ΤΑ ΜΝΗΜΟΣΥΝΑ & ΟΙ ΚΗΔΕΙΕΣ ΣΤΙΣ ΕΝΟΡΙΕΣ.

ΤΑ  ΜΝΗΜΟΣΥΝΑ & 

ΟΙ ΚΗΔΕΙΕΣ  

ΣΤΗΝ ΕΝΟΡΙΑ ΜΑΣ

«…ἐὰν μὴ ὁ κόκκος τοῦ σίτου πεσὼν εἰς τὴν γῆν ἀποθάνῃ, αὐτὸς μόνος μένει· ἐὰν δὲ ἀποθάνῃ, πολὺν καρπὸν φέρει.» (Ἰωάν. 12, 17-50)

Πρώτα ρωτάμε τον ιερέα...

    Από την αρχή της διακονίας μου στην Ενορία των Αγίων Θεοπατόρων Ιωακείμ και Άννης στους Ανθόκηπους της Νέας Ευκαρπίας, διαπίστωσα πως οι ενορίτες μας είχαν άγνοια για πολλές Ακολουθίες της Εκκλησίας μας, στην καλύτερη των περιπτώσεων, ενώ τις περισσότερες φορές είχαν λανθασμένες αντιλήψεις, επικρατούσαν δεισιδαιμονίες και προλήψεις  και είχαν πάρει από τους παλαιοτέρους, περίεργες πληροφορίες για σημαντικά θέματα, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται προβλήματα και παρεξηγήσεις.

    Έτσι επιτακτική ανάγκη θεώρησα εξ'αρχής να ενημερωθούν οι κάτοικοι στην μικρή Ενορία μας, στην αρχή με  ομιλίες τα απογεύματα, κατόπιν με κηρύγματα και λίγο αργότερα προχώρησα στην έκδοση, υπό μορφή φυλλαδίου, αυτών των πληροφοριών, που στην συνέχεια μοιράστηκαν στον ναό μας με προοπτική να γίνουν η αφετηρία της σωστής συμπεριφοράς των πιστών σε πρακτικά αλλά και θεολογικά θέματα.

   Λίγο αργότερα γίναμε περισσότερο εξωστρεφείς και όταν αρχίσαμε δειλά-δειλά να χρησιμοποιούμε το internet στην καθημερινότητα της επαφής μας με την Ενορία, με τους ενορίτες μας, με τα παιδιά των κατηχητικών μας, αλλά και τους υπόλοιπους χριστιανούς ανά την υφήλιο πολλές φορές, τότε κατασκευάσαμε με πολύ αγάπη και ενθουσιασμό την δική μας ιστοσελίδα (www.intheopatoron.blogspot.gr) με τα νέα της Ενορίας μας και άλλα θέματα, ενώ αυτήν την στιγμή που σας γράφω αυτό το άρθρο, έχουμε και δεύτερη ιστοσελίδα (www.enetheopatoron.blogspot.gr) ειδική για την νεότητα στην γειτονιά μας, τα νέα τους και θέματα που τους απασχολούν, αλλά και την πρόοδο της Ενοριακής Νεανικής Εστίας μας. 

   Το σημερινό άρθρο της ιστοσελίδας του ναού μας θα έχει ως θέμα τα μνημόσυνα και τις κηδείες στην Ενορία μας, αλλά και γενικότερα θέλω να πιστεύω, αφού νομίζω πως εκφράζουμε  όλες τις Ενορίες της Ελλαδικής επικράτειας, ενώ σε επόμενες αναρτήσεις μας θα φιλοξενήσουμε παρόμοια άρθρα και με άλλες Ακολουθίες αλλά και Ιερά Μυστήρια της Εκκλησίας μας, όπως το Ιερό Ευχέλαιο, τον Αγιασμό και άλλα.   

Γενικά για τα Μνημόσυνα.

   Σύμφωνα με τους Αποστόλους τα μνημόσυνα είναι τα εξής:

■Τὰ «τριήμερα» συμβολίζουν τὴν Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου μετὰ τὴν τριήμερη παραμονή Του στὸν τάφο καὶ τελοῦνται μὲ τὴν εὐχὴ ν᾿ ἀναστηθεῖ καὶ ὁ νεκρὸς στὴν οὐράνια βασιλεία.

■Τὰ «ἐννιάμερα» τελοῦνται γιὰ τὰ ἐννέα τάγματα τῶν αΰλων ἀγγέλων, μὲ τὴν εὐχὴ νὰ βρεθεῖ κοντά τους ἡ ἄϋλη ψυχὴ τοῦ νεκροῦ.

■Τὰ «τεσσαρακονθήμερα» τελοῦνται γιὰ τὴν Ἀναλήψη τοῦ Κυρίου, ποὺ ἔγινε σαράντα μέρες μετὰ τὴν Ἀνάστασή Του, μὲ τὴν εὐχὴ νὰ «ἀναληφθεῖ» καὶ ὁ νεκρός, νὰ συναντήσει τὸ Χριστὸ στοὺς οὐρανοὺς καὶ νὰ ζήσει γιὰ πάντα μαζί Του.

■Τὰ «ἐτήσια», τέλος, τελοῦνται τὴν ἐπέτειο ἡμέρα τοῦ θανάτου, σὲ ἀνάμνηση τῶν γενεθλίων τοῦ νεκροῦ, καθώς, γιὰ τοὺς πιστοὺς χριστιανούς, ἡμέρα τῆς ἀληθινῆς γεννήσεως εἶναι ἡ ἡμέρα τοῦ σωματικοῦ θανάτου καὶ τῆς μεταστάσεως στὴν αἰώνια ζωή.

    Μνημόσυνα, ἀντίστοιχα μὲ τὰ παραπάνω, χωρίς αυτά βέβαια να συμπεριλαμβάνονται στο τυπικό της Εκκλησίας μας, μα περισσότερο στην παράδοση της και στην ανάγκη εκδήλωσης της αγάπης των ανθρώπων για τους οικείους τους που δεν ζούν πλέον μαζί τους, τελοῦνται τὸν τρίτο, ἕκτο καὶ ἔνατο μῆνα ἀπὸ τὴν ἡμέρα τοῦ θανάτου, («τρίμηνα», «ἑξάμηνα», «ἐννεάμηνα») πάντα κατόπιν αδείας, "ευλογίας", του αρμοδίου ιερέως.
  Επίσης μέσα στην μέριμνα της η Εκκλησία για τους οικείους μας που χάσαμε, έχει καθιερώσει τα δύο Ψυχοσάββατα, της Πεντηκοστής και της Απόκρεω, όπου τα έχει αφιερώσει ιδιαίτερα για τους νεκρούς μας αδελφούς, όπως όμως και όλα τα Σάββατα, αλλά για αυτό έχουμε  εκδώσει ιδιαίτερα φυλλάδια με εκτενέστερες αναφορές, τα οποία και έχουμε μοιράσει στον ναό μας, αλλά και έχουμε αναρτήσει στην ιστοσελίδα του ναού μας ιδιαίτερα άρθρα προς ενημέρωση των πιστών ενοριτών μας.

   Τὴν μεγαλύτερη βέβαια ὠφέλεια στοὺς νεκροὺς αδελφούς μας τὴν προξενεῖ ἡ τέλεση τῆς Θείας Λειτουργίας στὴ μνήμη τους, για.τὶ τότε, μὲ τὶς μερίδες τους στὸ ἅγιο δισκάριο, «ἐνώνονται ἀόρατα μὲ τὸ Θεὸ καὶ ἐπικοινωνοῦν μαζί Του καὶ παρηγορούνται καὶ σώζονται καὶ εὐφραίνονται ἐν Χριστῷ» (ἅγιος Συμεὼν Θεσσαλονίκης).

  Πρέπει  νὰ  σημειωθεῖ, ἂν καὶ  είναι αὐτονόητο, ὅτι  ἡ Ἐκκλησία  τελεῖ μνημόσυνα μόνο γιὰ τοὺς ὀρθοδόξους χριστιανοὺς ποὺ κοιμήθηκαν μέσα στοὺς κόλπους της και όχι για αλλόθρησκους ή αιρετικούς αδελφούς μας.

Τι πρέπει να γνωρίζουμε για την τέλεση 

κηδείας ή μνημοσύνου.

    Την ημέρα της κηδείας, οι συγγενείς θα προμηθευτούν από τον ιερέα του ναού μας ένα δίπτυχο φυλλάδιο, που εξηγεί όλα όσα θα επακολουθήσουν της κηδείας και πρέπει οι συγγενείς του κεκοιμημένου να γνωρίζουν και να φροντίσουν.

    Συνεννοούνται με τον ιερέα για τα «τριήμερα» και τα «εννιάμερα» τρισάγια στα κοιμητήρια της Ενορίας.

   Ἡ τέλεση τῶν μνημοσύνων στήν παράδοση τῆς Ἐκκλησίας μας γίνεται πάντοτε στό τέλος τῆς Θείας Λειτουργίας, κυρίως Σάββατο ή  Κυριακή, αλλά και άλλες ημέρες.

   Ἐγκαίρως νά γίνεται ἡ συνεννόηση γιά τήν ἡμερομηνία τελέσεως τοῦ μνημοσύνου (τεσσαρακονθήμερου ή ετησίου), ἄν θά ἐπακολουθήσει δεξίωση στον ναό και για πόσα άτομα, ὥστε νά το γνωρίζουν τά στελέχη καί οι διακονητές τοῦ ἱεροῦ ναοῦ και να είναι όλα έτοιμα και στην ώρα τους.

    Τά εἴδη πού θά προσφερθοῦν γιά τήν τέλεση τοῦ ἱεροῦ μνημοσύνου και μπορείτε να τα προμηθευτείτε από την έκθεση του ναού μας:

α.Πρόσφορο  (λειτουργιά ζυμωτή ή από τον φούρνο)

β.Κρασί  (νάμα για την Θεία Κοινωνία)

γ.Λάδι και φυτιλάκια (για τα καντήλια του ναού)

δ.Θυμίαμα και καρβουνάκια (για την Θεία Λειτουργία)

ε.Δύο μεγάλες λαμπάδες (από μελισσοκέρι, για την Αγία Τράπεζα)

στ.Μία μικρή λαμπάδα (από μελισσοκέρι, για το τραπέζι του κολλύβου)

ζ.Το κόλλυβο (για να μοιραστεί στους πιστούς)

* άν γίνει η δεξίωση στον Ιερό Ναό μας, τότε η οικογένεια πρέπει εγκαίρως να φέρει τον καφέ, την ζάχαρη  το κονιάκ, τα κεράσματα για τον κόσμο και ότι άλλο κρίνει  αυτή σκόπιμο και πρέπον για την περίσταση.

    Αὐτά τά συγκεκριμένα εἴδη προσφέρονται κατά ἀρχαιοτάτη παράδοση ἀπό τούς πιστούς γιά τήν τέλεση τῆς Θείας Λειτουργίας καί ἐν συνέχεια τοῦ μνημοσύνου, μέ ἀγαθή προαίρεση καί ἀνυπόκριτη πίστη.

   Μποροῦν νά βρίσκονται τά ἀνωτέρω εἴδη στον ναό, εἴτε ἀπό τήν προηγούμενη ἡμέρα τό ἀπόγευμα εἴτε νωρίς το πρωί τής ἡμέρας τελέσεώς του μνημοσύνου.
     Επίσης κατά παράδοση, η οικογένεια για την ψυχή του εκλιπόντος, προσφέρει προαιρετικά ένα αντίτιμο για την αίθουσα, όπως και για τις δραστηριότητες του ναού (Φιλόπτωχο Ταμείο, Νεανική Εστία κ.τ.λ).

Η σημασία του κολλύβου.

  Κατά τή διδασκαλία τῆς Ὀρθόδοξης Πίστης μας, το κόλλυβο συμβολίζει τήν Ἀνάσταση τῶν φθαρτῶν σωμάτων μας. Ὅπως ὁ σπόρος τοῦ σταριοῦ, ἀφοῦ θαφτεῖ καί σαπίσει, ἐν συνέχεια φυτρώνει, βλασταίνει καί δίνει καρπό. Ἔτσι πιστεύουμε καί γιά τούς κεκοιμημένους ἀδελφούς μας. Ἀφοῦ ἐνταφιασθεῖ τό σῶμα, σαπίσει καί λιώσει, στή συνέχεια θά ἀναστηθεῖ κατά τήν Ἀνάσταση τῶν πάντων καί θά ζήσει αἰώνια στή Βασιλεία τοῦ Θεοῦ.

«…ἐὰν μὴ ὁ κόκκος τοῦ σίτου πεσὼν εἰς τὴν γῆν ἀποθάνῃ, αὐτὸς μόνος μένει· ἐὰν δὲ ἀποθάνῃ, πολὺν καρπὸν φέρει.» (Ἰωάν. 12, 17-50)

  Δέν ἔχει σημασία ἄν εἶναι πιάτο ἤ δίσκος, ἁπλό ἤ ἐξεζητημένα στολισμένο τό κόλλυβο. Ἡ σημασία δίνεται στό ὑλικό καί στήν πνευματική του προέκταση.

  Ὁ δίσκος ἤ τό πιάτο μέ τό κόλλυβο θά πρέπει νά βρίσκεται στό εἰδικό τραπεζάκι τοῦ Ναοῦ στίς 7.30 π.μ., ὥρα ἐνάρξεως τῆς ἀκολουθίας τοῦ Ὄρθρου. Καλό θά εἶναι οἱ συγγενεῖς νά παρευρίσκονται στόν ἱερό ναό γιά νά συμμετέχουν μέ τήν προσευχή γιά τήν ἀνάπαυση τοῦ ἀνθρώπου τους ὅσο νωρίτερα μποροῦν καί ὄχι πρός τό τέλος τῆς Θείας Λειτουργίας.

    Γιά ὁποιαδήποτε προαιρετική συνεισφορά σας, πέραν του αντιτίμου της αιθούσης, ὑπέρ του Φιλοπτώχου Ταμείου μας ή υπέρ της ανεγέρσεως τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ μας, μπορεῖτε νά συνεννοηθεῖτε μέ τόν ἱερέα, καθώς καί γιά ὁποιαδήποτε ἄλλη λεπτομέρεια πού ἐνδεχομένως νά μήν ἀναφέρεται στό παρόν φυλλάδιο.

   Επίσης τα χρήματα που δίνονται, για τους υπερβολικούς στολισμούς, τα τραπέζια με τα εξεζητημένα εδέσματα κ.ά, που ακολουθούν συνήθως των μνημοσύνων  και των κηδειών και είναι παντελώς ανούσια, μπορούν να διατεθούν από τους συγγενείς, υπέρ της ψυχής των κεκοιμημένων στον Ναό μας, βοηθώντας έτσι τις φιλανθρωπικές και άλλες δραστηριότητες της Ενορίας μας.

Με αγάπη εν Χριστώ,

Αρχιμανδρίτης Χρυσόστομος Τελίδης