασίας, τον συμβολισμό που έχει, αλλά και την προέλευση του, για να μπορέσουμε να κατανοήσουμε έτσι όλοι εμείς οι πιστοί χριστιανοί, τα μέλη ενός όμορφου και παντελώς ειρηνικού "στρατού", αυτού του Χριστού μας, πως στην πίστη μας τίποτε δεν γίνεται τυχαία και πως όλα όσα διαδραματίζονται στην Εκκλησία του Χριστού, αρχή και τέλος έχουν τον ίδιο τον Ιδρυτή της.
Έ
τσι και η Ακολουθία της Αρτοκλασίας, μόνο τυχαία δεν είναι μέσα στο τυπικό της Εκκλησίας μας, αλλά εδράζεται σε μια περικοπή του κατά Ματθαίον Ευαγγελίου (Ματθ. ιδ΄14-22), την οποία παρότι θα την ακούσουμε αργότερα μέσα στο καλοκαίρι, στον μήνα της Παναγίας μας, τον Αύγουστο, στους Ιερούς Ναούς όλης της Ορθοδοξίας, και που αφορά το θαύμα του πολλαπλασιασμού των πέντε άρτων από τον Ιησού, παρά ταύτα, πάντα θα συντροφεύει τις μεταφυσικές αναζητήσεις μας μέσα στο εκκλησιαστικό έτος, οποιαδήποτε εποχή του χρόνου, τοποθετώντας την μέσα στην λατρευτική και λειτουργική ζωή μας, και μιμούμενοι τον ίδιο τον Χριστό μας, θα την τελούμε σε ανάμνηση αυτού του γεγονότος και του θαύματος που έκανε κατά την τριετή διδασκαλία Του και το πέρασμα Του στον κόσμο αυτό.
 |
Οι νοικοκυρές βάζουν τα δυνατά τους για να φτιάξουν την πιο όμορφη Αρτοκλασία. |
Ο όρος Αρτοκλασία σημαίνει ο τεμαχισμός του άρτου και συναντάται μόνο στα λειτουργικά βιβλία της Εκκλησίας μας. Η ακολουθία της Αρτοκλασίας εσφαλμένα λέγεται από τους πιστούς και αρτοπλασία, ενώ η δυναμική των συμβολισμών της γρήγορα έγινε ευλογημένη συνήθεια των πιστών χριστιανών, αλλά έγινε με τον καιρό και παράδοσις, που από γενιά σε γενιά μεταφέρεται, ζωντανεύοντας και "στολίζοντας" έτι περισσότερο την Πίστη μας.
 |
| "...και τους εξ αυτών μεταλαμβάνοντες πιστούς δούλους σου αγίασον..." |
Έτσι στην Λειτουργική, ένα μάθημα που διδάσκονται οι φοιτητές στο Ποιμαντικό ή Θεολογικό τμήμα των Ελληνικών Πανεπιστημίων μας, Αρτοκλασία αποκαλούμαι τον τεμαχισμό των άρτων που προηγουμένως έχουν ευλογηθεί από ιερέα ή Αρχιερέα και στη συνέχεια διανέμονται στο εκκλησίασμα. Οι ευλογούμενοι άρτοι είναι πέντε, ισάριθμοι δηλαδή μ΄ εκείνους που ευλόγησε ο Χριστός στην έρημο και στην συνέχεια διανεμήθηκαν στο πλήθος. Μαζί με τους άρτους ευλογούνται επίσης μικρές ποσότητες οίνου και ελαίου που προσφέρονται σε μικρές φιάλες.
Η τελετή της Αρτοκλασίας ή της «ευλογήσεως των άρτων» είναι παλαιότατη λειτουργική πράξη και έχει τις ρίζες της στους αποστολικούς χρόνους. Θεωρείται κατάλοιπο από τις «αγάπες», τα κοινά γεύματα των πρώτων χριστιανών, που διασώζει και το αρχαίο όνομα της Θείας Ευχαριστίας (κλάσις του άρτου), καθώς και τον τρόπο τεμαχισμού και διανομής της.
Η Αρτοκλασία στις μέρες μας γίνεται και κατά την ακολουθία του Όρθρου, λίγο πριν εκφωνήσει ο ιερέας το "Ευλογημένη η Βασιλεία...", με συνήθη πρακτική βέβαια να τελείτε στο τέλος της Θείας Λειτουργίας, ανήμερα της εορτής,
 |
| Αρτοκλασία κατά την ώρα των Αγρυπνιών παλαιά, στην κατακόμβη του Ιερού Ναού μας. |
Η Αρτοκλασία όμως αποσκοπούσε και αποσκοπεί ακόμα και στην θεραπεία πρακτικής μοναστικής ανάγκης. Στα μοναστήρια, δηλαδή, οι μοναχοί αφού νήστευαν ολόκληρη την ημέρα της παραμονής κάθε μεγάλης εορτής, ήταν υποχρεωμένοι να παραμείνουν στο ναό και να μην απομακρυνθούν, μετά τον εσπερινό, προκειμένου να συνεχίσουν την ολονυκτία και να τύχουν δια της αρτοκλασίας "παραμυθίας" και "στήριξης".
 |
| Αρτοκλασίες κατά την Μικρή Πανήγυρη για την εορτή της Κοιμήσεως της Αγίας Άννας, που τελείται στον Ιερό Ναό μας την 25η Ιουλίου. |
Η ευλογία των άρτων, "ανά πέντε", του οίνου "ανά στάμνον μεστήν" καθώς και του ελαίου γινόταν με σύντομη ευχή αμέσως μετά τη λεγόμενη "λιτή", (έπειτα από την μεγάλη δέηση), περί το τέλος του Εσπερινού. Ακολουθούσε ο τεμαχισμός και η διανομή από τον "κελλαρίτη" που βρίσκονταν στον νάρθηκα ή την λιτή, δηλαδή στο χώρο μεταξύ νάρθηκα και κυρίως ναού, όπου τελούνταν η δέηση της "λιτής", εξ ου και η ονομασία του χώρου. Μαζί με τον άρτο διανέμονταν, κατά το Τριώδιο και "ανά εξ ισχάδες ή φοίνικες" (ανά 6 σύκα ξερά ή χουρμάδες) και από "ενός κρασοβολίου οίνος" (ένα ποτήρι κρασί). Το έλαιο που ευλογούνταν πιθανώς χρησιμοποιούνταν στο μεγάλο κανδήλι του τιμώμενου Αγίου.
 |
| Πανηγυρική Αρτοκλασία στον Ιερό Ναό μας, και για την εορτή της Συλλήψεως της Αγίας Άννας, την 9η Δεκεμβρίου. |
 |
| Υπαίθρια Αρτοκλασία στο παρεκκλήσι του Αγίου Παχωμίου του Ευκαρπιώτου, στο Πανηγύρι του την 7η Μαΐου. |
Ο άρτος συμβολίζει ακόμη την Εκκλησία, καθώς τα μέλη της -οι πιστοί- ήταν πριν διεσπαρμένα όπως το σιτάρι στους αγρούς, αλλά δια του Χριστού συνήχθησαν (συγκεντρώθηκαν) σε ένα σώμα.
Αλλά και εσχατολογικώς, ο άρτος θεωρήθηκε εικόνα της Βασιλείας του Θεού, καθώς οι συμμετέχοντες σ’ αυτήν θα βρίσκονται σε πλήρη κοινωνία με τον Θεό δια της βρώσεως του ουρανίου άρτου, που βρίσκεται στην τράπεζα του Κυρίου: «Μακάριος όστις φάγεται άρτον εν τη Βασιλεία του Θεού» (Λουκ. ιδ,15).
Ο άγιος Συμεών Θεσαλονίκης
γράφει πως η αρτοκλασία είναι:
«άνωθεν παραδεδομένη εκ του Σωτήρος αυτού». |
| Αρτοκλασία και κατά την Μικρή Πανήγυρη του Παρεκκλησίου του Αγ. Χριστοφόρου, την 9η Μαϊου, στην είσοδο της Πλατείας των Αγίων Θεοπατόρων Ιωακείμ & Άννης, στους Ανθόκηπους της Ν. Ευκαρπίας. |
Συνήθως οι εορτάζοντες, οι οποίοι προσφέρουν και τα δώρα αυτά στην εκκλησία, συμπληρώνουν προαιρετικά την προσφορά τους με αγνές λαμπάδες για την Αγία Τράπεζα, θυμίαμα, καρβουνάκια και φυτιλάκια για τις καντήλες του ναού και οτιδήποτε άλλο χρησιμοποιείτε για την τέλεση της Θείας Λειτουργίας που θα ακολουθήσει και που εκείνη την ημέρα γίνεται για αυτούς ιδιαίτερα που εορτάζουν,
 |
«Πλούσιοι επτώχευσαν και επείνασαν, οι δε εκζητούντες τον Κύριον ουκ ελαττωθήσονται παντός αγαθού» (Αρτοκλασία Μεγάλης Πανηγύρεως 2012) |
Η Πανηγυρική Ακολουθία της Αρτοκλασίας τελείται οποτεδήποτε εκτός της Μεγάλης Τεσσαρακοστής και των υπολοίπων πένθιμων ημερών του εκκλησιαστικού έτους, ενώ η θέση της κατά το εκκλησιαστικό Τυπικό είναι,
όπως αναφέραμε και παραπάνω αλλά το επαναλαμβάνουμε μιας και είναι η συχνότερη ερώτηση των πιστών, προς το τέλος του Εσπερινού, αλλά τελείται κατ' οικονομία και κατά την διάρκεια του Όρθρου λίγο πριν ξεκινήσει η Θεία Λειτουργία, όμως κατά την συνήθη πρακτική, η Αρτοκλασία τελείται στους Ιερούς Ναούς στο τέλος της Θείας Λειτουργίας, οπότε και το εκκλησίασμα είναι περισσότερο και έτσι επιτυγχάνεται η μεγαλύτερη συμμετοχή.
Αυτά ήταν τα στοιχεία και ότι ακόμα περισσότερο μπορέσαμε να συλλέξουμε από την σχετική βιβλιογραφία που υπάρχει, κυρίως από το διαδίκτυο αλλά και από άλλες πηγές, για την λαοφιλή και ευλογημένη Ακολουθία της Αρτοκλασίας, τα οποία και σας τα παραθέτουμε στην ιστοσελίδα της Ενορίας μας και στα υπόλοιπα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που διαθέτουμε:
1) Την ιστοσελίδα της Ενορίας μας, www.intheopatoron.blogspot.gr,
ε την ευχή και την ελπίδα όλες αυτές οι πληροφορίες, που σήμερα σας παραθέτουμε και που αποτελούν την ζωντάνια της Πίστης μας, την αλήθεια της Ορθοδοξίας μας, να βοηθήσουν όλους τους αναγνώστες, ακολούθους και φίλους μας πια, παρέχοντας σας την γνώση που πρέπει να έχουμε όλοι οι χριστιανοί κατά την τήρηση των λατρευτικών και λειτουργικών..."υποχρεώσεων" μας, ενώ το ίδιο αυτό άρθρο υπάρχει, για όσους ενδιαφέρονται, διαμορφωμένο κατάλληλα και σε δίπτυχα φυλλάδια στον Νάρθηκα της "ολοκαίνουργιας", υπέργειας εκκλησιάς μας, που χαιρόμαστε λειτουργώντας την και δοξάζοντας τον Χριστό μας, τον "Εγγονό" των Αγίων προστατών μας, των Θεοπατόρων Ιωακείμ και Άννης, των γονέων της Παναγίας Θεοτόκου κόρης τους, από τα Θυρανοίξια της τον Οκτώβριο του 2019 και εντεύθεν, αλλά διανέμονται και σε τακτά χρονικά διαστήματα κατά την κυριακάτικη Θεία Λειτουργία, για γηραιότερους ενορίτες μας που δεν έχουν πρόσβαση ή τις απαιτούμενες γνώσεις του διαδικτύου.
 |
| Η Πανηγυρική Αρτοκλασία μας, παραμονή της εορτής των Αγ. Θεοπατόρων Ιωακείμ & Άννης, στις 8/9/2019, της τελευταίας Μεγάλης Πανηγύρεως που τελέσαμε στην φιλόξενη κατακόμβη του Ιερού Ναού μας. Τον Σεπτέμβριο του 2020, πρώτα ο Θεός, για 1η φορά θα πανηγυρίσουμε στον επάνω Ιερό Ναό μας... |
Αυτά ήταν τα στοιχεία και ότι ακόμα περισσότερο μπορέσαμε να συλλέξουμε από την σχετική βιβλιογραφία που υπάρχει, κυρίως από το διαδίκτυο αλλά και από άλλες πηγές, για την λαοφιλή και ευλογημένη Ακολουθία της Αρτοκλασίας, τα οποία και σας τα παραθέτουμε στην ιστοσελίδα της Ενορίας μας και στα υπόλοιπα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που διαθέτουμε:
 |
| Αρτοκλασία και στον επάνω Ιερό Ναό μας, κατά την Μικρά Πανήγυρη της Συλλήψεως της Άννης, την 9η Δεκεμβρίου του 2019 |
1) Την ιστοσελίδα της Ενορίας μας, www.intheopatoron.blogspot.gr,
2) Την ιστοσελίδα των κατηχητικών των παιδιών μας, της "Ιθάκης" μας, www.enetheopatoron.blogspot.gr,
3) Το κανάλι μας στο youtube, με όλα τα βιντεάκια από τις δραστηριότητες μας,
4) Τα profil μας στο facebook με όλες τις σελίδες τους,
*α) της Ενορίας μας: "Ιερός Ναός Αγίων Θεοπατόρων",
*β) της ποδοσφαιρικής ομάδας μας: "Θεοπάτορες",
*γ) της ρομποτικής ομάδας μας: "Ρομποπάτορες",
*δ) των κατηχητικών μας: "Ενοριακή Νεανική Εστία <Ιθάκη>",
5) Τον λογαριασμό της στο twitter, για όσους μας παρακολουθούν από αυτόν.
6) Τις ομάδες μας στο Viber και σε όλους τους συμμετέχοντες ενεργά σε αυτές.
Μ |
Αρτοκλασία στον εκκλησιασμό των Σχολείων μας κατά την ημέρα της εορτής των Τριών Ιεραρχών, για τους μαθητές και τους δασκάλους τους, στον Ιερό Ναό μας. |
"...ευλόγησον Δέσποτα τους άρτους τούτους, τον σίτον, τον οίνον και το έλαιον και πλήθυνον αυτά εν τη Ενορία ταύτη και εις τον κόσμον σου άπαντα και τους εξ αυτών μεταλαμβάνοντας πιστούς δούλους σου αγίασον..."
Σας στέλνουμε τις εγκάρδιες ευχές μας για την περίοδο του "Πεντηκοσταρίου" που διανύουμε, αλλά και για ένα όμορφο καλοκαίρι...που όλο και πλησιάζει!!!
Δεν υπάρχουν σχόλια
Δημοσίευση σχολίου